ایران کنفرانس

نمایه DOAJ (Directory of Open Access Journals)  چیست؟

نمایه DOAJ (Directory of Open Access Journals) در سال 2003 با هدف فهرست نمودن مجلات دسترسی آزاد حائز کیفیت و فرآیند داوری (peer review) صحیح ایجاد شد. با گذشت زمان تعداد ژورنال های لیست شده بطور فزاینده در حال رشد بود تا آنکه DOAJ در سال 2014 معیارهای ارزیابی خود را ارتقا بخشید و در سال 2016 حدود 3300 ژورنال را از لیست خود حذف نمود.هم اکنون در بسیاری از ارزیابی ها و مقالات معتبر منتشر شده در حوزه اعتبارسنجی علمی مجلات، از نمایه DOAJ به عنوان لیست سفید "White List" و یا به تعبیر دقیق تر فیلتری برای ژورنال های دسترسی آزاد یاد میشود. بررسی حضور ژورنال در نمایه DOAJ از طریق وبسایت رسمی آن doaj.org قابل بررسی است .

لازم به ذکر است که از زمستان 1395، ارائه‌دهندۀ وب‌سرویس این پایگاه، IPهایی را که از کشور ایران به این وب‌سرویس متصل می‌شوند مسدود کرده است. البته پایگاه DOAJ این موضوع را غیررسمی اعلام کرده اما تغییری در روند نمایه‌سازی و بررسی درخواست‌های ایران اعمال نکرده است.

• ویژگی های پایگاه doaj:

1. تمام مجلات این پایگاه به صورت رایگان و تمام متن و بدون محدودیت دسترس پذیرند.
2. پایگاه مذكور پایگاهی جامع بوده و تمام موضوعات علمی را دربر می گیرد.
3. پایگاه DOAJ  دارای ساختاری ساده بوده و دسترسی به متن مقالات آن بسیار راحت است.
4. همه عناوین در پایگاه DOAJ روزآمد هستند و مجلاتی كه دیگر منتشر نمی شوند، از این پایگاه حذف می گردند؛ مگر اینكه عناوین دیگری جایگزین آنها شده باشد؛ و این رویكرد، مزیت آشكاری است، زیرا در این صورت می توان از فهرست عناوین موجود در این پایگاه برای پی بردن به وجود مجلات جاری و فعالِ دسترسیِ آزاد استفاده كرد.
5. یكی از نقاط قوت راهنمای مجلات دسترسی آزاد، تنوع آن است؛ در واقع این پایگاه مجلات را به تمام زبانها در بردارد و اكنون در این پایگاه، زبان انگلیسی رایج ترین زبان است. این عناوین در پایگاه، گستره كاملی از حوزه های دانشگاهی را پوشش می دهند.

• روش جستجو و یافتن مطالب:

در مورد این که چگونه می توان در این پایگاه به جستجو پرداخت و چه اطلاعاتی را درمورد یك مجله یا یك مقاله می توان در راهنما یافت، باید گفت:

2. در صفحه اصلی این پایگاه با استفاده از سیستم جستجوی مجلات ( Find Journal) می توان از طریق همه فیلدهای موجود در پیشینه مجلات به جستجوی آنها پرداخت. این فیلدها عبارت است از: عنوان مجله، ISSN، سال شروع (زمانی كه مجله به صورت الكترونیكی و تمام متن و دسترسی آزاد درآمده است)،سال پایان (البته درصورتی كه یك مجله جای خود را به عنوان دیگری داده باشد)، موضوع، كلیدواژه ها(كلیدواژه های موضوع مجله)، ناشر، كشور ،(كشور محل نشر و زبان (زبان متن مقالات.)
2. در صفحه اصلی این پایگاه با استفاده از گزینه جستجوی مقالات (find Articles)،  می توان مجلات را در سطح مقاله هم جستجو كرد. البته باید توجه داشت كه همه مجلات در این پایگاه در سطح مقاله قابل جستجو نیستند و فقط مجلاتی كه در جلوی عنوان آنها عبارت( DOAJ Content ) درج گردیده(در حال حاضر1328 عنوان مجله)، دارای این قابلیت می باشند. در هر صورت مقالات قابل جستجو را از طریق فیلدهای زیر می توان جستجو كرد: عنوان مقاله، عنوان مجله، ISSN، نویسنده مقاله، كلید واژه ها و چكیده مقاله. درجستجوی مقالات می توان از عملگرهای بولی نیز استفاده كرد. این عملگرها  عبارتنداز (:AND،OR،NOT.)

در منوی سمت چپ در صفحه اصلی، گزینه ای به نام عناوین جدید (New itles) وجود دارد كه با استفاده از آن می توان فهرست جدیدترین عناوین افزوده شده به پایگاه را در 30 روز اخیر مشاهده كرد؛ این فهرست به طور خودكار روزآمد می شود.

• موضوعات در پایگاه DOAJ :

پایگاه DOAJ به صورت جامع تمام موضوعات علمی را دربر می گیرد. موضوعات در پایگاه DOAJ براساس یك سلسله مراتب مبتنی بر رشته سازماندهی می شوند. در صفحه اصلی این پایگاه موضوعات به 17 حوزه کلی تقسیم شده که کاربر با کلیک کردن بر روی هر یک از آن ها می تواند به موضوعات به صورت خاص تر دسترسی یابد.علاوه بر این،  چنانچه كاربر برروی گزینه (Expand Subject Tree ) در صفحه اصلی كلیك كند، فهرست كاملی از  موضوعات کلی، موضوعات اخص و تعداد مجلات را می یابد که با کلیک کردن برروی هریک از این موضوعات، فهرستی از مجلات دسترسی آزاد در آن حوزه ظاهر می شود.