کل

سیستم مدیریت همايشها

کل

لیست دانشگاههای پیام نور

پنجشنبه ، 14 مهر 1390 ، 15:27 | نوشته شده توسط مدير كل |

لیست دانشگاههای پیام نور

دانشگاه پیام نور

http://www.pnu.ac.ir

دانشگاه پيام نور آذربايجان غربي

http://www.umpnuac.com/

دانشگاه پيام نور اردستان

http://ar.isfpnu.ac.ir/

دانشگاه پیام نور مرکز خراسان شمالي مرکز اسفراین

http://www.nkh-pnu.ac.ir/esfarayen

دانشگاه پيام نور اسکو

http://pnuosku.ac.ir/page.php?4

دانشگاه پيام نور اصفهان

http://pnui.ac.ir

دانشگاه پیام نور بوشهر

http://www.pnu5b.ac.ir

دانشگاه پيام نور بيجار

http://pnur6.ac.ir

دانشگاه پيام نور پل سفيد

http://www.psdpnu.ac.ir/Fa/

دانشگاه پيام نور تاکستان

http://takpnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور تفت

http://www.taftpnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور تهران

http://www.tehran.pnu.ac.ir

دانشگاه پیام نور جهرم

http://jpnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور چهارمحال و بختياري

http://www.ch-bkhpnu.ac.ir

دانشگاه پيام نور خوزستان

http://www.pnukh.ir

دانشگاه پيام نور زارج

http://pnuzarch.ac.ir/farsi/

دانشگاه پيام نور زنجان

http://www.pnuz.ir/

دانشگاه پيام نور زهان

http://zohan.skpnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور سقز

http://www.saghezpnu.ac.ir

دانشگاه پيام نور سمنان

http://sepnu.ac.ir/

دانشگاه پیام نور سرخس

http://www.pnus.ac.ir

دانشگاه پيام نور سيستان و بلوچستان

http://www.pnusb.ir/

دانشگاه پيام نور شاهين شهر

http://www.shahinshahrpnu.ir/

دانشگاه پيام نور شهريار

http://shahryar.tpnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور شيراز

http://www.spnu.ac.ir

دانشگاه پيام نور قزوين

http://www.qpnu.ac.ir

دانشگاه پيام نور قم

http://www.qompnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور گيلان

http://www.pnur.ac.ir

دانشگاه پيام نور لرستان

http://www.pnulr.ac.ir

دانشگاه پیام نور خراسان رضوي

http://pnum.ac.ir/

دانشگاه پيام نور ميبد

http://pnumaybod.ac.ir/page.php?11

دانشگاه پيام نور نقده

http://www.napnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور نوشهر

http://www.pnun.ac.ir/

دانشگاه پيام نور نهبندان

http://nehbandan.skpnu.ac.ir/

دانشگاه پيام نور نيشابور

www.neishaboorpnu.ir/

دانشگاه پيام نور هرمزگان

http://www.pnuba.ac.ir

دانشگاه پيام نور همدان

http://www.pnur6.ac.ir/

دانشگاه پيام نور يزد

http://pnuyazd.ac.ir/

آخرین بروزرسانی (شنبه ، 9 اسفند 1399 ، 09:57)

لیست دانشگاههای سراسری

پنجشنبه ، 14 مهر 1390 ، 13:42 | نوشته شده توسط مدير كل |

لیست دانشگاههای سراسری

سازمان سنجش -نتايج کنکور

www.sanjesh.org

دانشکده تربيت دبير فنی شريعتی تهران

www.shariaty.net

دانشكده بهداشت و انستيتو تحقيقات بهداشتي

www.sphtums.com

دانشكده تكنولوژي هواپيمايي كشور

www.catc.ac.ir

دانشكده روابط بين الملل وزارت خارجه

www.sir.ac.ir

دانشكده صنعت آب و برق شهيد عباسپور

www.pwit.ac.ir

دانشكده علوم پزشكي فسا

www.fums.ac.ir

دانشكده مهندسي مكانيك صنعتي شريف

www.sina.sharif.ac.ir/~mechinfo

دانشگاه اراك

www.araku.ac.ir

دانشگاه اروميه

www.urmia.ac.ir

دانشگاه اصفهان

www.ui.ac.ir

دانشگاه الزهرا عليها سلام

www.azzahra.ac.ir

دانشگاه الزهرا عليها سلام

www.alzahra.ac.ir

دانشگاه امام حسين عليه السلام

www.ihu.ac.ir

دانشگاه امام صادق عليه السلام

www.isu.ac.ir

دانشگاه بو علي سينا همدان

www.basu.ac.ir

دانشگاه بيرجند

www.birjand.ac.ir

دانشگاه پيام نور

www.pnu.ac.ir

دانشگاه پيام نور نيشابور

www.neyshabur-pnu.ac.ir

دانشگاه تبريز

www.tabrizu.ac.ir

دانشگاه تربيت مدرس

www.modares.ac.ir

دانشگاه تربيت معلم سبزوار

www.sttu.ac.ir

دانشگاه تفرش

www.tafreshu.ac.ir

دانشگاه تهران

www.ut.ac.ir

دانشگاه تهران، دانشكده پزشكي، موسسه سرطان

www.cancer-institute.ac.ir

www.hmu.ac.ir

دانشگاه حضرت معصومه (س)

www.hmu.ac.ir

دانشگاه خوارزمی

www.khu.ac.ir

دانشگاه دامغان

www.du.ac.ir

دانشگاه رازي كرمانشاه

www.razi.ac.ir

دانشگاه زنجان

www.znu.ac.ir

دانشگاه سمنان

www.semnan.ac.ir

دانشگاه سيستان و بلوچستان

www.usb.ac.ir

دانشگاه شاهرود

www.shahrood.ac.ir

دانشگاه شهركرد

www.sku.ac.ir

دانشگاه شهيد بهشتي

www.sbu.ac.ir

دانشگاه شهيد چمران اهواز

www.cua.ac.ir

دانشگاه شيراز

www.shirazu.ac.ir

دانشگاه صنعت نفت آبادان

www.put.ac.ir

دانشگاه صنعتي اصفهان

www.iut.ac.ir

دانشگاه صنعتي امير كبير ( پلي تكنيك تهران )

www.aku.ac.ir

دانشگاه صنعتي امير كبير ( پلي تكنيك تهران )

www.aut.ac.ir

دانشگاه صنعتي خواجه نصير طوسي

www.kntu.ac.ir

دانشگاه صنعتي شريف

www.sharif.ac.ir

دانشگاه صنعتی مالک اشتر

http://www.mut.ac.ir

دانشگاه علامه طباطبايي ( ره )

www.atu.ac.ir

دانشگاه علامه طباطبايي، دانشكده اقتصاد

www.atu-economics.ac.ir

دانشگاه علم و صنعت ايران

www.iust.ac.ir

دانشگاه علم و صنعت ايران واحد اراك

www.iustarak.ac.ir

دانشگاه علم و صنعت بهشهر

www.bust.ac.ir

دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي

www.uswr.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي اراك

www.arakmu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشکی ارتش

www.ajaums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي اردبيل

www.arums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي اروميه

www.umsu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي اصفهان

www.mui.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي اهواز

www.aums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي ايران

www.ams.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي ايران

www.iums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي بابل

www.mubabol.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي بقيه الله

www.bmsu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي بيرجند

www.bums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي تبريز

www.tbzmed.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي تهران

www.tums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي زاهدان

www.zdmu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشکی زابل

www.zbmu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي زنجان

www.zums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي سمنان

www.sem-ums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي

www.sbmu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي شيراز

www.sums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي كاشان

www.kaums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي كردستان

www.muk.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي كرمان

www.kmu.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه

www.kums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي گيلان

www.gums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي لرستان

www.lums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي مشهد

www.mums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشکی نیشابور

www.nums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان

www.hums.ac.ir

دانشگاه علوم پزشكي همدان

www.umsha.ac.ir

دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان

www.gau.ac.ir

دانشگاه فردوسي مشهد

www.um.ac.ir

دانشگاه كاشان

www.kashanu.ac.ir

دانشگاه گلستان

www.gu.ac.ir

دانشگاه گيلان

www.guilan.ac.ir

دانشگاه مازندران

www.umz.ac.ir

دانشگاه مفيد

www.mofidu.ac.ir

دانشگاه نیشابور

http://neyshabur.ac.ir

دانشگاه هنر

www.art.ac.ir

دانشگاه يزد

www.yazd.ac.ir

دانشگاه سهند تبريز

www.sut.ac.ir

آخرین بروزرسانی (شنبه ، 9 اسفند 1399 ، 09:53)

لیست واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی

پنجشنبه ، 14 مهر 1390 ، 13:16 | نوشته شده توسط مدير كل |

لیست واحد های دانشگاه آزاد اسلامی

دانشگاه آزاد واحد آبادان - خرمشهر

http://www.iauabadan.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد آباده

http://www.iauabadeh.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد آزاد شهر

http://www.iauaz.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد آستارا

http://www.iau-astara.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد آشتيان

http://www.aiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد آمل

http://www.iauamol.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ابرکوه

http://www.abarkouhiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ابهر زنجان

http://www.iau-abhar.ac.ir

اداره كل تربیت بدنی دانشگاه آزاد

http://www.aiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد اراک

http://www.iau-arak.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد ارسنجان

http://www.iaua.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد استهبان

http://www.iauestahban.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر

http://www.iiau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد اقلید

دانشگاه آزاد واحد انار

http://www.anariau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد اهر

http://www.iau-ahar.ac.ir/

اهواز – علوم و تحقيقات

http://www.iau-asrc.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ايرانشهر

http://www.iau-iranshahr.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ايلام

دانشگاه آزاد واحد بابل

http://www.baboliau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد بافت

http://www.iau-baft.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد بجنورد

http://www.bojnourdiau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد بردسير

http://www.bardsiriau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد بم

http://iaubam.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد بناب

http://www.bonabiau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد بندر انزلي

http://www.bandaranzaliiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد بندر عباس

http://www.iauba.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد بندر لنگه

http://www.iaubandarlengeh.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد بوشهر

http://www.iaubushehr.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد بهبهان

http://www.behbahaniau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد بيرجند

http://www.iau-birjand.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد پارس آباد مغان

http://www.iaupmogan.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد پزشکي تهران

http://www.iautmu.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد پیشوا

http://www.iauvaramin.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد تاکستان

http://www.tiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد تبریز

http://www.iaut.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد تربت جام

http://www.iautj.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد تربت حيدريه

http://www.iautorbat.com/

دانشگاه آزاد واحد تفت

http://taftiau.ac.ir/fa/

دانشگاه آزاد واحد تفرش

http://www.iautb.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب

http://www.azad.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد تهران شمال

http://www.iau-tnb.ac.ir/index.aspx

دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز

http://www.iauctb.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد جهرم

http://www.jia.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد جيرفت

http://www.azadjiroft.com/

دانشگاه آزاد واحد خاش

www.iaukhash.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد خدابنده

http://www.khiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد خمين

http://www.iaukhomein.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد خمینی شهر اصفهان

http://www.iaukhsh.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد خوراسگان

http://www.khuisf.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد خوی

http://www.iaukhoy.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد داراب

http://www.iaudarab.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد دامغان

دانشگاه آزاد اسلامي

http://www.iau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد دزفول

http://www.iaud.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد دولت آباد اصفهان

http://www.iaudolatabad.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد دهدشت

http://www.iaudehdasht.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد رشت

http://www.iaurasht.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد رفسنجان

http://www.iaurafsanjan.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد رودهن

www.riau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد زابل

http://78.38.109.115/University.aspx

دانشگاه آزاد واحد زاهدان

http://www.iauzah.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد زرند

http://www.iauzar.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد زنجان

http://www.azu.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد ساري

http://iausari.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ساوه

http://www.iau-saveh.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد سبزوار

http://www.iaus.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد سپيدان

http://www.iausepidan.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد سمنان

http://www.semnaniau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد سنندج

http://www.iausanandaj.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد سواد کوه

http://www.iausk.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد سيرجان

http://www.iausirjan.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد شاهرود

http://www.iau-shahrood.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شبستر

http://www.iaushab.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شمال

http://www.iaunt.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شوشتر

http://www.iau-shoushtar.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد شهر مجلسی

http://www.iaumajlesi.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شهررضا اصفهان

http://www.iaush.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شهرري

http://www.iausr.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شیراز

http://www.iaushiraz.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد شيروان

http://www.iau-shirvan.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات تهران

http://sr.iau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد علی آباد کتول

http://www.aliabadiau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد فارس

http://www.fsriau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد فراهان

http://www.iau-farahan.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد فردوس

http://www.ferdowsiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد فسا

http://www.iaufasa.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد فلاورجان

http://www.falavarjan.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد فيروز کوه

http://www.iaufb.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد فیروزآباد

http://www.iauf.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد قائمشهر

http://www.ghaemshahriau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد قاينات

http://www.qaen-iau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد قزوين

http://www.gazviniau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد قم

http://www.azad-qom.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد قوچان

http://www.iauq.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد کازرون

http://www.iauk.net

دانشگاه آزاد واحد کاشمر

http://www.iau-kashmar.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد کرج

http://www.kiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه

http://www.iauksh.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد كازرون

http://www.iaukazeroon.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد كرمان

http://www.iauk.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد گچساران

http://www.iaug.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد گرگان

http://www.gorganiau.ir

دانشگاه آزاد واحد گرمسار

http://www.iau-garmsar.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد گلپايگان

http://www.giau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد لارستان

http://www.iaularestan.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد لامرد

http://www.iaulamerd.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد لاهيجان

http://www.iau-lahijan.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ماکو

http://www.maku-iau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ماهشهر

http://www.mahshahriau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد مبارکه

http://www.mau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد مباركه اصفهان

http://www.mouniv.org

دانشگاه آزاد واحد مراغه

http://www.iau-maragheh.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد مرکز

http://www.iauctb.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد مرکز بوکان

http://www.iau-boukan.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد مرند

http://www.marandiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد مرودشت

http://www.miau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد مشهد

http://www.mshdiau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد مشهد

http://www.mashdiau.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد منطقه يک

http://www.iauro.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد مهاباد

http://www.iau-mahabad.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد مياندوآب

http://www.iaum.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد میانه

http://www.m-iau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد میبد یزد

http://www.maybod.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد نائین

http://www.naeiniau.ac.ir

دانشگاه آزاد نتايج دانشگاه آزاد

http://www.azmoon.org

دانشگاه آزاد واحد نجف آباد

http://www.iaun.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد نراق

http://www.iau-naragh.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد نطنز

http://www.natanziau.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد نور

http://217.219.174.141/

دانشگاه آزاد واحد ني ‌ريز

http://www.iauneyriz.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد نيشابور

http://www.iau-neyshabur.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد ورامين

http://www.iauvaramin.ac.ir/

دانشگاه آزاد واحد همدان

دانشگاه آزاد واحد یاسوج

http://www.iauyasooj.ac.ir

دانشگاه آزاد واحد يزد

http://www.iauyazd.ac.ir/

آخرین بروزرسانی (شنبه ، 9 اسفند 1399 ، 09:54)

كدام مقاله را در كدام جورنال منتشر كنيم ؟ (ژورنال)

شنبه ، 4 تیر 1390 ، 08:04 | نوشته شده توسط مدير كل |

نويسنده : مظاهري

ايميل نويسنده: آدرس ایمیل جهت جلوگیری از رباتهای هرزنامه محافظت شده اند، جهت مشاهده آنها شما نیاز به فعال ساختن جاوا اسكریپت دارید

كدام مقاله را دركدام جورنال منتشر كنيم؟ (ژورنال)

یکی از مهمترین و همچنین شایع ترین اشتباهاتی که دانشجویان و اساتید دانشگاهی در انتخاب جورنال برای ارسال مقاله خود مرتکب می شوند این است که به نوع جورنال توجهی نمی کنند.

متنی که در ادامه می آید را بر اساس تجربیاتم و سوالاتی که روزانه از پژوهشگران محترم دریافت می کنم نگارش کرده ام و در انتهای همین مطلب نیز به پاره ای از متداولترین سوالات در زمینه انتخاب جورنال جهت ارسال مقاله و پاسخ به آن سوالات پرداخته ام:

جورنالها از نقطه نظرات متفاوتی می توانند تقسیم بندی بشوند ولی تقسیم بندی که در زیر ارائه می دهم یک تقسیم بندی کاربردی از نقطه نظر سیاستهای انتخاب مناسبترین جورنال برای ارسال یک مقاله است.

بر این اساس، می توان جورنالها ( البته جورنالهای معتبر و خوب، وگرنه به جورنالهای بی اعتبار و یا تقلبی کاری نداریم ) را به دو دسته زیر تقسیم کرد: ( لازم به ذکر است که این نامگذاری را صرفا از جهت آسان بودن توصیف جورنالها بکاربرده ام و نامگذاری استانداردی نمی باشد ):

دسته اول: جورنالهای پیشرو تولید علم.
دسته دوم: جورنالهای علمی.

در زیر به تفاوت های هر دو دسته جورنال فوق از نقطه نظرهای گوناگون می پردازم:

الف- نوع مقالات منتشر شده.
جورنالهای گروه اول فقط به انتشار نتایج پژوهش های جدیدی که جمله ای به علم اضافه کرده باشند می پردازند و از انتشار هر گونه مقاله دیگر پرهیز میکنند. این جورنالها معمولا مملو از نتایج یافته های پژوهش های دانشجویان دوره های Ph.D. و دوره های Post Doc.، متاآنالیزها، مقالات مروری توسط اساتید برجسته و شناخته شده در سطح جهانی و برندگان جوایز نوبل و سایر جوایز معتبر، مقالات محتوای گزارش اختراعات وکشف تکنیک های جدید، مطالعات Experimental و مطالعات Cohort ( آنهم نه همه مطالعات اکسپریمنتال و کوهورت ) می باشند.

مقالات از نوع کیس ریپورت نیز فقط درصورتی که گزارش دهنده یک مورد بسیار نادر و جالب باشند شانس انتشار در این جورنالها را دارند.

ولی جورنالهای گروه دوم به انتشار هر نوع مقاله ای که از نظر ساختار نگارشی اشکال نداشته باشد و پژوهش آن نیز از نظر متدلوژی تحقیق نیز بر اساس استواری باشد و یافته های آن Valid و Reliable باشد می پردازند. حتی بسیاری از مقالات حاصل از پژوهش های دانشجویان دوره های کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی و اساتید برجسته دانشگاهی نیز در زمره این مقالات قرار می گیرند و راهی به جورنالهای گروه اول پیدا نخواهند کرد.

این جورنالها معمولا برخلاف جورنالهای گروه اول، مقالات مروری را نیز از اساتید نا مشهور و حتی دانشجویان می پذیرند. این جورنالها معمولا به انتشار مقالات آموزشی، مقالات مروری کوتاه، کیس ریپورتها و سایر انواع مقالات دیگر نیز با سختگیری کمتری نسبت به جورنالهای گروه اول می پردازند.

ب- نقش در کتب مرجع:
بدیهی است که کتابهای مرجع و Text book نیز درویرایش های بعدی خود به یافته های جورنالهای گروه اول استناد می کنند و احتمال ارجاع به یافته های درون جورنالهای گروه دوم توسط کتب مرجع کمتر است، هرچند که صفر نیست.

ج- ایمپکت فاکتور:
نکته خیلی خیلی مهمی که از نظر ایمپکت فاکتور این جورنالها باید به آن اشاره کرد این است که ایمپکت فاکتور فقط درمورد جورنالهای گروه اول است که ارزش دارد و معیاری مناسب برای مقایسه اعتبار جورنالهای آن گروه است. درحالی که جورنالهای نوع دوم اصولا جورنالهایی هستند که احتمال ارجاع به مقالات آنها کمتر است و بنابراین حتی اگر این جورنالها در ISI نمایه شده و بعدا در پایگاه Journal Citation Report (JCR) از موسسه اطلاعات علمی ( ISI ) لیست شده و برای آنها Impact Factor محاسبه شده باشد، اصولا ایمپکت فاکتور برای مقایسه اعتبار این جورنالها معیار مناسبی نیست. علت این است که این جورنالها مملو از مقالات آموزشی ،مقالات مروری و سایر مقالاتی هستند که به نوعی به یافته های جدید اشاره نمی کنند و بنابراین احتمال اینکه سایر پژوهشگران در نگارش مقالات خود به مقالات درون این گروه از جورنالها استناد کرده و به آنها ارجاع بدهند بسیار کمتر می باشد.

بنابراین جورنالهای گروه دوم ممکن است ایمپکت فاکتور پایینی داشته باشند و یا اصلا در آی اس آی نمایه نشده باشند ولی درعین حال جورنالهای معتبری باشند. همینجا به یک نکته درزمینه آی اس آی اشاره می کنم که آی اس آی فقط یکی از موسسات نمایه سازی علم است و تنها موسسه نیست.

البته دربین سیستمهای مختلف، از بقیه معتبر تر است ولی بسیاری از جورنالهای معتبر که حتی در رده جورنالهای گروه اول قرار دارند حتی برای قرار گرفتن در لیست آی اس آی اقدام نکرده اند و برای سنجش اعتبار یک جورنال باید بصورت عملی به مجموعه ای از چندین فاکتور توجه کرد که نمایه شدن یک جورنال در آی اس آی و یا دیتابیس های دیگر نظیر پابمد و اسکوپوس و ... تنها یکی از این فاکتورهاست که متاسفانه بعلت وجود تب آی اس آی در ایران و سایر کشورهای درحال توسعه، معمولا آن سایر فاکتورها به فراموشی سپرده می شود.

د- خوانندگان:
نکته جالبی که دراینجا وجود دارد این است که خوانندگان جورنالهای گروه اول عمدتا شامل دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی و سایر پژوهشگران است که درحال انجام پژوهش می باشند. به عبارتی دیگر، خوانندگان این گروه از جورنالها همگی پژوهشگر هستند و به قصد انجام مرور منابع و به قصد ارجاع به مقالات آن جورنالها در مقالات خودشان، به خواندن این جورنالها مبادرت می ورزند. این جورنالها معمولا در کتابخانه های تخصصی دانشگاه ها وجود دارد و در قفسه های عمومی کمتر به چشم می خورند.

ولی خوانندگان جورنالهای گروه دوم عمدتا افرادی هستند که از نظر حرفه ای و شغلی نیاز به Up to date نگهداشتن خود دارند و حال و حوصله مطالعه مقالات مربوط به پژوهش های بیسیک را ندارند چون اصلا به آن نیازی ندارند. مثلا پزشک متخصصی که چند سال است فارغ التحصیل شده نمی رود و مشترک جورنال فوق تخصصی رشته خودش که تکنیک های پیچیده و موضوعات کاملا بیسیک را منتشر می کند بشود. برعکس، این متخصص علاقه دارد از جورنالهای گروه دوم مطالعه کند که بسیاری از مقالات آنها آموزشی و یاد آوری کننده نکات عمومی و رایج حرفه ای می باشد.

ه- تعداد جورنالها:
جورنالهای گروه اول جورنالهای بسیار معدودو انگشت شماری در هر رشته می باشند. متخصصان و دانشجویان هر رشته معمولا نمی توانند به تعداد بیش از 10 یا 20 عدد از این جورنالهای رشته خود را شمارش کنند.

حتی دربین اینها نیز برخی از جورنالها از جایگاه ثابت و دست نیافتنی از نظر ایمپکت فاکتور و سایر معیارهای اعتبار سنجی این جورنالها نسبت به سایر جورنالهای همان گروه برخوردارند و انتشار یک مقاله توسط یک پروفسور یا دانشجو در طول عمرش در یکی از این جورنالها همیشه مترادف با پرستیژ علمی و کاری و اعتبار و جایگاهی است که بسیاری از همقطاران از عهده آن برنیامده اند. انتشار حتی یک مقاله توسط یک پژوهشگر در طول عمرش در یکی از این جورنالها یک رویای اغلب دست نیافتنی می باشد.

ولی جورنالهای گروه دوم تعدادشان چندین برابر جورنالهای گروه اول است و تقریبا به راحتی می توان بیش از یکصد جورنال از این گروه را برای هر رشته علمی لیست کرد.

و- جورنالهای داخل ایران از کدام دسته اند؟
وزارتهای بهداشت و درمان، و وزارت آموزش عالی آمده اندو جورنالهایی راکه توسط دانشگاه های مختلف کشور منتشر می شوند را به دو دسته علمی-پژوهشی و علمی-ترویجی تقسیم کرده اند. یکی از معیارهای اصلی این تقسیم بندی، نسبت و تعداد مقالات اوریجینال نسبت به کل مقالات منتشر شده در جورنالها درنظر گرفته شده است.

با اینحال از نظرمن تمامی این جورنالها یعنی چه آنها که علمی پژوهشی هستند و چه آنها که علمی ترویجی هستند، در زمره جورنالهای گروه دوم قرار دارند و کشور مافاقد حتی یک جورنال از نوع جورنالهای گروه اول می باشد.

نه تنها کشور ما، بلکه تقریباهیچ کدام از کشورهای درحال توسعه دارای جورنالی از نوع اول نیستند و همه جورنالهای گروه اول وابسته به انجمنهای علمی جهانی و بین المللی مشهور در هر رشته هستند که مقر آن انجمن ها در کشورآمریکا و یا بعضی از کشورهای اروپایی نظیر انگلستان است.

ز- ناشر:
همانطور که قبلا هم اشاره کردم، درپشت اغلب جورنالهای گروه اول سازمانهای بین المللی علمی و شناخته شده قرار دارند.

این جورنالها گاهی بصورت اختصاصی توسط همان سازمانها منتشر می شوند ( نظیر جورنال JAMA در آمریکا ) و گاهی نیز در گروه ناشران برجسته ای قرار می گیرند و می توان آنها را در لیست مجموعه هایی نظیر Nature Publishing Group (NPG) و تیلور و فرانسیس (T & F) و Oxford Journals، و نیز بخشی از ( و نه تمام ) جورنالهای لیست شده در مجموعه هایی نظیر Wiley Interscience و Sciencedirect و Springer پیدا کرد. درپشت بسیاری از این جورنالها نیز دانشگاه های معتبری نظیر هاروارد، آکسفورد، کمبریج، و ... قرار دارند.

جورنالهای دوم نیز تقریبا نیمی از آنها دارای پشتوانه دانشگاهی هستند ( همانند جورنالهای علمی پژوهشی داخل ایران ) و برخی نیز توسط ناشران حرفه ای و تازه متولد شده منتشر می شوند.

سوالات متداول در زمینه انتخاب جورنال مناسب برای انتشار مقالات:

در ادامه با توجه به تجربه ای که در چند سال اخیر درارتباط با نگارش مقالات و ارسال مقالات خودم و دوستان و همکارانم به جورنالهای مختلف بدست آورده ام، و باتوجه به جستجوهای مداومی که بر روی جورنالها انجام می دهم و مکاتبات روزمره ای که با جورنالها و ناشران مختلف دارم، به تعدادی از سوالات متداول (Frequently Asked Questions: FAQ) در زمینه انتخاب جورنال مناسب و پاسخ های آن می پردازم. سوالات زیر ممکن است در ذهن هر یک از دانشجویان و یا اعضای محترم هیئت علمی وجود داشته باشد ولازم به توضیح است که پاسخ های ارائه شده به این سوالات متداول تنها بر اساس تجربیات شخصی من است و وحی منزل نیست!

سوال یک:

دانشجوی کارشناسی ارشد آی تی هستم. مقاله ای از نتایج پایان نامه خود تهیه کرده ام. آن را به کجا بفرستم؟
پاسخ: درصورتی که پژوهش شما یک اختراع یا یک اکتشاف یا یک نکته و فرضیه کاملا جدید نباشد خودتان را معطل نکنید ووقت خودتان را در گشت و گذار و مکاتبه با جورنالهای گروه اول به هدر ندهید. یکی از جورنال های گروه دوم را انتخاب کنید. همین جورنالهای گروه دوم نیز خودشان رتبه هایی دارند و سخت و آسان هستند. حد اکثر یکی از معتبر ترین های آنها را انتخاب و شانس خود را آزمایش کنید وگرنه مستقیم به سمت آسانگیر ترین جورنالهای معتبر در این گروه بروید.

سوال دو:

دانشجوی دکترای تخصصی PhD هستم. مقاله Original ناشی از یافته های پژوهش دوره دکترای خودم را در کجا منتشر کنم؟
پاسخ: معمولا عناوین پژوهش های پایان نامه های دانشجویان دکترای تخصصی از نوعی است که به یک هایپوتز جدید اشاره دارد و یافته های آن باعث افزایش یک جمله به علم در رشته تخصصی مربوطه می شود. توصیه من این است که حتما شانس خودتان را در یک یا دو تا از جورنالهای گروه اول امتحان کنید. برای انتخاب همان جورنال نیز با فرد باتجربه و یا استادتان ( درصورتی که تجربه خوبی درزمینه انتشار دارد ) مشورت کنید تا بالاترین جورنالی را که احتمال دارد مقاله شما را قبول بکند انتخاب کنید.

البته خیلی هم ایده آل فکر نکنید و اگر مقاله شما مردود شود افسرده نشوید. انتشار یک مقاله توسط دانشجوی دکترای تخصصی در جورنالهای گروه دوم نیز امری کاملا قابل قبول است. تازه همین جورنالهای گروه دوم هم ممکن است به آسانی مقاله شما را مردود کنند.

سوال سه:

استاد دانشگاه هستم و در زمینه ایکس پژوهش های متعددی انجام داده ام که عمده آنها توسط دانشجویان PhD من و یا دانشجویان تخصصی من انجام شده است. مقاله ای از نوع مقاله مروری (Review Article) نگارش کرده ام. آن را به کدام جورنال بفرستم؟
پاسخ: راهکاری که برای شما پیشنهاد می کنم دقیقا مشابه راهکاری است که برای سوال قبلی پیشنهاد کردم. شما حتما شانس خودتان را در یکی از جورنالهای تاپ وگروه اول بیازمایید. بهتر است لیستی از میزان سخت گیری و اعتبار تعدادی از جورنالهای مرتبط با رشته تخصصی خودتان انتخاب کنید ( مثلا 5 عنوان جورنال از بالا به پایین ) و طبق یک برنامه مشخص ازاولین جورنال شروع کرده و به پایین بروید تا بهترین جورنالی که ممکن است مقاله شما راپذیرش کند را Missed نکرده باشید. برای انتشار این مقاله شاید یک سال از این جورنال به آن جورنال بروید و یا بیشتر، ولی خسته نشوید و به محض آنکه اولین جورنال مقاله شما را بعد از دو روز از دریافت آن مردود کرد افسرده نشده و مقاله خودتان را به یک جورنال محلی نفرستید. البته واقع بین هم باشید و من پژوهشگری را در ایران نمی شناسم که توانسته باشد یک مقاله مروری در یکی از جورنالهای گروه Nature و یا همسطح با آن منتشر کرده باشد. اگر دوستان یکی از پژوهشگران داخل کشور را می شناسند که موفق شده باشد یک مقاله در یکی از جورنالهای دارای ایمپکت فاکتور بالای 20 بعنوان مولف اول منتشر کرده باشد حتما به من خبر بدهند.

سوال چهار:

یک پژوهشگر باسابقه هستم که پژوهشی از نوع متاآنالیز انجام داده ام و یا دارای یک تئوری هستم. مقاله را کجا منتشر کنم؟
پاسخ: حتما شانس خودتان را در بالاترین جورنال در رشته مورد نظر آزمایش کنید. مراقب باشید که نتایج پژوهش یا تئوری شما را قبل از انتشار سرقت نکنند.

سوال پنجم:

دانشجوی دکترای تخصصی جراحی قلب هستم. اخیرا یک تکنیک جدید برای درمان نوع خاصی از بیماران قلب ابداع کرده و آن را بر روی تعدادی از بیماران آزمایش کرده ایم. نتایج این پژوهش را بصورت مقاله در کجا منتشر کنم؟
پاسخ: حتما ابتدا مقاله تان را به بالاترین جورنال در رشته خودتان بفرستید. به عبارتی بروید و تاپ ترین جورنال منتشر کننده تازه های جراحی قلب و عروق را درجهان پیدا کنید و مقاله خودتان را به آنجا بفرستید. قبل از آنکه این کار را بکنید حتما اطمینان حاصل کرده باشید که تمام ساختار نگارش مقاله را بخوبی رعایت کرده باشید. اگر پژووهش شما از نوع اکسپریمنتال بوده است ( که احتمالا هم همین است ) حتما آن را قبلا در سایتهای ثبت کننده ترایال ها رجیستر کرده باشید. مستندات مرتبط با اخلاق پژوهش شامل تهیه نامه کتبی و رسمی از کمیته اخلاق پژوهش دانشگاه و ترجمه رسمی آن، برگه Information sheet مربوط به دریافت کنندگان شیوه جدید درمانی و نیز Consent form را حتما به انگلیسی ترجمه رسمی کنید و ضمیمه نسخه کامل مقاله بکنید. در نگارش بخش اینتروداکشن مقاله خود و بویژه در بخش Statement of problem و نیز اشاره به Gap in knowledge استادانه عمل کنید. بخش اینتروداکشن مقاله را خیلی خوب نگارش کنید.

بخش متدلوژی را که در آن به روش تکنیک بکار برده شده اشاره کرده اید خیلی منظم و دقیق بنویسید. در تهیه فایلهای جانبی جهت ارسال مقاله به جورنال نیز دقت کافی بکنید و فورمهای Authorship forms و فورم مخصوص گارانتور پژوهش ( اگر جورنال آن را درخواست بکند ) به خوبی و با دقت تهیه کنید.

بخش دیسکاشن مقاله را خیلی استادانه نگارش کنید. حتما به یکایک جملاتی که از ابتدا تا انتهای مقاله نوشته اید توجه کنید و هیچ چیز اضافی نباشد و هرچیز لازمی هم اشاره شده باشد.

و درانتهای کار حتما مقاله را به ویراستار انگلیسی الاصل بدهید که مقاله شما را حتی دوباره نویسی کند و تمام جملات آن را اصلاح کند.

اگر موارد بالا را خوب رعایت کرده باشید و درمواردی که طرح شما از نظر آماری نیز بخوبی آنالیز شده باشد و از تکنیک های مناسب Multivariate statistics نیز بویژه برای کنترل کردن متغیرهای مخدوش کننده استفاده بهینه کرده باشید، هیچ دلیلی ندارد که حتی یک جورنال با ایمپکت فاکتور بالای 50 ، نظیر New england journal of medicine هم مقاله شما را که یک کشف و تکنیک جدید در پزشکی بوده است را استقبال و منتشر نکند.

سوال ششم:

دانشجوی دکترای تخصصی رشته بیماری های پوست هستم. متوجه شدیم که داروی ایکس که یک داروی استاندارد جهانی برای درمان فلان بیماری است، بر روی بیماران شهر ما که با آن بیماری به ما مراجعه می کنند تاثیری ندارد. پژوهشی بر روی این داستان انجام داده ایم که نتیجه آن نگارش پایان نامه دکترای تخصصی من شده است و مقاله ای نیز از درون آن نگارش کرده ام. این مقاله را به کجا بفرستم؟

پاسخ: شانس خودتان را در یکی از پایین ترین جورنالهای گروه اول بیازمایید و اگر به نتیجه نرسیدید به گروه دوم بروید. به احتمال زیاد مقاله شما در یکی از جورنالهای گروه اول منتشر نمی شود، هرچند که یافته های مهمی را در پژوهش خودتان بدست آورده اید.

سوال هفتم:

فارغ التحصیل کارشناسی ارشد میکروب شناسی هستم. برای اخذ پذیرش در مقطع پی اچ دی در خارج از کشور لازم دارم که تعدادی مقاله در رزومه خودم داشته باشم که شانس پذیرشم را بالا ببرد. چه کنم؟

پاسخ: از نتایج پژوهش اوریجینال پایان نامه کارشناسی ارشد خودتان حد اقل یک مقاله اوریجینال تهیه و به یکی از جورنالهای گروه دوم بفرستید. همزمان اقدام به نگارش یک یا دو مقاله مروری نیز در شاخه ای متمرکز از رشته تان که در آن رشته تسلط بیشتری دارید و مرور منابع کاملتری انجام داده اید و یا امکان اینکار برای مشا مقدور است، بفرمایید. دو مقاله مروری کوتاه از این مسیر تهیه کنید و به دو جورنال از جورنالهای گروه دوم بفرستید. از بین جورنالهای گروه دوم نیز احتمالا باید سعی کنید آسانگیر ترین جورنال را انتخاب کنید و وقت خود را معطل جورنالهای سخت گیر تر در جورنالهای گروه دوم نکنید.

سوال هشتم:

فارغ التحصیل و یا دانشجوی سال چهارم کارشناسی ( لیسانس ) هستم. می خواهم یک مقاله منتشر کنم. چه کنم؟

پاسخ: شما می توانید در صورتی که قبلا در کارگاه های مقاله نویسی شرکت کرده اید، یک مقاله آموزشی کوتاه درموضوعی که به آن تسلط بیشتری دارید نگارش کنید. این مقاله کوتاه را به یکی از آسانگیر ترین جورنالهای گروه دوم ارسال نمایید. درصورتی که آشنایی با روش نگارش مقالات ندارید از این کار پرهیز کنید و وقت خودتان را صرف مطالعه کتب روش تحقیق و روش نگارش مقاله کنید و هرگاه توانایی نگارش یک مقاله کوتاه بصورت استاندارد را درخود یافتید به نحوی که در سطور قبل اشاره کردم اقدام کنید. در این حالت نیز هدف از نگارش مقاله توسط شما فقط این است که انگیزه ای برای پیشرفت های آتی علمی در شما پدید آمده باشد و انتشار یک مقاله کوتاه آموزشی باعث شده باشد که در این مسیر به پاره ای از توانایی ها و قابلیت های علمی خود به ویژه در زمینه نگارش علمی افزوده باشید و تشویقی برای آینده شما باشد. حتی این مقاله ممکن است در افزایش شانس شما در پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های خارج از کشور موثر باشد.

سوال نهم:

برای افزایش شانس پذیرش مقاله در بهترین جورنال ممکن چه باید کرد؟

پاسخ: به تجربه من ثابت شده است که لازم است به موارد زیر حتما توجه کنید:

اولا اینکه مقاله خودتان را به یک نفر ازهمکاران بسپارید که از نظر متدلوژی و همچنین از نظر ساختار نگارشی مقالات آکادمیک بررسی و نقد کند و اصلاحات لازم را بر روی آن انجام دهید. مطالعه مقاله شما توسط همکارتان و یا یک نقاد حرفه ای معمولا باعث می شود که نگارش مقاله شما به میزان قابل توجهی تغییر کند و ساختار آکادمیک بگیرد و از اشتباهات ساختاری که ممکن است با مشاهده آنها توسط سردبیر جورنال باعث مردود شدن مقاله شما شود جلو گیری کند. (جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اهمیت نقد مقالات قبل از ارسال به جورنال اینجا را کلیک کنید).

دوما اینکه حتما مقاله خودتان را اگر بزبان انگلیسی تسلط ندارید به زبان فارسی نگارش کنید. سپس معادل انگلیسی کلمات تخصصی مربوط به ترمینولوژی رشته خودتان را در داخل پرانتز در جلوی هر کلمه یا هر اصطلاح یاددداشت کنید که مترجم ( مترجم فارسی به انگلیسی ) بتواند بهنگام ترجمه متن، بهترین و مناسب ترین کلمات را انتخاب کند. از مترجم بخواهید که از ترجمه تحت الفظی خودداری کند و معنای یک جمله را ابتدا درک کند و سپس با استفاده از دامنه لغات خودش اقدام به نگارش آن جمله به زبان انگلیسی بکند و صرفا کلمات را از فارسی به انگلیسی ترجمه نکند که درآن صورت حاصل کار خیلی وحشتناک می شود.

سوما اینکه چه مقاله شما را یک دارالترجمه رسمی ترجمه کرده باشد و یا یک فرد فارسی زبان دارای مدرک دکترای زبان انگلیسی ترجمه کرده باشد، و چه آنکه خودتان مقاله را از ابتدا بزبان انگلیسی نوشته باشید، حتما باید مقاله را به یک ویراستار انگلیسی الاصل بفرستید. مقالاتی که من و دوستانم به ویراستار می فرستیم معمولا دهها ایراد گرامری و نقطه گذاری و کاربرد اشتباه کلمات از آن گرفته می شود و بعضی جملات نیز اصولا از نظر نگارش دوباره نویسی می شود. در این حالت مقاله به وضعیت بهتری تبدیل شده است. ( جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ویرایش انگلیسی مقالات توسط ویراستار Native American بر روی این جمله کلیک کنید ).

چهارم اینکه با توجه به فورمت جورنال، فایلهای ضمیمه لازم را تهیه کنید و بخصوص در تهیه Cover Letter و Title Page استاندارد توجه کنید. اصلا اولین چیزی که سردبیر جورنال از مقاله شما مطالعه میکند همان کاور لتر شما است. Cover letter را خیلی کلاسیک نگارش کنید و طوری نباشد که سردبیر از مطالعه همان یک پاراگراف کاور لتر شما چنین برداشت کند که با یک نویسنده ناشی سر وکار دارد. حتما از یک فرد باتجربه بخواهید که کاور لتر خوبی برای مقاله شما بنویسد. در نگار کاور لتر و تایتل پیج، حتما توجه کنید که تمام آیتمهایی را که جورنال از شما خواسته است به آنها اشاره کنید.

پنجم این که در نگارش ابستراکت مقاله بیشترین دقت و وسواس را به خرج بدهید. اولین چیزی که سردبیر و داوران مجلات نگاه می کنند، ابستراکت مقاله شما است ( البته بعد از عنوان مقاله ).

ششم و آخر اینکه در انتخاب جورنال مناسب و هم سطح با مقاله تان مرتکب اشتباه نشوید. خیلی بیش از حد ایده آل گرایانه به موضوع نگاه نکنید و توقع نداشته باشید که اولین مقاله تان در بهترین جورنال منتشر شود. ولی سعی کنید مقاله خودتان را با توجه به اطلاعات و راهنمایی های همکاران و کسانی که دراین زمینه تجربه دارند، به بهترین جورنالی که ممکن است آن مقاله را پذیرش کند بفرستید. از تجربه کسانی که قبلا دراین مسیر سنگلاخ بارها رانندگی کرده و ماشین شان پنچر شده و ماشین را کول خود کرده و از جاده به سلامت گذشته اند استفاده بهینه بکنید.

متن بالا تنها حاوی نتایج تجربیات شخصی من بوده است و قطعا کامل و بی نقص نیست. درصورتی که پژوهشگران ارجمند نکاتی در نظر دارند که می تواند تکمیل کننده نظرات بالا باشد و یا اصلاح کننده اشتباهات من باشد، می توانند از طریق ایمیل با من تماس بگیرند.

سایر مطالب مرتبط:

چگونه يك مقاله علمي بنويسيم؟ ( قسمت اول )

چگونه يك مقاله علمي بنويسيم؟ ( قسمت دوم )

چگونه يك مقاله علمي بنويسيم؟ ( قسمت آخر )

نحوه ارسال مقاله براي مجلات بين المللي

مقاله ISI چگونه ارزیابی می شود؟

? ISI - موسسه اطلاعات علمي ؟

آیا این مجله درجه ISI دارد؟

تحقیق چیست؟

انواع تحقيق

تفاوت میان مطالعه و تحقيق

تفاوت میان تحقیق و تألیف

تفاوت نشریات علمی-پژوهشی و نشریات علمی-ترویجی

روش تحلیل محتوا (Content analysis) چیست؟

تحلیل استنادی (Citation analysis) چیست؟

ضریب همبستگی چیست؟

فهرست نشريات علمي پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي

فهرست نشريات علمی پژوهشی فارسي

نشريات ايرانی نمايه شده در پايگاه بين المللی ISI

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 11 اسفند 1391 ، 13:30)

مهارت در جستجوی اطلاعات فارسی از اینترنت

پنجشنبه ، 26 خرداد 1390 ، 08:28 | نوشته شده توسط مدير كل |

منبع: سايت راسخون

مهارت در جستجوی اطلاعات فارسی از اینترنت

مهارت در جستجوی اطلاعات فارسی از اینترنت

این مقاله سعی دارد تا با اشاره به موارد مختلفی که می¬تواند در جستجو و بازیابی اطلاعات سرعت و دقت و جامعیت و مانعیت جستجو را بالاببرد موجب افزایش مهارت کاربران اینترنت فارسی بشود. اینترنت به عنوان یک محمل اطلاعاتی عظیم، منابع اطلاعاتی را در مقیاسی وسیع در دسترس مخاطبان بالقوه قرار داده است. اغلب سهولت دسترسی به منابع اطلاعاتی اعم از متن و سایر رسانه ها عمده ترین مزیت اینترنت محسوب می شود. اما این توانایی که هرکس ناشر آثار خود باشد عواقب ناخواسته ای را نیز در پی خواهد داشت و آشکارترین معضل، آن است که انبوهی از منابع بسیار متنوع و غیر قابل مدیریت را فراهم می¬آورد. افزایش سریع منابع اینترنتی نیازمند یک سازمان¬دهی مفید و موثر است.
هرچند در حال حاضر راهنماهایی برای منابع اینترنتی تهیه شده است که براساس فایل های مقلوب ساخته شدهِ توسط موتورهای جستجو و با استفاده از قابلیت های مختلف این موتورها از جمله : استفاده از عملگرهای بولی، جستجوی دقیق عبارت، محدود کردن یک جستجو به بخش خاصی از رکورد (مانند عنوان ، آدرس) ، کوتاه سازی کلمات، جستجوی نزدیک یابی واژه ها، ایجاد محدودیت زمانی و منطقه ای و زبانی، و .... به جستجوی اطلاعات کمک می¬کند، اما باید تاکید کرد که در امر بازیابی اطلاعات از اینترنت بدون نمایه سازی نظام یافته نمی توان انتظار بازیابی مفید و موثر را داشت. هرچند بیش تر اطلاعات موجود بر روی اینترنت به زبان انگلیسی است، ولی حجم اطلاعات به زبان فارسی نیز با سرعت در حال افزایش است و کاربران به دلایل مختلفی علاقه زیادی به اطلاعات فارسی نشان می¬دهند و از آنجایی¬که زبان غالب در اینترنت انگلیسی است جستجو به زبان های غیر انگلیسی از جمله فارسی، مسایل و مشکلات مختلفی را جدای از مشکلات عمومی اینترنت دارد.

خط فارسی

اشکال و نقصی که در همه خطوط جهان است دو علت دارد که یکی در اصل خط است و دیگری بر اثر تغییر و تحول زبان ایجاد می شود. دقت فراوان در ثبت همه دقایق تلفظ اغلب موجب دشواری شیوه خط است و این دقت زمانی ضرورت می یابد که زبانی توسعه بسیار بیابد و در کشورهای دیگری که به آن زبان سخن نمی گویند رایج شود. به عنوان مثال در خط عربی نقطه و علامت های حرکات وقتی به وجود آمد که زبان عربی نزد ملت های غیر عرب معمول شد، در خط یونانی نیز نشانه های آهنگ و تکیه[3] پس از رواج آن زبان در مصر ایجاد شد تا کسانی که زبان مادری شان یونانی نبود و با تلفظ آن مانوس نبودند بتوانند کلمات و عبارات یونانی را هر چه درست تر ادا کنند. با این حال هیچ خطی هر قدر دقیق و شماره علامات آن فراوان باشد، ممکن نیست که کاملاً نشانه شیوه تلفظ باشد. و با کمک علامات متعدد علم حروف نیز تا کسی چگونگی تلفظ زبانی را نشنود نمی تواند عبارت و کلمات آنرا مانند اهل آن زبان ادا کند. اما نقصی که بر اثر تحول زبان و به تدریج در خط حاصل می شود، مشکلی است که همه ملت ها با آن رو به رو هستند. بعضی از حروف و اصوات زبان در طی زمان تغییر می پذیرند و این تغییر در گفتار حاصل می شود، اما خط همیشه صورت کهن تلفظ را حفظ می کند، و از اینجا میان "گفتار" و "نوشتار" اختلاف روی می دهد. دیگر آن که هر زبانی ناگزیر لغاتی از زبان های دیگر به عاریت می گیرد و اگر علایم خط در این دو زبان یکی باشد کلمه خارجی به همان املای اصلی در نوشتن به کار می رودکه اغلب با املای کلمه مشابه در زبان ثانوی تفاوت دارد و از اینجا برای اصوات واحد علایم خطی متعدد پدید می آید. در خط فارسی نمونه همه این موارد را می توان یافت. چون خط عربی برای نوشتن فارسی به کار رفت کلماتی که از آن زبان اخذ شده بود به همان صورت اصلی نوشته شد. حال آنکه به یقین در هیچ دوره ای حروف خاص عربی را فارسی زبان ها درست مثل اصل تلفظ نکرده اند. در زبان های دیگر نیز این گونه موارد نمونه های متعدد دارد. شاید دو زبان انگلیسی و فرانسه بیش از همه زبان های جهان دچار اختلاف تلفظ و خط باشند. به طور کلی نقایص و معایبی که در خطوط معمول جهان است را می توان به طریق زیر طبقه بندی کرد:
1. شکل واحدی اصوات مختلف را بیان می کند. چنانکه در فارسی حرف "ی" را گاهی برای حرف لین بکار می-بریم (یک) و گاهی برای حرف مد (بی) و گاهی به جای الف (عیسی) و گاهی برای نشان دادن مصوت مرکب (ری). و یا حرف «و» در کلمات (سوار، سود، تو)
2. اصوات واحد به صورت های مختلف نوشته می شود. در فارسی حرف "س" سه صورت (س – ص – ث) و حرف "ز" چهار صورت (ز – ذ- ض- ظ) دارد؛ در زبان فرانسه حروفی که "سن" خوانده می شود پنج رسم الخط دارد که اگر صورت های جمع را نیز به حساب بیاوریم ده شکل می شود از این قرار (saint, ceint, sein, seing, sain)
3. بسیاری از حروف نوشته می شود ولی خوانده نمی شود. یعنی علاماتی بی فایده در نوشتن به کار می رود در فارسی نوشتن "واو معدوله" و "هاء غیر ملفوظ" از این قبیل است. در انگلیسی نمونه این مورد بسیار است مانند high که دو حرف آخر آن به کلی از تلفظ ساقط است. و یا “K” در کلمه “Know” .
4. اصواتی هستند که تلفظ می شود اما در خط نشانه ای برای آن ها نیست. در فارسی سه مصوت کوتاه ( ِ ) از این قبیل است هم چنین الف در کلمات اسحق و الله که در کتابت نمی آید. [4]زبان و خط فارسی نیز مشکلات خاصی را دارا می¬باشد و نظام نوشتاری فارسی برای ثبت دقیق گفتار، نارسایی دارد و قواعد نگارش آن مدون نیست، از این رو فاصله میان گفتار و نوشتار در فارسی قابل توجه است. بیش ترین مشکلات نیز به جهت نبود یک رسم الخط واحد که عموم اساتید و اهل فن روی آن اجماع کرده باشند به وجود آمده است. به طوری که در حال حاضر جدای از چندین شیوه نامه رسمی همچون" شیوه نامه سمت، نشر دانشگاهی، فرهنگستان، آموزش و پرورش" به تعداد افراد جامعه، رسم الخط و شیوه نگارش زبان وجود دارد، هر ناشری برای خود به قاعده ای دلخواه عمل می کندکه این تعددها موجب پریشانی و پراکندگی شده و با یک¬دیگر تفاوت هایی دارند. از دیگر دلایل می توان به عاریتی بودن خط فارسی و چاره اندیشی برای حرکات و عدم تطابق واج ها با حروف اشاره کرد. متصل و منفصل نویسی نیز یکی دیگر از حوزه های مورد اختلاف است از دیگر مشکلات: گوناگونی معادل های علمی، انواع مختلف ضبط اسامی خارجی، سرهم نویسی، جدانویسی، بی فاصله نویسی، انواع جمع ها، صورت های مختلف نوشتاری، آوانویسی اسامی عناصر و ترکیبات شیمیایی، سرواژه ها و کوته نوشت ها می¬باشد. به طور کلی نقص هایی که برای زبان فارسی شمرده اند به شرح زیر می توان عنوان کرد:
1.سه مصوت کوتاه یعنی حرکات زیر و زبر و پیش ( ِ ) را از نوشتن ساقط می¬کنیم. و این باعث می شود به جای این که از خط و نوشتار پی به معنی ببریم بایستی از معنی کلمه و جایگاه آن در جمله آن¬را درست بخوانیم مانند کلمات (کرم، کرم، کِرِم، کر م، کِرم) و (ملک، ملِک، ملک، مِلک) و یا سه کلمه (حکم، حکم، حِکم) و نیز ننوشتن مصوت های کوتاه در داخل متن باعث می شود که برای تلفظ صحیح اجباراً لاتین کلمات به صورت پانویس متن آورده شود که همین امر باعث اتلاف وقت و انرژی می شود. که البته همین لاتین نویسی هم قاعده خاصی ندارد و هر ناشر و نویسنده ای سلیقه خاص خودش را برای آوانویسی حروف فارسی به لاتین دارد. که به عنوان نمونه برای نشان دادن حرکت فتحه و الف و آ هیچ گونه هماهنگی در کتاب ها و خصوصا فرهنگ های مختلف دیده نمی شود. ”هر چند برخی معتقدند همین ننوشتن حرکات مزیتی است و موجب تندنویسی می شود“[5].
2.برای یک حرف چند علامت مختلف داریم مانند علامت های (س،ص، ث) که هر سه در فارسی یکسان خوانده می شوند و هم چنین (ذ، ز، ض، ظ) و نیز (ت، ط). البته این امر در زبان انگلیسی هم وجود دارد چنان که «ف» ممکن است به شکل های «F. GH. PH. V » باشد.
3.یک علامت را برای دلالت بر چند حرف مختلف استعمال می کنیم مانند "و" که پنج مورد نوشتن دارد یکی برای بیان ضمه در کلمات "خوش" و "تو". دیگر بیان مصوت ممدود یا "واو ماقبل مضموم" مانند "شور" و "او". سوم بیان حرف صامت "واو" در کلماتی چون "آواز" و "والی" و "عفو" . چهارم بیان حرف مصوت مرکبی که در کلمات "نو" و "جوشن" و مانند آن هاست. پنجم حرفی که در زبان کنونی خوانده نمی شود مانند "واو معدوله" در کلمات "خواهر" و "خواستن" و "واو" در کلمه "عمرو"[6]
4.حرف هایی هم هست که در کلمات خاصی از نوشتن حذف می شود مانند "الف" در کلمات "اسحق" و "اسمعیل" و "الله"
5.نقطه هایی متعدد در بالا و پایین حرف که هم سبب دشواری و هم موجب اشتباه در خواندن می شود. اهمیت بیش از حد نقطه درخط فارسی هنگام تشخیص نوری کاراکترها[7] تولید اشکال اساسی می کند. به عنوان مثال در نظر بگیرید که تفاوت ‹ر› و ‹ز› و یا تفاوت ‹د› و ‹ذ› و یا تفاوت ‹ب› ‹ت› ‹ پ› ‹ث› فقط در نقطه است و چون نقطه جزء بسیار کوچکی است در این امر مشکلات زیادی را فرا روی متخصصین قرار می دهد. و یا کلمات زیر را در نظر بگیرید که با یک یا چند نقطه عوض می شوند (بر، بر، پر، پر، تر، پز، پز، بز، تِز).
6. یک عیب دیگر هم که برای خط فارسی ذکر کرده اند این است که از راست به چپ نوشته می شود. و برای این مورد دلایل مختلفی ذکر شده است از جمله عدم هماهنگی و ایجاد مشکل در نوشتن متون ریاضی و شیمی و نت های موسیقی و دستورات شطرنج و این که خط تصویری یعنی علایم گرافیکی که در کل جهان استفاده می شود مانند علایم راهنمایی و رانندگی تماماً از چپ خوانده می شوند.
7.پیوسته نویسی و جدا نویسی کلمات مرکب که در اکثر موارد به صورت سلیقه ای عمل می شود مانند تنوع استفاده از ‹می› چسبان و غیر چسبان و یا تنوع نحوه به کار بردن «علامت های جمع ‹ها، ان، جات› ، هم، هیچ، که، (ضمایر شخصی متصل مان، تان، شان)، شناسی، را، چه، چون، تر، ترین، بی (پیشوند نفی)، به، ای (نشانه ندا)، آن و این» در کلمات به صورت پیوسته و یا جدا گانه: (آنچه ، آن چه)؛ (همچنانکه، همچنان که) ؛ (جنابعالی، جناب عالی)؛ (هیچکس، هیچ کس) ؛ (میتواند، می تواند)؛ (آن ها، آنها) در این مورد کلماتی که پیشوند و یا پسوند دارند نیز در شکل های مختلف نوشته می شوند. برخی از کلمات در دو شکل متصل نویسی و منفصل نویسی به دو شکل مختلف ظاهر می شوند، مانند «علاقمند و علاقه مند؛ اندیشمند و اندیشه مند». مصدرها و فعل های مرکب و اسم های مشتق از آنها نیز به دو صورت متصل و منفصل نوشته می شوند مانند «نگه داشتن و نگهداشتن». در جستجوی مطالب از اینترنت این مورد تولید اشکال می کند چنانکه جستجوی «هیچ کس» نتایج متفاوتی را با جستجوی «هیچکس» می آورد و یا جستجوی « کتاب شناسی » و «کتابشناسی» در موتور جستجوی گوگل نتایج متفاوتی را ارایه می کند. این گونه کلمات با این که در خواندن متن اشکال کمی به وجود می آورند و هر آشنای به زبان فارسی به راحتی می تواند آن را بخواند اما در فن آوری امروزه و تجزیه و تحلیل کلمات به کمک رایانه اشکال اساسی تولید می کند و شاید اگر قاعده ای جامع و مانع برای آن وضع گردد، بتوان گفت بزرگ ترین مشکل خط فارسی حل شده است. منظور این که، برای مثال خواندن سه کلمه «بی حوصلگی، بیحوصلگی، بی حوصله گی» مشکلی ایجاد نمی کند. اما در محیط الکترونیکی و شبکه اینترنت برای بازیابی این کلمه بایستی برای تمام اشکال این کلمه، جستجو را انجام دهیم، البته اگر آگاهی از تمام اشکال نوشتاری آن داشته باشیم.آآ
8.سی و دو حرف الفبای فارسی همراه با چهار علامت مد، همزه، تنوین، تشدید به 130 شکل مختلف ظاهر می شوند و تفاوت این اشکال در اتوماسیون خط فارسی تولید اشکال می کند. « تنوع و تعدد نویسگان، یادگیری زبان و خط فارسی را برای آموزگار و آموزنده دشوار و برای نوآموز توان فرسا می سازد. تعداد زیاد نویسگان در رابطه با اتوماسیون زبان توسط رایانه مشکلاتی در خصوص تعداد و ترتیب قرار گرفتن نویسگان در جداول کد ایجاد می نماید و طراحان کد در جای دادن این تعداد نویسه در جداول با مساله کمبود جا رو به رو هستند. هر چند که مشکل جا با کد 16 بیتی حل شده است اما مسایل دیگری هم¬چنان باقی می مانند که احتیاج به برطرف شدن دارند»[8]
9. نوشتن ک و گ (ک گ ک گ گ ک) در اشکال مختلف نیز باعث سردرگمی و عدم جستجوی صحیح می شود.
10. در اغلب اوقات یک فاصله اضافی معنی متفاوتی و یا متضادی را می دهد (مثل مادر ، ما در).
11. سه کرسی مختلف برای حرف های مختلف الفبا باعث می شود که در مقایسه با اکثر زبان ها تعداد سطرهای هر صفحه به مراتب بیش تر گردد چون برخی حروف روی خط کرسی قرار می گیرند و برخی پایین خط کرسی و برخی بالای خط کرسی مثل (ا ب م )
12.از آنجاییکه حروف در نوشتن غالباً به صورت چسبیده و پیوسته نوشته می شوند و این امر تشخیص حرف به حرف نوشته به وسیله رایانه را، دچار مشکل می کند.
13. در او. سی. آر. فارسی هم چنین اعداد نیز مشکل ساز هستند چنانچه صفر در فارسی یک نقطه کوچک است که می تواند رایانه را به اشتباه بیاندازد و نیز اعداد 1 و 2 و 3 بسیار شبیه هم هستند و تفاوت شان در یک دندانه کوچک است.
14. تنوع املایی یا تنوع در رسم الخط بعضی از کلمات که همه شکل های آن نیز درست است مانند( اتاق و اطاق) و یا (امپراتور و امپراطور). و کلماتی که فقط یک شکل آنها صحیح می باشد ولی شکل ناصحیح آن نیز زیاد استفاده می شود مانند «ذغال و زغال؛ خوشنود و خشنود». البته این جدای از تنوع در مفهوم کلمات است که در دیگر زبان ها نیز وجود دارد، یعنی برای بعضی از مفاهیم ممکن است کلمات متنوعی استفاده بشود. مانند کامپیوتر و رایانه.
15. بکار بردن همزه درصورت های مختلف مانند (مساله، مسیله) ؛ (مسیول، مسوول)
16. استفاده از ‹ا› و ‹آ› به جای یک¬دیگر مانند (فرایند و فرآیند).
17. شکل های مختلف ضبط نام¬های بیگانه در فارسی: ورود واژه های بیگانه معمولا از راه ورود پدیده های فرهنگی نو در عرصه های مختلف فنی ، علمی، اجتماعی، سیاسی و هنری و .... و یا از طریق افراد دو زبانه انجام می گیرد که به قرض گیری زبان معروف است و کم و بیش در تمام زبان ها وجود دارد. واژه های بیگانه اغلب برای پر کردن خلاء واژه های علمی و یا ارتباطی سودمند هستند، اما وجود آن ها مسایلی از قبیل چگونگی ضبط آن ها در زبان قرض گیرنده را به وجود می آورد. برای ضبط واژه های قرضی به سبب اختلاف فاحش نشانه های الفبای فارسی با نشانه های الفبای خارجی مشکلات جدی وجود دارد. از جمله این که الفبای فارسی آوانگار نیست و به همین جهت در ضبط دقیق تلفظ واژه های زبان فارسی نیز ناتوان است و این ناتوانی در ضبط واژه های بیگانه به مراتب بیش تر است و این که در مورد برگردان اسامی خارجی به خط فارسی قاعده خاصی وجود ندارد و هر کس بنا بر سلیقه و ذوق خود این کار را انجام می دهد که در نتیجه یک کلمه واحد به صورت های مختلف نوشته می شود. برای مثال (اتومبیل و اتوموبیل)؛ (کلسیم، کلسیوم، کالسیوم) و یا اسم Franklin به صورت (فرانکلین، فرانکلن، فرنکلین، فرنکلن) ضبط شده است. خانم صدیق بهزادی این مشکلات را به سه دسته تقسیم کرده است: ” 1- نام هایی که در برگردان آن ها هم خوان ها ایجاد مشکل می کنند. 2 – نام هایی که در برگردان آن ها واکه های ساده مشکلاتی را به وجود می آورند . 3 – و سوم نام هایی که در برگردان آن ها مشکل اصلی مربوط به واژه های مرکب است[9].
18.استفاده یا عدم استفاده از ‹ی› در کلمات مختوم به ‹الف › مانند (موسی و موسا).
19.استفاده یا عدم استفاده از ‹ء› برای کلمات مختوم به های بیان حرکت در حالت مضاف مانند (خانه مسکونی و خانهء مسکونی و یا خانه ی مسکونی).
20.استفاده یا عدم استفاده از اعراب برای کلمات.
21.انواع مختلف جمع برای یک واژه مفرد: به عنوان مثال جمع بستن یک واژه با علایم جمع فارسی وعلایم جمع عربی و نیز جمع بستن بی قاعده (جمع مکسر)، استفاده ازجمع جمع، مانند (معلم، معلمین، معلمان، معلم ها).
22.تنوین های زبان عربی نیز از جمله دشواری های رعایت اصل هم خوانی نوشتاری و گفتاری هستند.
23.در نگارش یاء وحدت یا نکره در آخر کلماتی که به هاء مختفی یا غیر ملفوظ ختم می شوند سه نوع املاء دیده می شود. (خانه ای، خانه یی، خانه ).
24.کلمه های عربی در شکل های گوناگون در زبان فارسی نوشته می شوند. (مبدا، مبداء)؛ (ابتدا، ابتداء)؛ (نسبتاً، نسبته، نسبتا) و ....
25.ناتوانی خط فارسی در نشان دادن تلفظ واژه های ایران باستان و میانه و گویش ها و لهجه های ایرانی و واژه های بیگانه حتی با نشانه ها.
26.وجود دندانه های متعدد درکلمات خواندن کلمات و به خصوص در او.سی.آر. فارسی ایجاد اشکال می کند مانند کلمات: نشستن و استشهاد.
27. حروف فارسی غالباً مشابه اند و با اندگی غفلت به جای هم نوشته می شوند و مطلب را به کلی دگرگون می کنند مانند (در، رد، ور).

زبان و خط فارسی در اینترنت :

حجم اطلاعات به زبان فارسی در روی اینترنت در اشکال مختلف آن به سرعت رشد کرده است. در حال حاضر توسعه وبلاگ های فارسی و سایت های علمی و تبلیغاتی و دانشگاهی به زبان فارسی باعث شده است که جایگاه زبان فارسی تا حد زبان اول ارتباطات اینترنتی نزد ایرانیان و فارسی زبانان در سراسر جهان ارتقا یابد. شاید بتوان گفت که اولین مرجع وبلاگ نویسی فارسی با انتشار راهنمای ساخت وبلاگ فارسی آغازشده است. بدون شک دومین موج نیز با شروع به کار سایت پرشین بلاگ که امکان راه اندازی وبلاگ برای کاربران فارسی زبان را با سهولت بیش تری فراهم می کند آغاز شده است. اما پیامد قابل توجه دیگری که رشد وبلاگ نویسی در ایران داشته است پیدایش سایت های اینترنتی فارسی زبانی است که صاحبان وبلاگ ها ایجاد کرده اند و این خود موج جدیدی از گسترش کاربرد اینترنت در جامعه ایران به حساب می آید. اکنون روی آوردن برخی از روزنامه نگاران ، پژوهش¬گران، دانشجویان و .... به وب فارسی و استفاده از منابع خبری و علمی و .... آن موجب تقویت نقش رسانه ای وب فارسی شده است. پدیده دیگری که باعث گسترش زبان و خط فارسی در اینترنت شده است ایجاد کتابخانه های دیجیتالی فارسی در شبکه جهانی است، با این که از شکل گیری کتابخانه های فارسی در شبکه جهانی مدت زیادی نمی گذرد با این حال به سرعت در حال رشد و گسترش است. شماری از این کتابخانه ها در پایگاه های اینترنتی شکل گرفته اند و بسیاری وبلاگ هایی هستند که برای این کار راه اندازی شده اند. از ویژگی های این کتابخانه ها این است که هیچ یک جنبه تجاری ندارند و نیز به جز عده معدودی اکثر کتابخانه ها کوشیده اند جانب بی طرفی را رعایت کرده و از اعمال سلیقه شخصی پرهیز کنند. آنچه در بسیاری از کتابخانه های مجازی فارسی در دسترس است تنها شامل کتاب نیست بلکه نوشته هایی اعم از داستان ، مقاله، تک نگاشت و .... نیز در میان مجموعه ها دیده می شود. هم چنین است آثاری که احتمالاً هیچ گاه چاپ کاغذی ندارند و البته وجود کتاب هایی که مدت هاست نایاب اند و مجال انتشار دوباره نیافته اند و یا آثاری که امروز به دلایلی بازچاپ آن ها مقدور نیست از جاذبه های کتابخانه های مجازی اند. در اینجا شماری از این کتابخانه ها ذکر می شوند: پایگاه اینترنتی کتاب های رایگان فارسی، پایگاه اینترنتی بانی تک، کتابخانه مجازی داستان های فارسی، آوای آزاد، پایگاه اینترنتی خوابگرد، کتابخانه دوات، پایگاه اینترنتی سخن، وبلاگ کتابخانه هرمس، پایگاه اینترنتی گفتمان، پایگاه تاریخ و فرهنگ ایران زمین، پایگاه مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت، کتابخانه پایگاه اینترنتی حوزه، پایگاه اینترنتی امام علی (ع)، پایگاه اینترنتی کتابخانه دیجیتال و .... که لازم به ذکر است غلبه با کتاب های دو حوزه ادبیات و دین است.[10]
کاربران به دلایل مختلفی از قبیل" دسترسی آسان و ارزان به حجم عظیم اطلاعات ، عدم نیاز اطلاعات یافته شده از اینترنت به تایپ مجدد ، دسترسی سریع و اطلاعات جدید، صرفه جویی در وقت و مهم ترین دلیل، عدم تسلط اکثر کاربران به زبان انگلیسی "که زبان غالب بر اینترنت است" به دنبال اطلاعات فارسی از اینترنت هستند. گسترش زبان و انبوهی از نوشتارها ایجاب می کند که خط ضابطه داشته باشد و از سوی دیگر پیشرفت فن آوری و پیدایش اینترنت خواستار ضابطه و قانونمندی است. اطلاع رسانی که جنبه بین¬الملی پیدا کرده است بدون دستورِ خطی سامان یافته و نظام مند میسر نیست و دست کم دشواری ها می آفریند. در حال حاضر وبلاگ¬های فارسی مقام دوم یا سوم را در جهان دارا می¬باشد. به نظر دکتر آشوری“ اگر زبان فارسی به همین صورت بی¬دقت در اینترنت به کار رود در سطح زبانی برای تفنن باقی خواهد ماند و کم¬تر حرفی جدی به این زبان زده خواهد شد. آینده زبان فارسی در اینترنت بستگی به این دارد که نویسندگان فارسی تا چه حد کار خود را جدی بگیرند و این زبان را بازسازی کنند که از لحاظ قدرت بیان و دقت مفاهیم و استواری ساختار دستوری به زبان انگلیسی نزدیک شود“.[11] نبود استاندارد ثابت رسم الخط فارسی موجب این شده است که به تعداد صفحات وب فارسی سبک و سیاق نگارش به کار رفته باشد لکن می توان چنین ارزیابی نمود که اکثر وب های فارسی در برخی خصوصیات مشترک می باشند از جمله این که نگارش برخی از آن ها زبان غیر رسمی و محاوره ای می باشد و به خصوص در متون علمی اغلب واژه های بیگانه به دفعات استفاده می شود. رسم¬الخط مورد استفاده نیز متفاوت و سلیقه ای است و برخی از آن ها غلط های تایپی و نگارشی فراوانی دارند و این خصوصیات، اغلب به جهت محدودیت های محیط الکترونیکی و عدم تطابق رسم الخط فارسی با آن می باشد که نمایه سازی و سپس جستجو به این زبان را با دشواری هایی رو به رو می سازد.با توجه به این نکته که اطلاعات ارزشمند فراوانی در اینترنت وجود دارد و اینترنت با شتابی فراوان به یک منبع اطلاعاتی ممتاز تبدیل شده است. موتورهای جستجو به عنوان یکی از اساسی¬ترین دروازه¬های ورود به منابع اینترنتی دارای ضعف¬هایی هستند. که می¬توان به این موارد اشاره کرد:
- در یک مجموعه از یافته¬های بازیابی شده مدخل¬های تکراری فراوانی ملاحظه می¬شود.
- نتایج غیر قابل پیش¬بینی هستند.
- نتایج چه بسا گمراه کننده باشند: ممکن است جستجویی در یک موتور کاوش نتیجه¬ای نداشته، ولی در موتور دیگر دارای یافته¬های فراوان باشد.
- موتورهای کاوش محتویات پایگاه¬های اطلاعاتی خودشان را نشان نمی¬دهند و از معیارهایی که برای گنجاندن یک مدرک در فایل¬هایشان دارند حتی شرحی ارایه نمی¬کنند.
- مهار واژگانی وجود ندارد و قواعد نقطه¬گذاری و بزرگ¬نویسی نیز استاندارد نیست.
- بدون بررسی عملی هر عنصر، اغلب نمی¬توان میزان ربط و رابطه¬ها را تحلیل کرد. یعنی اطلاعات کافی در مدخل نمایه نیست تا فرد بتواند دست به انتخاب بزند.[12]
- عدم توان موتورهای جستجو در تمایز میان مدارکی که توسط فرد الف نوشته شده و مدارکی که در باره فرد الف نوشته شده است.
- منابع قابل توجهی در شبکه وب وجود دارند که توسط موتورهای جستجو نمایه نمی¬شوند. به این بخش از وب اصطلاحاً وب نامریی می¬گویند. "وب نامریی بخش بزرگی از وب است که موتورهای جستجو آن¬ها را نمایه نمی¬کنند یا نمی¬توانند نمایه کنند و عبارتند از: سایت¬های دارای رمز عبور، فایل¬های پی. ¬دی¬. اف از متون آرشیو شده، ابزارهای تعاملی نظیر ماشین حساب¬ها و برخی از واژه¬نامه¬ها و همچنین بعضی از پایگاه¬های اطلاعاتی، منابع محافظت شده از طریق اسم کاربر و گذرواژه، منابع و صفحات وب بدون پیوند و صفحات افزون بر حداکثر تعداد صفحات قابل مرور"[13].جستجوی اطلاعات در اینترنت به دو روش می تواند صورت گیرد یکی استفاده از جملات زبان محاوره ای است و دیگری بکارگیری کلمات کلیدی. در روش استفاده از جملات زبان محاوره ای که اغلب به کاربران تازه کار پیشنهاد می گردد، مورد سوال خود را در قالب یک جمله سوالی مطرح می سازند. ¬یکی از عیب های بزرگ این روش تعداد نتایج جستجوی زیادی است که بازگردانده می شود. به همین دلیل این روش توسط کاربران حرفه ای و حتی توسط همه، کم¬تر استفاده می شود. اما چنانچه از این روش استفاده بشود بایستی سعی در انتخاب بهترین نوع جمله بشود و توصیه می شود در انتخاب یک یک کلمات لحظه ای درنگ نموده و با ظرافت خاصی جمله نهایی را مطرح نمود. یکی از کاراترین و مقتدرترین روش-های جستجوی اطلاعات در دنیای وب استفاده از واژه هایی است که اصطلاحاً کلمات کلیدی نامیده می شوند. اغلب کاربران حرفه ای و جستجوگران ورزیده دنیای اینترنت می توانند با طرح بهترین کلمات کلیدی و بکار بستن قوانین ترکیب آن ها با هم برای نیازهای اطلاعاتی خود پاسخی در خور بیابند. در این روش توصیه های زیر برای انتخاب کلمات کلیدی و نیزجستجوی دقیق و مفید پیشنهاد می شود:
1- حتی المقدور سعی شود کلمات کلیدی از میان اصطلاحات منحصر به فرد و اسامی خاص انتخاب بشود.
2- حتی المقدور از آوردن کلمات عمومی که عناوین بسیاری را در زیر مجموعه خود شامل می شوند جداً خودداری کنید.
3 – همیشه اسم شخص یا نام شی یا هر چیز دیگری را که مد نظر دارید بطور کامل وارد کنید.
4 – دقت کنید که اگر موتور جستجو میان حروف بزرگ و کوچک تفاوتی می گذارد، این مسیله را در طرح کلمات کلیدی خود مد نظر داشته باشید.
5 – در نظر داشته باشید اگر نتیجه جستجو صفر بود به احتمال زیاد می تواند از یک اشتباه تایپی باشد.
6 – اگر املای صحیح و کامل کلمه ای را نمی دانید از کارکتر جانشین که اغلب * و یا ؟ است استفاده کنید.
7 – اگر یک کلمه کلیدی را برای طرح دقیق و تمام و کمال یک مورد جستجو کفایت نمی کند از تکنیک های جستجوی عبارتی، استفاده از اپراتورهای جبر بولین (AND, OR, NOT) استفاده کنید. جستجوی عبارتی یکی از مهم ترین و قدرتمندترین امکانات جستجو در اغلب موتورهای جستجو می باشد و می توان یک عبارت یا جمله مشخص را به همان ترتیبی که کلمات وارد شده اند مورد جستجو قرار داد. برای این روش جستجو عبارت مورد نظر را داخل گیومه"" بگذارید
8 - استفاده از عملگر AND : and به مفهوم "و" برای محدود کردن دامنه جستجو از طریق ترکیب کلیدواژه های مختلف به کار می رود و برای ترکیب کلیدهای جستجو زمانی که برای شما مهم است که دو یا چند کلمه کلیدی حتماً وجود داشته باشد و علامت آن در پایگاه های مختلف به صورت استفاده از عبارت and ،استفاده از + ، انتخاب عبارت all the word از منو، انتخاب عبارت match on all words (and) بوسیله کلیک کردن بر روی دکمه های رادیویی می باشد.
9 – استفاده از عملگر OR: اپراتور OR به مفهوم "یا" و برخلاف عملگر AND باعث گسترش دامنه جستجو و بازیابی اطلاعات بیش تر شده برای ترکیب کلیدواژه های جستجو زمانی که انتظار دارید تنها یک، دو یا چند کلمه کلیدی حضور داشته باشند و علامت آن استفاده از عبارت or، نحوه اجرای ساده و معمولی آن، انتخاب عبارت any of the words از منو، انتخاب عبارت match on any words (or) با کلیک بر روی دکمه های رادیویی می باشد. یکی از کاربردهای مهم این عملگر پوشش مفاهیم یا اصطلاحات مترادف، مرتبط، یا با املاهای متفاوت می باشد.
10 – استفاده از عملگر NOT : اپراتور Not به مفهوم "نه" و یا به جز که در این صورت تمامی جواب های بازگشتی که حاوی عبارت یا کلمه کلیدی هستند حذف خواهند گردید و برای اجرای آن تنها کافیست که not را قبل از عبارت یا کلمه کلیدی مورد نظرتان با یک فاصله بیاورید.
11 – استفاده از کوتاه سازی [14]کلید واژه ها: این تکنیک به ما امکان می دهد که با وارد کردن بخشی از یک کلیدواژه بتوانیم مشتقات مختلف آن را نیز در فرآیند جستجو بازیابی کنیم. اکثر موتورهای جستجو این تکنیک را با استفاده از علامت ستاره (*) ارایه می دهند. یکی از مشکلات استفاده از این تکنیک این است که باعث بازیابی اطلاعات غیرمرتبط و ناخواسته زیادی می شود.
12 – استفاده از عملگر نزدیک یابی[15]: در بسیاری از موارد استفاده از عملگر and باعث بازیابی اطلاعاتی شود که برای ما مفید نمی باشد، به این دلیل که این عملگر کلیدواژه ها را در هر کجای متن که باشند بازیابی می کند. در این موارد استفاده از تکنیک نزدیک یابی می تواند از ریزش کاذب اطلاعات و یا بازیابی اطلاعات غیر مرتبط جلوگیری نماید. همه موتورهای جستجو قابلیت استفاده از این تکنیک را ندارند ولی به عنوان مثال در موتور جستجوی آلتاویستا می توان با استفاده از عملگر NEAR از این تکنیک استفاده نمود.
13 – جستجوی ترکیبی با استفاده از پرانتز: این تکنیک یکی از مهم ترین تکنیک های جستجو می باشد که به وسیله آن می توان تا حدود زیادی از بازیابی موارد غیر مرتبط در محیط وب جلوگیری کرد. در این روش می توان از همه عملگرهای جستجو که در بالا گفته شده یک جا استفاده کرد و آن ها را با هم دیگر ترکیب نمود.
14 – جستجوی کلیدواژه در عنوان صفحات وب: این تکنیک با این پیش فرض که عنوان یک صفحه وب تا حدود زیادی نمایان گر محتوای اطلاعات موجود در آن است به جستجوی واژه های کلیدی در عنوان سایت ها می پردازد. علامت آن در موتورهای جستجو متفاوت است ولی اغلب موتورهای جستجو از طریق فهرست انتخابی و یا گزینه های دیگر این امکان را فراهم می آورند.
15 – جستجوی حوزه سایت ها: با توجه به این که به صورت قراردادی هر کشوری حوزه خاصی در محیط وب دارد، قابلیت جستجوی حوزه سایت ها به ما این امکان را می دهد که فرایند جستجو را به حوزه خاصی نظیر سایت های وب ایران (ir) و یا سایت های وب سازمان های غیر انتفاعی (org) محدود کنیم. دستورات استفاده از این تکنیک در موتورهای جستجو مختلف می باشد.
16 – محدود کردن جستجو به زبان های مختلف؛ باعث می شود نتایج جستجو به زبان های دیگر آورده نشود و انتخاب مطلب مورد نظر آسان تر است.
17 – محدود کردن جستجو به تاریخ انتشار منابع در وب: تاریخ انتشار یا به اصطلاح روزآمدی مطلب به خصوص در منابع علمی اصل مهمی است و این گونه محدودیت باعث می شود بنا به نیاز کاربر جدیدترین و یا قدیمی ترین منبع بازیابی بشود.
18 – جستجوی رسانه های مختلف: موسیقی، عکس، ویدیو : زمانی که فقط نوع خاصی از رسانه مورد نیاز است به عنوان مثال زمانی که به عکس یک شخصیت نیاز داریم، جستجو در میان عکس ها باعث می شود نتیجه جستجو شامل اطلاعات دیگری در مورد آن شخصیت نباشد.
19 – جستجوی صفحات با فرمت های مختلف: PDF, Word, MP3, MPEG, ….: زمانی که فرمت خاصی مورد نظر است می توان از این تکنیک استفاده کرد . به عنوان مثال اگر مایل باشیم منبع بازیابی شده در فرمت PDF باشد، این تکنیک می تواند مفید باشد.
20 – آگاهی از پیش فرض های جستجو در موتور جستجو: با توجه به این که هر موتور جستجو برای ترکیب واژه ها یک پیش فرض دارد و اگر از هیچ گونه عملگری استفاده نشود، کلیدواژه ها را به صورت پیش فرض با یکی از عملگرهای جبر بولی ترکیب می کند؛ آگاهی از این پیش فرض موتورهای جستجوی مختلف مهارت ما را در جستجو بالا می برد.
21 – وب نامریی: وب نامریی به دو دلیل کمی و کیفی اهمیت دارد کمی از این نظر که موتورهای جستجو فقط قادر هستند حدود 16 درصد از اطلاعات موجود دراینترنت را بازیابی کنند و اندازه وب نامریی تقریبا 500 برابر وب مریی است و کیفی از این نظر که منابع اطلاعاتی موجود در وب عمیق معمولا ارزشمند و مفید هستند و در بسیاری از موارد پاسخ¬گوی نیاز کاربران می¬باشند. آشنایی با ابزارهایی که برای شناسایی منابع وب نامریی به وجود آمده¬اند و کاربران را به سایت¬های مناسب راهنمایی می¬کنند، باعث دسترسی به این بخش عظیم از اطلاعات مفید و ارزشمند می¬شود. مثل سایت Invisibleweb که فهرستی از منابع نامریی را و سایت Completeplaset که فهرستی از تقریبا 40000 پایگاه اطلاعاتی وب نامریی را ارایه می¬دهد.[16]

راهبرد جستجو در اینترنت

جستجو عبارت از جستجو در منابعی مشخص با استفاده از کلیدواژه ها و عبارت های خاص در حوزه های موضوعی ویژه است. طراحی نظام مند مراحل انجام یک جستجو را راهبرد جستجو می گویند به نظر پایو «راهبرد جستجو عبارت است از فرایندی که از طریق آن فایلی مورد جستجو قرار می گیرد تا مدارک متناسب با نیاز کاربر شناسایی شود. این مدارک بر اساس مجموعه ای از معیارهایی که شخص متقاضی مطرح می کند بازیابی می شود»[17] هر فرایند جستجو می تواند به مراحل ارایه درخواست دقیق، انتخاب منابع اطلاعاتی مناسب، آماده کردن جستجو و اجرای جستجو تقسیم شود. بر خلاف منابع نمایه سازی شده در پایگاه های اطلاعاتی کتاب شناختی؛ مدارک در اینترنت از طریق واژگان کنترل شده قابل بازیابی نیستند. بنابراین جستجوگر برای بازیابی باید بر فنون خاص اینترنت متکی باشد. نخست آگاهی از ابزارهای مختلف جستجو در اینترنت و در ادامه انتخاب یکی از این ابزار برای جستجوی اطلاعات مورد نیاز می باشد. هزاران موتور جستجو، صدها ابرموتور جستجو و راهنماهای موضوعی وب و پایگاه های تخصصی وجود دارد و انتخاب درست ابزار جستجو در ابتدای کار جستجو می تواند یک جستجوی موفق را باعث گردد. در زیر چند معیار برای انتخاب ابزار جستجو آورده می شود:
- اگر در جستجوی اطلاعات خاصی باشید بهتر است از موتورهای جستجو استفاده کنید.
- اگر در جستجوی یک واژه مبهم یا منحصر به فرد هستید از ابرموتورهای جستجو استفاده نمایید.
- اگر در جستجوی اطلاعات عمومی روی موضوعات عام هستید از راهنماهای موضوعی وب استفاده کنید.
- اگر در حال جستجوی اطلاعات علمی هستید از کتابخانه های مجازی استفاده کنید.
- اگر در جستجوی آخرین اطلاعات یا برای تغییر پویای فهرست مطالب، آخرین خبرها، راهنماهای دفتر تلفن، دسترسی به زمان پروازهای هوایی و غیره هستید از پایگاه های تخصصی استفاده کنید.[18] برای جستجوی اطلاعات از اینترنت چهار شیوه وجود دارد شیوه نخست دسترسی به اطلاعات از طریق نشانی پایگاه اطلاعاتی مورد نظر بر روی اینترنت (URL) است، که در این صورت نشانی پایگاه اطلاعاتی در سطر نشانی برنامه مرورگر وب تایپ می شود و برنامه مرورگر وب مراجعه کننده را به وب سایت آن نشانی هدایت خواهد کرد. اما اگر فقط یک حرف یا علایم نقطه گذاری از قلم بیفتد، برنامه مرورگر نخواهد توانست آن پایگاه را باز نماید. روش دوم دنبال کردن لینک های موجود در صفحات وب است که کاربران را از صفحه ای به صفحه دیگر هدایت می کند. این سهولت دسترسی به منابع در وب از امتیازات بزرگ آن است و برای کاربران امکان مرور سریع و آسان در منابع مختلف را فراهم می کند. روش سوم بازیابی گزینشی اطلاعات است که در آن در واقع به جای آنکه کاربران شخصا در جستجوی اطلاعات مورد نظر باشند، موضوعات مورد نیاز خود را به سیستم¬های بازیابی گزینشی می سپارند و سپس در طول زمان، اطلاعات دریافتی جدید توسط سیستم برای آنها به طور خودکار ارسال خواهد شد. چهارمین روش که در واقع معمول ترین و متداول ترین راه بازیابی اطلاعات در وب است استفاده از موتورهای جستجو است. هنگام جستجو باید دقت کرد که موتور جستجو به طور معمول هوش مند نیست و معمولاً به دنبال کلیه کلیدواژه هایی که شما به دستگاه داده اید بدون توجه به معنای آن ها می گردد.

نکات کلیدی جستجو به زبان فارسی

برای جستجوی مطالب فارسی طبق گفته های پیشین چنانچه آدرس سایت به خصوصی که در زمینه موضوعی مورد نظر ما فعالیت می کند را داشته باشیم؛ می توان مستقیماً به آن سایت رفته و از مطالب آن استفاده نمود. به عنوان مثال سایت تخصصی برنامه نویس مطالب مفیدی در زمینه رایانه و علوم وابسته، به ما ارایه می دهد و یا سایت عمران در زمینه موضوعی عمران فعالیت می نماید و نیز سایت های انجمن ریاضی در زمینه ریاضی، سایت انجمن فیزیک ایران در زمینه فیزیک، سایت انجمن روان¬شناسی ایران در زمینه روان¬شناسی و علوم تربیتی فعالیت می نمایند، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران با دارا بودن پایگاه های اطلاعاتی مختلف مخصوصا پایگاه پایان نامه ها می تواند مورد استفاده متخصصین تمام رشته ها گردد. ولی چنان¬چه امکان استفاده از این سایت ها نباشد و یا آدرس این سایت ها را نداشته باشیم بایستی مطلب مورد نظر خود را بوسیله یکی از موتورهای جستجو پیدا بکنیم. انتخاب موتور جستجو عامل مهمی در فرایند جستجو است. در حال حاضر ابزارهای کاوش مختلفی در ایران ظهور پیدا کرده¬اند. لیکن ابزارهای جستجویی که امکان جستجوی اطلاعات به زبان فارسی را در اختیار قرار می دهند، محدودند. از طرف دیگر، امکانات و قابلیت های آن ها برای بازیابی موثر و مناسب اطلاعات متغیر هستند. برخی از ابزارهای کاوش با امکانات جستجوی فارسی عبارتند از: ان.پی. ایرانNPiran ، ایران هوIranhoo ، ایران مهرIranMehre ، پارسیک Parseek ، گوگل Google. در بین ابزارهای کاوش فوق ، تنها موتور کاوش گوگل دارای برنامه روبات به منظور شناسایی و نمایه¬سازی صفحات یا سایت¬های وب به زبان فارسی و نمایه¬سازی خودکار می¬باشد و قادر است صفحات فارسی را در قالب یونی کد شناسایی و در پایگاه خود نمایه کند و سایت پارسیک نیز از پایگاه گوگل برای جستجو و بازیابی اطلاعات استفاده می¬کند. به تعبیر دیگر، چهار ابزار کاوش دیگر توسط نمایه سازی انسانی اداره می شوند و از این لحاظ راهنمای موضوعی تلقی می شوند و انسان، فرآیند شناسایی، بررسی و نمایه سازی سایت ها یا صفحات وب را بر عهده دارد.[19]معمولاً به جهت دامنه وسیع موضوعی و نیز صفحه به زبان فارسی گوگل اکثر کاربران از این موتور جستجو استفاده می نمایند. برای جستجوی بهتر توجه به نکات زیر ضروری به نظر می رسد:
- با ترکیب چند واژه کلیدی مهم خیلی سریع می توانیم مطلب مورد نظر خود را بدست بیاوریم.
- دقت در انتخاب کلید واژه ها به طوری که واژه های انتخابی بطور دقیق نماینده نیاز اطلاعاتی ما باشند کمک خواهد کرد تا از نتایج جستجوی گسترده ای که در اکثر موارد بار اطلاعاتی مفید ندارند دوری گزینیم.
- استفاده از تکنیک جستجوی عبارتی که در آن عبارت جستجوی مورد نظر خود را داخل گیومه" " می گذاریم و به این ترتیب به موتور جستجو می گوییم که مطلب مورد نظر ما بایستی عین این عبارت باشد، نیز در محدود کردن نتایج جستجو کمک فراوان می کند.
- استفاده از انواع محدودگرهای زبانی، زمانی، مکانی، شکلی، و موضوعی و ... در جستجوی پیشرفته گوگل به ما در رسیدن سریعتر به مطلب مورد نظر کمک فراوانی می کند.
- به علت این که منابع و اطلاعات موجود در اینترنت بوسیله افراد مختلف و بدون کنترل در شیوه های رسم الخط و بدون ویرایش صاحب نظران منتشر می گردد آشنایی با گونه های مختلف نوشتاری و املاهای مختلف یک واژه و یا یک مفهوم در زبان فارسی به ما کمک می کند که با جستجوی گونه های مختلف نوشتاری یک واژه یا یک مفهوم و استفاده از واژه های مترادف و متشابه و شکل های دیگر نوشتاری آن واژه و نیز استفاده از انواع شکل های جمع و مفرد یک واژه جامعیت جستجوی خود را بالا ببریم . به عنوان مثال برای جستجوی مطلبی در زمینه بتن بایستی آنرا به دو صورت «بتون» و « بتن» جستجو نماییم تا به تمام مطالبی که در زمینه بتن می باشد دسترسی داشته باشیم و یا به عنوان مثال دوم برای جستجوی مطلبی در باره «آبگرمکن» برای دستیابی به همه اطلاعات موجود بایستی آن را به چهار شکل زیر بنویسیم «آب گرم کن، آب گرمکن، آبگرم کن، آبگرمکن» واضح است که هر کدام از این کلمات نتایج متفاوتی را در موتور جستجو بدست می دهد. «استاد، اساتید، استادان، استادها» «آمریکا، امریکا» «ییدروژن، هیدروژن» «آنلاین، پیوسته، درون خطی» از مثال¬های دیگری هستند که جستجو به تمام این شکل ها جامعیت جستجوی ما را زیاد می کند و به ما در از دست ندادن مطالب مفید کمک می کند .
- با استفاده از عملگرهای بولی، دقت جستجو را بالا برده و نتایج جستجوی کم و مفیدی را بدست بیاوریم.
- مترادفات: با استفاده از شکل های مختلف مترادفات موجود برای یک مفهوم و هم چنین شبه مترادفات و یا حتی گاهی کلمات متضاد مثل بی سوادی و سوادآموزی در جستجو می توان جامعیت جستجو را بالا برد.
- اسامی مشهور و اسامی علمی: آگاهی از شکل های مختلف اسامی علمی و مشهور عامیانه و اسامی تجاری یک پدیده و یا وسیله و ... و استفاده از آن ها می تواند جامعیت جستجو را بالا ببرد.
- با توجه به این که در اکثر وب ها از واژه خارجی یک کلمه به همان صورت و با همان الفبا استفاده می شود استفاده از شکل خارجی این لغات و واژه ها نیز می تواند جامعیت جستجوی ما را بالاتر ببرد.
- با توجه به این که در برخی از سایت ها و نیز وبلاگ ها روش خاصی برای رفع مشکلات فارسی پیشنهاد کرده اند و واضح است که خودشان نیز از آن رسم الخط استفاده می کنند، آگاهی از این شکل های مختلف و جستجو به این شکل ها می تواند باعث جامعیت جستجو گردد. از این موارد می توان به حذف واو معدوله در برخی سایت ها و وبلاگ ها اشاره کرد که به عنوان مثال «خواهر» را به صورت «خاهر» می نویسند و یا حذف تنوین در برخی منابع که به عنوان مثال «عملاً» را به صورت «عملن» می نویسند. در نهایت این که «در تشکیل صفحات وب فارسی ، جای یک استاندارد حاکم بر عملکرد تالیف نویسندگان وب، خالی است. استانداردی که انتخاب بعضی کلمات دارای چندین رسم الخط و حتی انتخاب بعضی کلمات که بر مفاهیم متنوعی دلالت دارند را منحصر به فرد نماید و مولفان را از طرفی ترغیب به انتخاب گونه زبانی مناسب، برای تضمین کیفیت ارتباط و انتقال موثر پیام و از طرف دیگر موظف به حفظ سلامت زبان و رعایت استانداردهای آن به عنوان یک وظیفه رسانه ای نماید. ایجاد و گسترش چنین استانداردی به عهده "فرهنگستان زبان و ادب فارسی" و با هماهنگی انجمن ها و شوراهای علمی یا صنفی انفورماتیک در ایران است. تعویق در تنظیم این استاندارد ، با توجه به رشد روز افزون وب های فارسی زبان ، هزینه های جبران ناپذیری در بر خواهد داشت.»[20]
[1] بر گرفته از: محمد صابر راثی ساربانقلی. " بررسی مشکلات جستجو و بازیابی اطلاعات به زبان فارسی از اینترنت با مطالعه موردی بر روی کاربران مرکز اینترنت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر" . پایان¬نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع¬رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، 1384
[2] کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع¬رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
[3] accents
4 پرویز ناتل خانلری. زبان شناسی و زبان فارسی. (تهران: توس،1373). ص. 256
[5] مجتبی مینوی. مینوی بر گستره ادبیات فارسی، به کوشش ماه منیر مینوی. (تهران: توس، 1380)، ص. 510
[6] واو معدوله واوی است که در این زمان عموماً نوشته می شود ولی خوانده نمی شود، مانند خواهش. اما در زمان قدیم آن را با کیفیت خاصی تلفظ می کرده اند و چون در هنگام تلفظ ضمه به فتحه عدول می کرده اند، آن را واو معدوله نامیده اند. هنوز در برخی از لهجه ها تلفظ آن به صورت قدیم مانده است. پیش از واو معدوله همیشه حرف «خ» و پس از آن یکی از حروف «د.ر.ز.س.ش.ن.و.ه.ی» آمده است.
[7] OCR= Optical Character Reader فرایندی که در طی آن یک وسیله الکترونیکی کاراکترهای چاپ شده بر روی کاغذ را آزمایش می کند و شکل آن¬ها را با بررسی الگوهای تیره و روشن تعیین می کند. پس از تعیین اشکال توسط اسکنر یا وسیله مورد استفاده برای خواندن، روش های تشخیص نوری کاراکترها برای تبدیل اشکال به متون کامپیوتری مورد استفاده قرار می گیرند. (فرهنگ تشریحی اصطلاحات کامپیوتری میکروسافت. مترجم فرهاد قلی¬زاده نوری. [تهران: کانون نشر علوم، 1379]، ص. 445
[8] محمدصادق محقق زاده، کاظم زارعیان. "ارایه راه حل برای برخی مسایل اتوماسیون و نگارش فارسی" فصلنامه اطلاع رسانی. (دوره 19، شمارهء 3 و 4) ص.
[9] ماندانا صدیق بهزادی. "ناهماهنگی ضبط نام های بیگانه در فارسی" . فرهنگ (کتاب سیزدهم، زمستان 1371) ص.103- 116
[10] مجید رهبانی. "قند پارسی در شبکه جهانی: کتاب های دیجیتال و کتابخانه های مجازی فارسی در اینترنت. "جهان کتاب، (183) ص.
[11] "تابوی اصلاح خط". جام جم. (4 بهمن 1383)
[12] براندا پاریس سیبلی. " فهرست¬نویسی منابع اینترنت: سازماندهی وب در کتابخانه¬های محلی و غیر آن" ترجمه محسن حاجی زین العابدینی .فصلنامه اطلاع¬ رسانی (دوره 16، شماره 3 و 4) ص. 1
[13] عبدالرسول خسروی. " وب نامریی" فصلنامه اطلاع¬رسانی (دوره 20، شماره 1 و 2) ص. 53
[14] Truncation
[15] Proximity search
[16] عبدالرسول خسروی. " وب نامریی" فصلنامه اطلاع¬رسانی (دوره 20، شماره 1 و 2) ص. 54
[17] میرندا لی پایو. مفاهیم بازیابی اطلاعات. ترجمه اسدالله آزاد و رحمت الله فتاحی. (مشهد: دانشگاه فردوسی. 1378) ص. 314
[18] دانیل بازاک. "جستجوی وب بطور کارآمدتر: رهنمودها، فنون و راهبردها". مترجمین مریم اسدی، اکرم اسدی. مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. شماره چهارم دوره دوم
[19] کیوان کوشا. "معیارهای ارزیابی ابزارهای کاوش اینترنت : مطالعه مقایسه ای بر روی ابزارهای کاوش وب با واسط جستجوی فارسی" . مجله الکترونیکی کتابدار.
[20] محسن صدیقی، کامران زمانی¬فر. " روشی برای رفع چالشهای محتوا کاوی وب های فارسی زبان"مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی
منابع:
1- آزادی، قاسم." اینترنت: سازمان¬دهی و جستجو" . ابرار اقتصادی. 14.
2- ابوالقاسمی، محسن. تاریخ زبان فارسی. تهران: سمت، 1380.
3- احمدی فصیح، صدیقه، "آشنایی با شبکه جهانی وب". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 18، شماره 1 و 2.
4- ادیب سلطانی، میر شمس الدین. راهنمای آماده ساختن کتاب: برای مولفان، مترجمان، ویراستاران، رسانه گران، کتابداران ....تهران، علمی و فرهنگی، 1381.
5- ------------ درآمدی بر چگونگی شیوه ی خط فارسی. تهران: امیرکبیر، 1378.
6- اشرف زاده ، بهرام. "زبان فارسی در وبلاگ های فارسی".
http://www.persianfarsi.com/articles/zabaneweblog.htm
7- بازاک، دانیل، "جستجوی وب بطور کارآمدتر: رهنمودها، فنون و راهبردها" . مترجمین مریم اسدی، اکرم اسدی،
http://www.irandoc.ac.ir/data/E_J/vol2/Search_Web.htm
8- باقری، مهری. تاریخ زبان فارسی. تهران: قطره، 1378.
9- بهار، محمدتقی. سبک شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی. تهران: امیرکبیر، 1370.
10- پایو، میراندا لی. مفاهیم بازیابی اطلاعات. ترجمه اسدالله آزاد و رحمت الله فتاحی. مشهد: دانشگاه فردوسی، 1378.
11- "تابوی اصلاح خط". جام جم، 4 بهمن 1383.
12- خانلری، پرویز. زبان شناسی و زبان فارسی. تهران: توس، 1373.
13- خسروی، عبدالرسول. "وب نامریی". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 20، شماره 1 و 2.
14- خلخالی، نازیلا، بررسی علمی شیوه ی خط فارسی. تهران: ققنوس، 1375.
15- خوانساری، جیران. ”تکامل وب و مقایسه ابزارهای جستجو در اینترنت". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 16، شماره 3 و 4.
16- داورپناه، محمد رضا. جستجوی اطلاعات علمی و پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکی؛ شامل حوزه های علوم، فنی مهندسی ... .تهران: دبیزش، 1381.
17- دراگولانسکو، نیکلای جورج. "ارزیابی کیفی وب سایت ها: ابزارها و معیارها". ترجمه غلام حیدری.
http://www.irandoc.ac.r/Data/E_J/vol4/haidari.htm
18- دشتی، افشین."بررسی سه پیشنهاد درشیوه نگارش خط فارسی حتا مثلن، خاهر". روزنامه شرق 10 تیر 1383.
19- "دگرگونیهای زبان و خط فارسی در محیط های رایانه ای: گفتگو با دکتر عاصی". پیام ارتباطات، 35.
20- "ده نکته برای جستجوی سریع درگوگل". دانشمند، 487.
21- رقابی، فرنوش؛ شریفی، شهرزاد." نگاهی به اینترنت و نقش آن در دستیابی به منابع رایگان پژوهش".
http://www.irandoc.ac.ir/data/E_J/vol3/sharfi_reghabi_2.htm
22- رهبانی، مجید. "قند پارسی در شبکه جهانی: کتاب های دیجیتال و کتابخانه های مجازی فارسی در اینترنت". جهان کتاب، 183.
23- رییسی، محمد رضا." OCR : آموزش الفبای فارسی به رایانه".
http://iranwsis.org/Default.asp?C=IRNW&R=&I=93
24- سیبلی، برندا پاریس." فهرست نویسی منابع اینترنت: سازمان¬دهی وب در کتابخانه های محلی و غیر آن". ترجمه محسن حاجی زین العابدینی . فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 16، شماره 3 و 4.
25- صدیق بهزادی، ماندانا، "ناهماهنگی های ضبط نام های بیگانه در فارسی". فرهنگ. کتاب سیزدهم، زمستان 1371.
26- صدیقی، محسن، زمانی فر، کامران. "روشی برای رفع چالشهای محتوای کاوی وب های فارسی زبان".
http://www.irandoc.ac.ir/Data/E_J/vol4/shahidi.htm
27- طباطبایی، علاءالدین. "در دشواری های رایانه ای زبان فارسی". نشر دانش، 103.
28- عاصی، مصطفی. "نقش رایانه در ایجاد استانداردهای زبانی". فرهنگ. سال چهاردهم، شماره های اول – دوم،بهار – تابستان 1380.
29- عزیز محمدی، فاطمه، "بررسی برخی فرآیندهای رایج قرض گیری در زبان فارسی". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 18، شماره 3 و 4.
30- فتاحی، رحمت الله. "چالش های سازمان¬دهی منابع دانش در آغاز قرن بیست و یکم با نگاهی بر دانش فهرست¬نویسی در ایران" . فصلنامه کتاب. 48.
31- فرهنگ تشریحی اصطلاحات کامپیوتری میکروسافت. مترجم فرهاد قلی¬زاده نوری. تهران: کانون نشر علوم، 1379.
32- قاسمی، علی حسین، اطلاع یابی در اینترنت. تهران: چاپار، 1380.
33- کوشا، کیوان، ابزارهای کاوش اینترنت : اصول، مهارتها و امکانات جستجو در وب . تهران: نشر کتابدار، 1381.
34- ---------- "معیارهای ارزیابی ابزارهای کاوش اینترنت : مطالعه مقایسه ای بر روی ابزارهای کاوش وب با واسط جستجوی فارسی ".
http://www.ketabdar.org/magazine/detailarticle.asp?number=25
35- کوک، آلیسون. راهنمای یافتن اطلاعات با کیفیت در اینترنت ،راهبردهای گزینش و ارزیابی. ترجمه مهدی خادمیان. مشهد: کتابخانه رایانه¬ای، 1382.
36- گزنی، علی. "جست و جوی اطلاعات و ساز و کارهای بهینه¬سازی آن". فصلنامه کتاب، 45.
37- گلاسبرنر، آلفرد. کلید طلایی جستجو در اینترنت. ترجمه رضا مجری، لیلا ملکان، عبدالله تباره . تهران: انتشارات خلیج فارس، 1382.
38- محقق زاده، محمدصادق ؛ زارعیان، کاظم. " ارایه راه حل برای برخی مسایل اتوماسیون و نگارش فارسی" فصلنامه اطلاع رسانی شماره 3و 4 دوره 19.
39- محمدی¬فرد،داود؛ آباقری، محمد. کامپیوتر برای کتابداران و اطلاع¬رسانان. تهران: چاپار، 1383.
40- مختاری نبی، ابراهیم." سازمان¬دهی منابع اینترنت: چالشها و ضرورتها ".
http://www.irandoc.ac.ir/data/E_J/vol1/organaizing.htm
41- مرتضایی، لیلا . "مسایل زبان و خط فارسی در ذخیره و بازیابی اطلاعات". فصلنامه اطلاع رسانی. دوره 17. شماره 1 و 2 .
42- منصوریان، یزدان"عوامل موثر بر جستجو و بازیابی اطلاعات در شبکه جهانگستر وب" .http://www.ketabdar.org/magazine/detailarticle.asp?number=23
43- مینوی، مجتبی. مینوی بر گستره ادبیات فارسی. به کوشش ماه منیر مینوی. تهران: توس، 1380.
44- "نگاهی به مشکلات خط فارسی در ارتباط با فناوری اطلاعات".
http://www.itna.ir/archives/report/001948.htm
45- نوتس، گری. راهبردها و شیوه های جستجو در اینترنت. ترجمه سیمین نیازی. فصلنامه کتاب،
46- نوروزی، علی رضا. "جستجو در اینترنت: آشنایی با موتور جستجوی گوگل". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 16، شماره 3 و 4.
محمد صابر راثی ساربانقلی[2]
منبع: نما مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران آفتاب

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 11 اسفند 1391 ، 13:11)

مطالب بیشتر...