به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر مجتبی علوی فاضل گفت: «دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت بی‌نظیری را در ممیزی و ارزیابی رشته‌های تحصیلات تکمیلی آغاز کرده و ما به عنوان یک دانشگاه مردمی قصد جلب اعتماد مخاطبان داوطلبان و مردم را داریم. بزرگترین سرمایه این دانشگاه اعتماد مردم است.»

او ادامه داد: «دانشگاه آزاد بر اساس تقاضای اجتماعی، اسناد بالا دستی نظام و هم‌چنین سیاست‌های کلی علم و فناوری مورد تاکید رهبری را برای توسعه تحصیلات تکمیلی از سال 93 آغاز کرده است. این فرآیند بر اساس توانایی‌های دانشگاه و استانداردهای آموزشی ادامه دارد.»

ارزیابی رشته‌های 25 استان

علوی فاضل با تاکید بر اینکه دانشگاه آزاد اسلامی از طریق بررسی دقیق وضعیت رشته‌ها «خود ارزیابی» می‌کند، عنوان کرد: «با توجه به چابکی سازمان از اواخر مهر ماه کار ممیزی، ارزیابی و پایش رشته‌های کارشناسی ارشد و دکتری آغاز شده که تا کنون 25 استان کشور مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.»

معاون سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی درباره اهم شاخص های ممیزی در این دانشگاه اظهار کرد: شاخص ها شامل دارا بودن اعضای هیات علمی مورد نیاز برای یک رشته در هر واحد دانشگاهی است که امیدواریم نتایج این ارزیابی چراغ راه توسعه آینده دانشگاه آزاد اسلامی باشد.

علوی فاضل خاطر نشان کرد: «اگر کاستی در این ارزیابی‌ها به چشم می‌آید با برنامه جذب هیات علمی و برنامه‌های دیگر رفع نقایص انجام می‌شود حتی بر همین اساس در بودجه سال 95 واحدهای دانشگاهی بودجه لازم برای تامین استانداردهای مورد نیاز پیش بینی خواهد شد.»

او با بیان اینکه ممیزی رشته ها در 31 استان کشور با حدود 8 هزار رشته محل تحصیلات تکمیلی در حال انجام است تصریح کرد: «حدود 6 هزارو 500 رشته محل تحصیلات تکمیلی تا امروز در 25 استان توسط تیم 8 نفره کارشناسان خبره آموزشی ارزیابی شده است که هر رشته محل از یک پرونده تشکیل شده و تا پایان آبان ماه تمامی این رشته محل‌ها با دقت و حساسیت بررسی می‌شوند.»

علوی فاضل با بیان اینکه جمع بندی ممیزی رشته‌ها هنوز اعلام نشده افزود: «این رشته‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند. ابتدا رشته‌هایی که شرایط ایده آل را دارند که اغلب رشته محل‌ها را شامل می‌شوند. دسته دوم رشته‌هایی هستند که شرایط لازم را اخذ کردند اما با جذب یک نفر عضو هیات علمی به استاندارد ایده آل می‌رسند. اما دسته سوم رشته‌هایی هستند که عضو هیات علمی دارند اما ضرورت دارد در یک برنامه شش ماهه به ایده‌آل‌ها برسند نکته قابل توجه ارزیابی‌ها نشان می‌دهد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در ارائه دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی از نظر برگزاری دوره‌ها مشکلی ندارد.»

رئیس مرکز سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در هر رشته محل کارشناسی ارشد حداقل سه استاد و در هر رشته محل دکتری تخصصی 5 استاد مشغول به کار هستند ادامه داد: «رعایت حداقل‌ها از ابتدا مورد تاکید دانشگاه آزاد بوده و واحدهای دانشگاه نیز در این موضوع همکاری داشتند.»

او عنوان کرد: »دانشگاه آزاد اسلامی هر پذیرشی که تا کنون انجام داده با اطلاع هماهنگی و مجوز وزارت علوم بوده که در گروه علوم پزشکی نیز با نظارت وزارت بهداشت و بر اساس مفاد اسناد صورت گرفته است.»

تمام مدارک دانشگاه آزاد اسلامی در تمامی مقاطع مورد تایید وزارت علوم است

علوی فاضل با تاکید بر سند 27 مرداد ماه که به امضای وزیر علوم وقت رسیده گفت: «مدارک دانش آموختگان و دانشجویان قبل از سال تحصیلی 94-95 در پردیس های تجمیع شده با عنوان واحد علوم و تحقیقات تهران و نام واحد تجمیع شده صادر می شود که در صورت استعلام از وزارت عتف مدارک صادر شده تایید خواهد شد همچنین برای تمام پذیرش‌هایی که در این دانشگاه انجام شده در سال قبل یعنی پیش از پذیرش دانشجویان در 17 شهریور ماه طبق سند دیگری با تایید سرپرست وزارت علوم وقت(دکتر نجفی) کل پذیرش‌های دانشجویان دکتری که در نیم سال اول 94، 12 هزار نفر تعیین شد 18 آبان مجدداً بررسی شد و پذیرش 12 هزار نفری تحصیلات تکمیلی مورد تایید قرار گرفت بنابراین تمام مدارک دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی در تمامی مقاطع مورد تایید وزارت علوم است.»

رئیس مرکز سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه گفت: «متاسفانه فضاسازی‌ها ابعاد مختلفی دارد بحث‌های اداری و ستادی به جامعه دانشجویان و فضای دانشگاه کشیده می‌شود که تنها موجب برهم زدن آرامش و التهاب فضای دانشگاه خواهد بود که برای همه دانشگاهیان مضر است.»

او با اشاره به بررسی رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی توسط وزارت علوم اظهار کرد: «دفتر گسترش وزارت علوم با توان محدود و تجربه ای که توان بررسی حجم بالای تقاضا را ندارد مشغول به کار است. در سال 93 بیش از 3 هزار پرونده رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی بیشتر از دو سال در این دفتر در انتظار بررسی بودند همچنین باید توجه داشت بحث تایید رشته‌های دانشگاه آزاد از ابتدای تاسیس این دانشگاه مطرح بوده که متاسفانه کم مهری‌ها و نامهربانی‌هایی به این دانشگاه روا شده است که علت های مختلفی دارد اولین نام مهربانی به خاطر عدم اعتماد به بخش غیر دولتی و همچنین رقیب های فراوان و ذینفع در آموزش عالی است.»

دانشگاه آزاد اسلامی با کم مهری مواجه بوده است

علوی فاضل ادامه داد: «افرادی که دانشگاه های غیر انتفاعی را اداره می کنند بدون داشتن یک استاد با دانشگاه آزاد در رقابت هستند و متاسفانه در فرآیند دانشگاه نقش دارند اما تمامی این موارد باید در یک نظام عدالت محور بررسی شود. دانشگاه آزاد اسلامی با وجود تمام تلاش هایی که در 34 سال گذشته داشته با کم مهری مواجه بوده و با استانداردهای دو گانه ای ارزیابی شده نمونه این موضوع دستور ریاست جمهوری است که در خصوص ارزیابی دانشگاه های رقیب تاکید شد اما عملی در این باره دیده نشده است.»

علوی فاضل با بیان اینکه باید به انتقادهای سازنده گوش داد افزود: «وزارت علوم دولت تدبیر و امید همکاری‌های سازنده و بهتری با دانشگاه آزاد اسلامی آغاز کرده که جای تشکر دارد این وزارتخانه در دو سال گذشته مسیر دانشگاه آزاد اسلامی را هموار کرده است.»

علوی فاضل درباره مدارک فارغ التحصیلان کاردانی و کارشناسی بدون آزمون دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «در شورای سنجش که به ریاست وزارت علوم تشکیل شد اعتبار مدارک فارغ التحصیلان با آزمون و بدون آزمون در کلیه کشور یکسان مد نظر قرار گرفته شده است حتی لفظ با آزمون و بدون آزمون در این مدارک قید نمی‌شود و این مصوبه تمام دانشگاه‌ها است همچنین تمام امتیازات که برای دانشجویان با آزمون مد نظر قرار گرفته می‌شود اعم از معافیت‌های تحصیلی، وام دانشجویی، خابگاه و حتی ادامه تحصیل ممتازین در مقاطع بالاتر برای دانشجویان بدون آزمون نیز وجود دارد.»

معاون سنجش و پذیرش با بیان اینکه 97 درصد رشته های کاردانی و کارشناسی در دانشگاه آزاد اسلامی بدون آزمون پذیرش می شود گفت: «تناسب بیان تقاضا و میزان پذیرش و افزایش دانشگاه‌های غیر دولتی همچنین کاهش متقاضیان و افزایش تقاضا برای دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی را با 500 هزار صندلی خالی در مقاطع کاردانی و کارشناسی روبرو کرده تمامی امکانات اعم از استاد و فضای آموزشی برای این صندلی‌ها تهیه شده که متاسفانه خالی مانده است. دانشگاه آزاد قصد دارد بخشی از این ظرفیت خالی را با دوره های تحصیلات تکمیلی جبران کند.»

ظرفیت محدود در رشته‌های پزشکی و هنر

او ادامه داد: «در حال حاضر 215 رشته گرایش در واحدها وجود دارد که بیش از 24 هزار رشته در این واحدها در گروه های علوم پایه، منابع طبیعی و کشاورزی و علوم انسانی و مابقی رشته ها تدریس می‌شود. بیشترین تقاضا در رشته های علوم پزشکی است که با محدودیت ظرفیت روبرو هستیم همچنین رشته‌های هنر نیز در برخی موارد محدودیت ظرفیت دارند.»

علوی فاضل با بیان اینکه برنامه بلند مدت 5 ساله جذب هیات علمی به عنوان یک راهبرد اصولی در دانشگاه آزاد در دستور کار است افزود: «دکتر میرزاده در جلسات متعدد این مورد را متذکر شده دانشگاه آزاد سالیانه 5 هزار نفر عضو هیات علمی با مدرک دکتری استخدام می کند که علاوه بر اشتغال زایی طبیعتا نیاز ما را در رشته‌های دانشگاهی به ویژه تحصیلات تکمیلی برطرف خواهد کرد.»

او تاکید کرد: «فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی در اولویت استخدام هیات علمی این دانشگاه هستند فارغ التحصیلان دکتری دانشگاه آزاد با مراجعه به واحدها در رشته‌های مورد نیاز بودن فوت وقت قرار داد می‌بندند تا مراحل جذب آنها انجام شود.»

او درباره فرآیند جذب هیات علمی عنوان کرد: «اخیرا با همکاری خوب هیات عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی فرآیند جذب هیات علمی به 140 روز کاهش یافته که سرعت جذب را بالا می برد. دانشگاه آزاد در برنامه 5 ساله خود 25 هزار عضو هیات علمی را استخدام خواهد کرد.»

معاون سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد درباره دکتری پژوهش محور این دانشگاه بیان کرد: «استقبال خوبی از این دوره شده است که پیش بینی می شود حدود هزار نفر در این دوره پذیرش شود شرایط پذیرش در این دوره معدل 18 برای گروه علوم انسانی و معدل 17 برای سایر گروه ها است که همچنین طرح سفارش از صنعت و خدمات را در قالب تزهای دکتری پاسخ می دهد.»

او ضمن تاکید بر گفته های رهبری در دیدار با دانشجویان «افزود: امیدوایم بتوانیم در این دوره به انتظار مقام معظم رهبری و جامعه پاسخ دهیم با توجه به اینکه شرایط پذیرش در این دوره‌ها مشکل است و باید افراد متقاضی طرح سفارشی داشته باشند اما امیدواریم با آغاز مرحله دوم که در ماه آینده صورت می گیرد هزار نفر در این دوره‌ها پذیرش شوند.»

علوی فاضل خاطر نشان کرد: «70 هزار نفر استاد تمام وقت نیمه وقت و یا دولتی در دانشگاه آزاد اسلامی مشغول به کار هستند که برای دوره های ارشد بیشتر از 10 استاد و دوره‌های دکتری 3 استاد فعالیت می‌کنند بیشترین محدودیت‌ها در معماری و حسابداری برای استادان در سال‌های گذشته وجود داشت که امروز این مشکلات حل شده نسبت استادان و دانشجویان به صورت سازمان یافته توسط سازمان مرکزی کنترل می‌شود که هر استاد تنها طبق ظرفیت مد نظر قرار گرفته شده می تواند به دانشجویان تدریس کند.»

دکتر جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: نظام رتبه بندی بین المللی تایمز نتایج رتبه بندی رشته های علوم اجتماعی را اعلام کرد که این رتبه بندی مربوط به سال ۲۰۱۵ - ۲۰۱۶ است.

وی افزود: آمریکا با ۴۳ دانشگاه در بین ۱۰۰ دانشگاه و با ۹ دانشگاه در بین ۱۰ دانشگاه ممتاز جهان، در صدر جدول رتبه بندی قرار دارد. انستیتو فناوری ماساچوست (MIT) رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

رئیس گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز افزود: در این رتبه بندی ۱۰ دانشگاه برتر به این شرح است، یک انستیتو فناوری ماساچوست (MIT) از آمریکا، دو استنفورد از آمریکا، سه پرینستون از آمریکا، چهار آکسفورد از انگلستان، پنج ییل از آمریکا، شش هاروارد از آمریکا، هفت شیکاگو از آمریکا، میشگیان و پنسیلوانیا مشترکا هشت از آمریکا، دهم برکلی از آمریکا.

وی خاطرنشان کرد: انگلستان در این رتبه بندی ۱۷ دانشگاه برجسته دارد. رتبه آکسفورد چهار است و رتبه دانشگاه کمبریج ۱۱ است. همچنین مدرسه علوم سیاسی و اقتصادی لندن، کینگز کالج لندن، ادینبورگ ، منچستر و دانشگاه دورهام به ترتیب رتبه های ۱۲، ۱۶، ۲۰، ۳۰، ۳۴ و ۳۶ را بدست آورده اند.

مهراد یادآور شد: تعداد دانشگاه های آلمان در این رتبه بندی موضوعی ۷ دانشگاه است. دانشگاه هامبولت برلین دارای رتبه ۲۵ است. رتبه های دانشگاه آزاد برلین، LMU، هایدلبرگ، مانهایم، توبینگین و  فرایبورگ به ترتیب ۴۱، ۴۵، ۶۸، ۷۸، ۹۱ است.

وی اضافه کرد: دانشگاه هلسینکی در فنلاند رتبه ۷۴ را بدست آورده است. رتبه دانشگاه کپنهاگ و مدرسه بازرگانی کپنهاگ هر دو از دانمارک به ترتیب ۵۲ (مشترکا با سیدنی) و ۸۸ است. انستیتو فناوری زوریخ و دانشگاه زوریخ در سوئیس در جایگاه ۴۲ و ۹۹ رتبه های برتر دانشگاههای ممتاز نشسته اند.

بنیانگذار پايگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) یادآور شد: رتبه دانشگاه «پوم پو فاربا» در اسپانیا و دانشگاه لوند در سوئد مشترکا ۹۵ و رتبه دانشگاه اسلو در نروژ مشترکا با مدرسه بازرگانی کپنهاگ ۸۸ است.

وی گفت: هلند در بین کشورهای اروپایی عملکردی برابر با جمهوری فدرال آلمان دارد. این کشور دارای ۶ دانشگاه ممتاز در رشته های علوم اجتماعی است. رتبه دانشگاه آمستردام ۳۲، اوتریخت ۴۹، گورنینگن ۵۹، اراسموس ۶۳، تیلبورگ ۶۵ و ماستریخت ۷۹ است.

مهراد درباره بلژیک و فرانسه خاطرنشان کرد: بلژیک نیز با دانشگاه KU LEUVEN با رتبه ۲۴ در رتبه بندی تایمز حضور پیدا کرده است و دانشگاه اکول نرمال سوپریور فرانسه با رتبه ۵۷ و پانتئون - سوربون - پاریس یک مشترکا با دانشگاه زوریخ با رتبه جایگاه خود در این رتبه بندی تثبیت کردند.

وی درباره وضعیت دانشگاه های آسیایی گفت: دانشگاه های برتر جمهوری خلق چین در رشته های علوم اجتماعی، دانشگاه پکن با رتبه ۵۲ و شینگهوا با رتبه ۹۳ است. از هنگ کنگ نیز دو دانشگاه هنگ کنگ و علوم و فناوری هنگ کنگ به ترتیب با رتبه ۳۹ و ۷۲ حضور برجسته دارند. تنها دانشگاه ژاپن که در این رشته دارای رتبه برتر است دانشگاه توکیو است که رتبه آن ۸۳ است.

استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز افزود: کشور کوچک سنگاپور درخشش قابل توجهی دارد. در این کشور دانشگاه ملی سنگاپور و دانشگاه فنی نانیانگ موفق به کسب رتبه های ۲۸ و ۹۵ (مشترکا با رتبه دانشگاه «پوم پو فاربا» در اسپانیا و دانشگاه لوند در سوئد) دانشگاه های برتر جهان در علوم اجتماعی شدند.

وی افزود: در قاره اقیانوسیه، استرالیا با ۶ دانشگاه به ترتیب ملبورن رتبه ۲۲، ملی استرالیا رتبه ۲۷، سیدنی رتبه ۵۲، موناش رتبه ۷۶، نیوساوت ولز رتبه ۸۶ و کوئیزلند رتبه ۹۰ این رتبه بندی را به خود اختصاص داده اند.

مهراد با اشاره به شاخص های رتبه بندی تایمز گفت: رتبه بندی تایمز از ۵ معیار و ۱۳ شاخص استفاده می کند. معیارهای رتبه بندی عبارت است از آموزش، پژوهش، استناد هر کدام با وزن ۳۰، چشم انداز بین الملی با وزن ۷.۵ و درآمد صنعتی با وزن ۲.۵ است.