ایران کنفرانس

اعلام رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان از سوی نظام scimago/دانشگاه آزاد رتبه دوم دانشگاه‌های خصوصی در منطقه

سرپرست ISC گفت: نظام scimago گزارش رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان را برای سال 2012 اعلام کرد که بر این اساس دانشگاه آزاد (با احتساب تمام واحدها) و دانشگاه تهران در رتبه‌های اول و دوم کشور قرار دارند.

جعفر مهراد رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)  در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، گفت: نظام scimago گزارش رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان را برای سال 2012 اعلام کرد که این گزارش حاوی تعدادی از شاخص‌های علم سنجی است که بر ابعاد اصلی عملکرد پژوهشی مؤسسات تأکید دارد.

وی افزود: هدف از این رتبه بندی در واقع ارزیابی عملکرد پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی کشورها در سطح جهان است.

رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری اظهار داشت: دوره‌ای که در این رتبه‌بندی مدنظر قرار گرفته است تولیدات علمی کشورها در فاصله سال‌های 2006 تا 2010 است و جدول‌های رتبه‌بندی شامل اسامی مؤسساتی می‌شود که حداقل 100 مدرک علمی از هر نوع را در سال 2010 که توسط پایگاه Scopus گردآوری شده است، منتشر کرده‌اند.

سرپرست ISC ادامه داد: در این رتبه‌بندی نام 3290 مؤسسه آموزش عالی و پژوهشی مشاهده می‌شود که مسئول بیش از 80 درصد از عملکرد علمی جهان در فاصله سال‌های 2006 تا 2010 هستند که توسط پایگاه Scopus نمایه‌سازی شده است.

وی افزود: با در نظر گرفتن تعداد مؤسسات( 3290 موسسه)، ایالات متحده آمریکا با 521 مؤسسه دارای بیشترین دانشگاه یا پژوهشگاه در این نظام رتبه‌بندی است. جمهوری خلق چین با 332 مؤسسه در جایگاه دوم قرار دارد.

رئیس مرکز منطقه‌ای اظهار داشت: تعداد دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایران در این رتبه بندی 45 مؤسسه است که در این بین تنها 6 دانشگاه و مؤسسه تحقیقاتی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بقیه به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تعلق دارند. از مجموع 45 دانشگاه و مؤسسه تحقیقاتی جمهوری اسلامی ایران تنها نام سه مؤسسه پژوهشی شامل پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، بیمارستان شریعتی و مرکز تحقیقات مواد و انرژی از مجموع مراکز پژوهشی کشور در این فهرست قابل مشاهده است.

وی اضافه کرد: البته نام دانشگاه آزاد اسلامی ایران نیز به عنوان یک دانشگاه خصوصی در بین اسامی 45 دانشگاه و مرکز تحقیقاتی کشور قرار دارد.

وی ادامه داد: دانشگاه آزاد (با احتساب تمام واحدها و تحت یک نام کلی)، مقام نخست کشوری و دوم منطقه‌ای و 231 جهان را به خود اختصاص داده است.

وی گفت: رتبه دوم کشور به دانشگاه تهران تعلق دارد که رتبه منطقه‌ای و جهانی دانشگاه تهران به ترتیب 5 و 259 است.

مهراد افزود: البته دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، صنعتی شریف و صنعتی امیرکبیر به ترتیب در مکان‌های سوم، چهارم و پنجم کشوری و در جایگاه هفتم، دهم و شانزدهم منطقه‌ای و در رتبه‌های 42، 464 و 585 جهان نشسته‌اند.

سرپرست ISC گفت: رتبه‌های 6 تا 10 کشوری به دانشگاه‌های تربیت مدرس، علم و صنعت ایران، شیراز، صنعتی اصفهان و فردوسی مشهد تعلق دارد و رتبه‌های منطقه‌ای این دانشگاه‌ها به ترتیب 17، 20، 33، 40 و 42 است.

به گفته مهراد، جایگاه این دانشگاه‌ها در بین 3200 دانشگاه موجود در گزارش این نظام رتبه‌بندی 595، 667، 922، 1079 و 1084 است.

رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری خاطرنشان کرد: کشور ترکیه نیز که در منطقه خاورمیانه قرار دارد و جزو کشورهای نوظهور علمی است دارای تعداد بیشتری دانشگاه در این نظام رتبه‌بندی است، اما رتبه دانشگاه‌های ترکیه همانند تولید علم در مقایسه با دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران، وقتی چهار دانشگاه نخست هر یک از این دو کشور را در سطح منطقه و جهان مقایسه می‌کنیم پایین‌تر از رتبه دانشگاه‌های ایران است.

وی ادامه داد: دانشگاه‌های استانبول، حاجت تپه، آنکارا، قاضی و فنی خاورمیانه که به ترتیب رتبه‌های اول تا پنجم کشوری را به دست آورده‌اند، در سطح منطقه در جایگاه 8، 9، 12، 13 و 15 قرار دارند. رتبه های جهانی این پنج دانشگاه به ترتیب 416، 433، 488، 506 و 564 است و ششمین دانشگاه ترکیه که دانشگاه اژه است دوباره دارای رتبه منطقه‌ای و جهانی پایین‌تر از ششمین دانشگاه ایران یعنی تربیت مدرس است، رتبه دانشگاه اژه در سطح منطقه 18 و در سطح جهان 625 است.

سرپرست ISC خاطرنشان کرد: از سایر کشورهای اسلامی دانشگاه‌های جمهوری مصر درخور توجه است. در این کشور دانشگاه‌های قاهره، عین‌الشمس، مرکز ملی تحقیقات، دانشگاه منصوره و دانشگاه اسکندریه که به ترتیب حائز رتبه های اول تا پنجم کشوری هستند دارای رتبه‌های 14، 27، 29، 41 و 48 منطقه 526، 882، 899، 1081 و 1111 جهان هستند.

به گفته سرپرست ISC، نگاه اجمالی به رتبه‌های جهانی دانشگاه‌های مصر و مقایسه آن با پنج دانشگاه نخست ایران تفاوت فاحشی را از نظر رتبه و نفوذ علمی نشان می‌دهد.

مهراد ادامه داد: دانشگاه کویت نیز دارای رتبه 36 منطقه و 1015 جهان است. از طرف دیگر، دانشگاه قطر با کسب رتبه 145 منطقه‌ای و 2880 بین‌المللی در فهرست 3290 دانشگاه جهان قرار دارد.

رئیس مرکز منطقه‌ای گفت: رتبه‌بندی scimago از نظر شاخص های مورد استفاده بیشتر شبیه رتبه‌بندی‌های لایدن در هلند، ترکیه و تایوان است.

وی افزود: عمده شاخص‌های مورد استفاده در این سه نظام رتبه‌بندی شامل مقالات، استنادها و همکاری‌های بین‌المللی در سطح مؤسسات و نویسندگان است. بر این اساس این نوع نظام‌های رتبه‌بندی متفاوت از رتبه‌بندی‌های ISC، QS، Times و شانگهای هستند.

وی گفت: البته رتبه‌بندی‌های اخیر معیارهای دیگری را نیز لحاظ کرده‌اند که در نظام های رتبه بندی یاد شده در بالا مشاهده نمی‌شود.

ضرورت توجه مجلس به بودجه دانشگاه‌ها با توجه به جایگاه بین‌المللی

سرپرست  پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) خاطرنشان کرد: نظر به ارتقای جایگاه دانشگاه‌های کشور در بین نظام‌های رتبه‌بندی بین المللی، اکنون که بودجه سال 1392 در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شایسته است که به نحو مقتضی اعتبارات دانشگاه های ایران را مورد تجدید نظر جدی قرار دهد.

وی گفت: پرداختن به حداقل 10 دانشگاه نخست این رتبه بندی، مسئولیت مهمی است که مجلس شورای اسلامی باید به منظور حفظ جایگاه دانشگاه‌های کشور، مورد توجه ویژه قرار دهد. تا آنجا که به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مربوط می‌شود، دانشگاه‌ها و مؤسسات تابعه این دو وزارت به وظایف آموزشی و تحقیقاتی در یک سطح بسیار مناسب عمل کرده و اکنون استمرار برنامه‌های آموزشی و پژوهشی مؤثر در این دو وزارت به حمایت جدی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیاز دارد.

سرپرستISC ادامه داد: در این گزارش از 10 دانشگاه نخست در این نظام رتبه‌بندی نام برده شد و سایر دانشگاه‌ها در صورت علاقمندی برای آگاهی از رتبه کشوری، منطقه‌ای و بین المللی می‌توانند با استفاده از پست الکترونیکی آدرس ایمیل جهت جلوگیری از رباتهای هرزنامه محافظت شده اند، جهت مشاهده آنها شما نیاز به فعال ساختن جاوا اسكریپت دارید به منظور دریافت پاسخ اقدام کنند.