کل

آنچه از آلفاي كرونباخ لازم است بدانيم

ایران کنفرانس

آنچه از آلفاي كرونباخ لازم است بدانيم

مقدمه

پايايي يكي از مهمترين ويژگيها براي ابزارهاي سنجشي است كه جهت اندازه‌گيري متغيرها يا سازه‌هاي پنهان طراحي شده‌اند. بدون داشتن يك ابزار پايا نميتوان به نتايج پژوهش اعتماد كافي داشت و در صورت تكرار پژوهش، نتايج مي‌تواند داراي تفاوت معني‌دار با مرحله اول باشد. هر چند پايايي شرط كافي براي اعتماد و اطمينان به نتايج به بار آمده از يك ابزار سنجش نيست اما شرط ضروري و لازم است.شيوه‌هاي مختلفي براي سنجش پايايي وجود دارد كه عبارتند از: آزمون‌ـ‌آزمون مجدد، استفاده از فرمهاي موازي،  دو نيمه كردن ابزار سنجش و هماهنگي دروني بين آيتم‌هاي ابزار سنجش.[1] براي سنجش هماهنگي دروني بين آيتم‌هاي مختلف يك ابزار نيز از تكنيك‌هاي مختلفي ميتوان استفاده كرد كه استفاده از ضريب آلفاي كرنباخ يكي از آنهاست. ضريب آلفاي كرنباخ در علوم مختلف بويژه علوم انساني و پزشكي براي سنجش پايايي ابزارهاي مختلف سنجش نگرش و يا آزمونهاي آموزشي و سنجش دانش داراي كاربرد فراوان است. در هر حال با توجه به اينكه سنجش نگرشها بخش مهمي از مطالعات اجتماعي و بويژه پيمايشها را به خود اختصاص داده است، اين مقاله با توجه به اين نوع از كاربرد ضريب آلفاي كرنباخ نگاشته شده است. بررسي برخي از مهمترين ابزارهاي سنجش نگرش نشان مي‌دهد كه اين ضريب به منظور ساخت ابزار قابل اعتماد مورد استفاده بسياري از پژوهشگران در حوزه مطالعات اجتماعي بوده است.[2] پس از طرح ضريب آلفاي كرنباخ به طور متوسط سالانه 131 بار در مقاله‌هاي علمي به نوشته لي جي. كرنباخ در اين باره استناد شده است (Cronbach, 2004: 2).

لي جي. كرنباخ (Cronbach, 1951) كه مهمترين زمينه پژوهشي وي نظريه اندازه‌گيري يا سنجش[3] مي باشد، در سال 1951 در مقاله‌اي با عنوان «ضريب آلفا و ساختار دروني آزمونها» اين ضريب را به جامعه علمي معرفي كرد. «ضريب آلفا بر پايه هماهنگي دروني آيتم‌ها[4] با يكديگر طرح شده است» (Cronbach, 1951: 301) . ضريب آلفاي كرنباخ به عنوان يكي از ضرايب پايايي يا قابليت اعتماد شناخته مي‌شود. اين ضريب از عمومي‌ترين ضرايبي است كه توسط پژوهشگران علوم اجتماعي براي سنجش پايايي ابزارهاي مختلف جمع آوري داده‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مهمترين علت عموميت استفاده از آن، به احتمال زياد ناشي از ساده‌تر بودن استفاده از اين ضريب در عمل است. با اين وجود مباحث طرح شده در كتابهاي روش شناسي علوم اجتماعي، اغلب به اختصار از كنار آن گذشته‌اند و شايد به همين دليل‌ـ يا دلايل ديگرـ برخي ادراكات نادرست از اين ضريب در بين دانشجويان علوم اجتماعي وجود دارد. در اين مقاله سعي شده است تا با ارايه مثالهايي از متغيرهاي جامعه شناختي و همچنين تأمل بيشتر در ويژگيهاي ضريب آلفاي كرنباخ، امكان استفاده صحيح تر از آن فراهم شود. 

ويژگيهاي ضريب آلفاي كرنباخ

هر چند ضريب آلفا از طريق فرمول‌هاي مختلفي قابل محاسبه است اما عمومي‌ترين فرمول مورد استفاده كه اولين بار توسط كرنباخ ارايه شد، به شرح زير است:        فرمول (1)[5]

(Cronbach, 1951: 321; Cronbach, 2004: 9)

كه در آنk  نماد تعداد آيتم‌ها (گويه ، سؤال، معرف و…) ،   نماد مجموع واريانس هر يك از آيتم هاي سازنده ابزار سنجش  و  نماد واريانس مجموع نمرات آيتم‌هاي سازنده ابزار است.  جمع ماتريس كوواريانس است.[6] اين ماتريس براي داده هاي صفحه بعد به شرح زير است:

جدول 1: ماتريس كوواريانس، جمع و كاربرد آن در محاسبه ضريب آلفاي كرنباخ

گويه چهارم

گويه سوم

گويه دوم

گويه اول

228/1

379/1

434/1

697/1

گويه اول

234/1

345/1

752/1

434/1

گويه دوم

098/1

661/1

345/1

379/1

گويه سوم

344/1

098/1

234/1

228/1

گويه‌چهارم

890/21S =

ويژگيهاي مختلف ضريب آلفاي كرنباخ به لحاظ روش شناختي و همچنين به لحاظ تكنيكي شامل موارد زير است:

1ـ ضريب آلفاي كرنباخ بر پايه هماهنگي دروني گويه‌ها با يكديگر قرار دارد.

2ـ ضريب آلفاي كرنباخ تابع دو متغير «تعداد آيتم‌هاي ابزار» و «متوسط ضريب همبستگي بين آيتم ها»[7] است.

3ـ يك ضريب آلفا به تنهايي براي آزمونهايي كه هر خوشه از گويه‌ها در حول و حوش وجه ويژه‌اي از پديده مورد سنجش قرار دارند مناسب نيست (Cronbach, 2004: 20). ضريب آلفاي كرنباخ مناسب براي سنجش پايايي ابزارهاي تك بعدي[8] است (SPSS Inc, 1996: 6).

4ـ مقدار ضريب آلفاي كرنباخ برابر با ميانگين كليه ضرايب پايايي ممكن از طريق دو نيمه كردن است(Wuensch, 2004: 4) .

5ـ ضريب آلفاي كرنباخ به عنوان يكي از ضرايب محافظه كار شناخته مي‌شود به نحوي كه ضريب پايايي محاسبه شده از ساير شيوه‌ها (نظير دونيمه كردن) مقاديري بيشتر از آلفا را نشان مي‌دهد.

6ـ در عمل، مقدار ضريب آلفاي كرنباخ از حداقل ¥- تا حداكثر 1+  تغيير مي كند (Nichols, 1999 : 1-8).

7ـ فرمول كرنباخ داراي كاربرد گسترده است و ميتوان از آن در سنجش پايايي آزمونهاي شناختي دوگزينه اي تا مقياسهاي سنجش نگرش چندگزينه‌اي بهره برد             (Shavelson, 2003: 381).

يك مثال[9]

ابزاري براي سنجش متغير «نگرش به دوستي دختر و پسر قبل از ازدواج» تهيه شده است. اين ابزار شامل چهار آيتم به شرح جدول 2 است. به منظور سنجش پايايي ابزار بر اساس روش هماهنگي دروني گويه‌ها و محاسبه ضريب آلفا، گويه‌ها در اختيار30 نمونه تصادفي از جامعه آماري مورد مطالعه گذاشته مي‌شود. امتياز هر فرد انتخاب شده به عنوان نمونه براي هر يك از گويه‌ها و همچنين جمع امتياز هر فرد پاسخگو در جدول 3 گزارش شده است.

جدول 2: گويه‌هاي سنجش نگرش به دوستي دختر و پسر قبل از ازدواج

و نحوه  امتيازدهي به پاسخ‌ها

نوع گويه

گويــه

گزينه‌ها و امتياز مربوط به آن

كاملا موافق

موافق

بينابين

مخالف

كاملا مخالف

مثبت

قبل از ازدواج، داشتن رابطه با جنس مخالف براي هر فردي ضروري و لازم است.

2+

1+

0

1-

2-

مثبت

در داشتن رابطه منافع و تجارب زيادي هست كه به خاطر آسيبهاي احتمالي نبايد آن را محدود كرد.

2+

1+

0

1-

2-

منفي

رابطه دوستانه قبل از ازدواج، از عوامل اصلي سست شدن پايه هاي خانواده در حال حاضر است.

2-

1-

0

1+

2+

منفي

هيچ ضرورتي براي رابطه دوستي دختر و پسر قبل از ازدواج وجود ندارد.

2-

1-

0

1+

2+

جدول 3:  امتياز پاسخگويان به هر يك از گويه هاي طرح شده و مجموع

امتياز  از چهار گويه

 

جمع امتياز

گويه 4

گويه 3

گويه 2

گويه 1

رديف

جمع امتياز

گويه

4

گويه 3

گويه

2

گويه

1

رديف

7+

1+

2+

2+

2+

16

5+

1+

2+

1+

1+

1

6-

1-

2-

2-

1-

17

5+

1+

1+

1+

2+

2

4+

1+

0

2+

1+

18

4+

0

1+

1+

2+

3

8-

2-

2-

2-

2-

19

2+

0

1+

0

1+

4

5+

1+

1+

2+

1+

20

4-

0

1-

2-

1-

5

4+

0

2+

1+

1+

21

4-

1-

1-

1-

1-

6

4-

2-

0

1-

1-

22

6-

2-

1-

1-

2-

7

4-

1-

1-

1-

1-

23

3-

1-

1-

1-

0

8

3+

1+

0

1+

1+

24

4-

1-

2-

0

1-

9

2+

1+

1+

0

0

25

5+

1+

1+

2+

1+

10

5+

1+

1+

1+

2+

26

4+

1+

1+

1+

1+

11

4-

2-

1-

1-

0

27

6+

1+

2+

1+

2+

12

2-

0

1-

0

1-

28

5-

1-

1-

2-

1-

13

3+

0

1+

1+

1+

29

2+

1+

0

0

1+

14

8+

2+

2+

2+

2+

30

4+

1+

0

1+

2+

15

واريانس محاسبه شده براي هر يك از گويه‌ها و مجموع امتياز چهار گويه به شرح جدول شماره 4 است.

جدول 4: واريانس محاسبه شده براي هر يك از گويه ها و مجموع نمرات

واريانس

مقدار

گويه اول

697/1

گويه دوم

752/1

گويه سوم

661/1

گويه چهارم

344/1

جمع گويه اول تا چهارم

454/6

مجموع نمره

890/21

بر اساس واريانس‌هاي محاسبه شده ضريب آلفاي كرنباخ برابر با 94/0 محاسبه شد. در اغلب منابع در رابطه با مقدار مطلوب براي ضريب آلفا، به نوشته نونالي استناد شده است        (Nunally, 1978). بر اساس استدلال وي، براي پايا قلمداد كردن يك ابزار، حداقل مقدار 7/0 براي ضريب آلفا لازم است، لذا ميتوان ابزار طرح شده را بر اساس شيوه هماهنگي دروني گويه ها، پايا قلمداد كرد.[10] در هر حال بايد توجه داشت كه صرف ملاك كمي را نميتوان دليل كافي براي پايايي ابزار تلقي كرد و تحليل كيفي گويه‌ها بر اساس گفتگوهاي تخصصي در رابطه با سازه مورد نظر از اهميت بالايي برخوردار است. در اينجا فرض بر اين است كه چنين توجه و دقتي توسط پژوهشگر يا گروه پژوهشي صورت گرفته است.

محاسبه ضريب آلفاي 94/0 حاكي از وجود واريانس مشترك (كوواريانس) بالا و در جهت مثبت بين واريانس‌هاي چهار گويه طرح شده است. وجود واريانس مشترك بالا باعث مي شود واريانس مجموع نمرات بسيار بيشتر از جمع واريانس تك تك گويه‌ها شود و در نهايت ضريب به مقدار يك نزديك شود. ميتوان چهار حالت اصلي زير را در باره واريانس گويه هاي مختلف در اشكال زير ترسيم نمود :

كوواريانس اندك ـ مثبت[11] ـ  و ضريب آلفاي نزديك به صفر

(ابزار غيرپايا)

كوواريانس بالا ـ مثبت ـ و ضريب آلفاي نزديك به يك

(ابزار پايا)

كوواريانس كامل ـ مثبت ـ  و ضريب آلفاي استاندارد يك

(ابزار پايا)

فقدان كوواريانس و ضريب آلفاي برابر صفر

(ابزار غيرپايا)

شكل 1: برخي حالات اصلي‌نسبت واريانس مجموع ‌نمرات‌ به‌جمع ‌واريانس تك‌تك‌‌آيتم‌ها‌

آلفاي كرنباخ تابع همبستگي بين آيتم‌ها و تعداد آنها

همانطور كه گفته شد ضريب آلفاي كرنباخ، شاخصي از هماهنگي دروني در بين آيتم‌ها قلمداد مي‌شود. بر اين اساس انتظار داريم كه هر چه همبستگي بين آيتم‌ها بيشتر شود، مقدار ضريب آلفا افزايش يابد. در اين رابطه ميتوان اين موضوع را ذكر كرد كه ضريب آلفاي كرنباخ تابع «متوسط ضرايب همبستگي بين آيتم ها» ست.

همچنين اين ضريب تابع تعداد آيتم‌هاست. افزايش تعداد آيتم‌ها، اغلب[12] بر مقدار ضريب خواهد افزود. تعداد كم آيتم‌ها (مثلا دو آيتم) باعث مي‌گردد كه تغييرات كم در نوع پاسخ‌ها به شدت بر ضريب همبستگي بين آيتم‌ها اثر گذارد، لذا ثبات آن كمتر است. در برابر با تعداد زيادتر آيتم براي سنجش يك متغير (مثلا ده آيتم)، تغيير اندك در نوع پاسخ‌ها اثر قابل توجهي بر مقدار ضرايب همبستگي نخواهد گذاشت، لذا ابزار پاياتر قلمداد خواهد شد[13].

بر اساس آنچه ذكر شد ضريب آلفاي كرنباخ تابع دو عامل «متوسط ضرايب همبستگي بين آيتم‌ها» و «تعداد آيتم‌ها»ست. در اين رابطه ميتوان فرمول زير را ارايه كرد:

فرمول (2)

(SPSS Inc, 1996: 1)

كه در آن k نماد تعداد آيتم‌ها و r نماد متوسط ضرايب همبستگي بين آيتم‌هاست. در رابطه با مثال ارايه شده ماتريس همبستگي و متوسط آن به شرح زير است:

جدول 5: ماتريس همبستگي بين چهار گويه سنجش «نگرش به رابطه دوستي

دختر و پسر قبل از ازدواج»

گويه‌چهارم

گويه سوم

گويه دوم

گويه اول

 

 

 

1

گويه اول

 

 

1

8321/0

گويه دوم

 

1

7884/0

8217/0

گويه سوم

1

7348/0

8046/0

8131/0

گويه‌چهارم

متوسط ضرايب هبستگي بين گويه‌ها = 7991/0

بر اساس فرمول ارايه شده مقدار ضريب آلفا برابر با 94/0 محاسبه مي شود.

تك بعدي بودن ابزار سنجش

اگر متغير مورد سنجش يك سازه تك بعدي است، انتظار مي‌رود كه همبستگي بالايي بين آيتم‌ها وجود داشته باشد، لذا مقدار ضريب آلفا بالا خواهد بود. اما چنانچه متغير مورد مطالعه يك سازه چند بعدي است نميتوان انتظار داشت كه بين آيتم‌هاي متعلق به ابعاد مختلف همبستگي بالايي وجود داشته باشد و در اين حالت مقدار ضريب آلفا، از مقدار 1+ فاصله خواهد گرفت و احتمالا به پايين‌تر از مقدار 7/0 كاهش خواهد يافت. فرض كنيد كه مايل هستيم متغيري به نام «دين داري» را اندازه‌گيري كنيم. ابتدا چهار آيتم به شرح زير در نظر گرفته ايم:

جدول 6: گويه‌هاي طرح شده براي سنجش دين داري و نحوه امتياز دهي به پاسخ ها

نوع گويه

گويـــه

گزينه‌ها و امتياز مربوط به آن

كاملا موافق

موافق

بينابين

مخالف

كاملا مخالف

مثبت

به وجود خداوند يكتا باور دارم.

5

4

3

2

1

منفي

باورندارم‌كه فرشتگان وجود داشته‌باشند.

1

2

3

4

5

مثبت

نمازم را مرتب مي خوانم.

5

4

3

2

1

منفي

در گرفتن روزه چندان مصمم نيستم.

1

2

3

4

5

60 نفر پاسخگو كه به طور تصادفي از جامعه آماري تعريف شده انتخاب شده اند، به چهار گويه فوق پاسخ داده اند. ماتريس همبستگي، واريانس هر يك از گويه‌ها و واريانس مجموع نمرات به شرح جداول 6 و 7 است:

جدول 7: واريانس محاسبه شده براي هر يك از گويه‌ها و مجموع نمرات

واريانس

مقدار

گويه اول

823/0

گويه دوم

575/0

گويه سوم

800/0

گويه چهارم

993/0

جمع گويه اول تا چهارم

191/3

مجموع نمره

326/6

جدول 8:  امتياز پاسخگويان به هر يك از گويه هاي طرح شده و مجموع

امتياز از چهار گويه

جمع امتياز

گويه 4

گويه 3

گويه 2

گويه 1

رديف

جمع امتياز

گويه

4

گويه 3

گويه

2

گويه

1

رديف

13

2

2

5

4

16

13

1

2

5

5

1

13

3

3

4

3

17

10

1

2

4

3

2

16

4

3

5

4

18

10

1

2

4

3

3

16

4

3

5

4

19

14

2

3

5

4

4

14

3

4

3

4

20

12

2

3

4

3

5

11

1

2

3

5

21

13

3

3

4

3

6

19

4

5

5

5

22

10

1

2

4

3

7

17

3

4

5

5

23

13

2

2

5

4

8

11

1

2

4

4

24

15

3

3

5

4

9

13

2

3

4

4

25

13

3

3

4

3

10

13

2

3

4

4

26

14

2

3

5

4

11

13

1

2

5

5

27

15

3

4

5

3

12

13

3

1

5

4

28

8

1

2

3

2

13

14

3

1

5

5

29

9

2

2

3

2

14

13

2

2

5

4

30

8

1

2

3

2

15

ضريب آلفاي كرنباخ با در نظر گرفتن چهار گويه براي سنجش متغير دين داري برابر با  661/0 محاسبه شده است. با توجه به محتواي هر يك از گويه‌ها، چنين به نظر مي‌رسد كه اين چهار گويه، شايد در دو گروه دوتايي قابل   طبقه‌بندي هستند. به نحوي كه ميتوان گفت دو گويه اول متغير «باورهاي ديني»‌ و دو گويه دوم «انجام مناسك ديني» را اندازه‌گيري مي‌كنند. با استفاده از تحليل عاملي ميتوان اين موضوع را به آزمون گذاشت. نتيجه تحليل عاملي نشان مي‌دهد كه ميتوان دو گويه اول را به عنوان يك عامل يا بعد و دو گويه ديگر را نيز به عنوان عامل يا بعد دوم در نظر گرفت.

جدول 9: نتيجه تحليل عاملي براي تأييد ابعاد دوگانه نهفته در چهار گويه طرح شده

Factor Analysis

بر اساس نتايج به دست آمده، اين راه حل در برابر محقق قرار مي‌گيرد كه ضريب آلفاي كرنباخ را براي هر يك از ابعاد دوگانه فوق بنحو جداگانه محاسبه نمايد (بحث تك بعدي بودن ضريب آلفاي كرنباخ). واريانس مجموع نمرات گويه‌هاي اول و دوم و همچنين واريانس مجموع نمرات گويه سوم و چهارم در جدول زير گزارش شده است:

جدول 10:واريانس محاسبه شده براي هر يك از گويه‌ها و مجموع نمرات

واريانس

مقدار

مجموع گويه اول و دوم

202/2

مجموع گويه سوم و چهارم

786/2

بر اين اساس محاسبه ضريب آلفا براي هر يك از ابعاد دو گانه تعريف شده برابر 73/0 و 71/0 محاسبه مي شود كه نتيجه قابل قبول‌تري نسبت به وضعيت قبلي است. در واقع، در حالت قبل (تك بعدي در نظر گرفتن يك ابزار دو بعدي) محاسبه ضريب پايايي، با زيربرآورد همراه بود

1ـ بر اساس نظر كرلينجر (1986) در حاليكه آزمون ـ آزمون مجدد بيشتر ويژگي ثبات (Stability) را اندازه مي‌گيرد استفاده از فرمهاي موازي، دونيمه كردن و هماهنگي دروني گويه هاي به ويژگي دقت (Accuracy) سنجش مرتبط است.

2ـ در اين رابطه رجوع شود به : ميلر، دلبرت. (1380). راهنماي سنجش و تحقيقات اجتماعي (ترجمه هوشنگ نايبي). تهران، نشر ني. تاريخ انتشار به زبان اصلي 1991.

3. Measurement Theory

4. Inter-Item Consistency

1ـ فرمول مربوط به محاسبه ضريب آلفاي كرنباخ غيراستاندارد است.

2ـ اخذ اين ماتريس در بسته نرم افزاري SPSS/Windows از طريق Scale-Statistics-Inter-Iitem Covariances امكان پذير است.

1. Inter-Item Correlation

2. Unidimensional Instruments

3ـ مثال ارايه شده از پژوهش انجام شده با عنوان «تحليلي بر روابط دوستانه دانشجويان دختر و پسر در دانشگاه صنعتي اصفهان» كه در سال 1383 توسط نگارنده اجرا شده، اخذ گرديده است.

1ـ در صورت خواست محقق براي كند و كاو بيشتر در داده‌هاي گردآوري شده ميتوان به آزمون اين فرضيه صفر كه «متغيرهاي مورد مطالعه از جامعه آماري يكساني اخذ شده اند» يا اينكه «ميانگين گويه‌هاي مورد مطالعه با يكديگر برابرند» دست زد. در اين رابطه ميتوان از آزمونهاي Friedmann Chi-Square  ، Cochran Chi-Square يا F با توجه سطح سنجش متغيرهاي مورد مطالعه ‌و نوع توزيع آنها بهره برد.كليه آزمونهاي ذكرشده دربسته نرم افزاري SPSS/Windows در دسترس است.

1ـ در قسمت پاياني مقاله درباره حالتي كه كوواريانس منفي بين واريانس آيتم‌هاي مختلف برقرار است، ارايه شده است.

1ـ قيد اغلب مربوط به شرط طرح مناسب گويه‌هايي است كه به لحاظ نظري با ساير گويه‌ها مرتبط باشند.

2ـ اين وضعيت در رابطه با تعداد افراد مورد مطالعه براي سنجش پايايي ابزار نيز صادق است. هر چند در فرمول ارايه شده ضريب آلفا تابع تعداد نمونه مورد مطالعه نيست اما كمي تعداد نمونه مورد مطالعه (بعنوان مثال 10 نفر) باعث مي شود كه پاسخگويي با دقت كم تنها يك يا دو پاسخگو بر مقدار واقعي ضريب اثر نامطلوب گذارد. افزايش تعداد نمونه با صلاحيت براي پاسخگويي به سؤالات منجر به برآورد دقيق‌تر و واقعي‌تري از ضريب آلفا مي‌شود.

نقل از مجلة پژوهشي دانشگاه اصفهان (علوم انساني) ، جلد نوزدهم ـ‌ شماره 2 ـ‌ سال ،،84

صص 174 ـ 155

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 26 بهمن 1397 ، 17:13)

 

انواع متغيرهای پژوهش

ایران کنفرانس

انواع متغيرهای پژوهش

تعريف متغيرهاي پژوهش

براي تعريف متغيرهاي پژوهش بايد بين تعريف عملياتي اندازه‌پذير و تعريف عملياتي آزمايشي تفاوت قائل شد. در تعريف عملياتي اندازه‌پذير، عملياتي كه بايد انجام پذيرد تا اندازه‌گيري مفهوم يا سازه ميسر شود آشكار مي‌شود. مثلاً هوش را مي‌توان چنين تعريف كرد كه عبارت است از نمره‌اي كه در آزمون تراز شده استانفورد ـ بينه بدست مي‌آيد. در تعريف عملياتي آزمايشي به بيان پرداخته مي‌شود كه پژوهشگر بايد به اجرا درآورد تا اينكه شرايط آزمايشي ظاهر گردد. مثلاً براي تعريف عملياتي آزمايشي ناكامي مي‌توان ممانعت آزمودني از نيل به مقصد معين را مورد نظر قرار داد.


تعريف عملياتي بايد طوري انجام پذيرد كه، چنانچه هر پژوهشگري در شرايط مشابه به اندازه‌گيري سازه يا مفهوم مورد مطالعه بپردازد، نتيجه يكساني بدست آيد. به كمك تعريف عملياتي مفهوم‌ها يا سازه‌ها مي‌توان متغيرهاي مورد مطالعه را به طريق عملي تعريف نمود و آنها را با پايايي بيشتري اندازه‌گيري كرد. براي اين منظور، سلسله اقدامات مورد نظر در تعريف عملياتي بايد قابل تكرار باشد.
در اينجا به منظور روشنتر شدن مبحث متغيرها، بويژه در پژوهش‌هاي توصيفي، تعريف جامعه آماري را مورد نظر قرار مي‌دهيم. در تعريف جامعه آماري به اين نكته اشاره مي‌شود كه افراد جامعه حداقل داراي يك صفت مشترك هستند. با توجه به اين تعريف، هر صفت ديگري كه از يك فرد به فرد ديگر جامعه تغيير كند را متغير مي‌ناميم. بنابراين متغيرها عبارتند از ويژگيهاي افراد، اشياء، واحدها و غيره كه مي‌توانند مقادير كيفي يا كمي اختيار كند. از جمله اين مقادير مي‌توان قد، وزن، بهره هوشي و امثال آن را نام برد.



انواع متغيرها

مقادير متغيرها مي‌تواند مقوله‌اي (Categorical) باشد، مانند رنگ چشم يا جنسيت، يا اينكه كمي باشد مانند طول، قد، وزن و بهره هوشي. بدين‌سان متغيرها را مي‌توان به دو دسته: مقوله‌اي و عددي (Numerical) تقسيم كرد. به عبارت ديگر از اين دودسته متغير مي‌توان تحت عنوان متغيرهاي كيفي و كمي ياد كرد.



نامگذاري متغيرها

در پژوهشهايي كه با مشاهده متغيرها و توليد داده‌ها سروكار داريم بايد متغيرها را نامگذاري كرد: اين امر در آزمودن فرضيه‌ها، به ويژه در پژوهشهاي آزمايشي، بايد رعايت شود. نامگذاري متغيرها با توجه به پنج دسته ذيل انجام مي‌شِود:
ـ متغير مستقل ( Independent variable )
ـ متغير وابسته ( Dependent variable )
ـ متغير تعديل كننده ( Moderator vartiable )
ـ متغير كنترل ( Control vartiable )
ـ متغير مداخله‌گر ( Intervening vartiable )

انواع متغيرهاي تحقيق
- انواع متغيرهاي پژوهش

متغيرهاي تحقيق براساس نوع مقاديري که مي‌توانند اختيار کنند به دو دسته متغيرهاي کمي و کيفي تقسيم مي‌شوند اما انواع متغيرها براساس نقش آنها در تحقيق عبارتند از:
۱- متغير مستقل : متغير مستقل متغيري است كه در پژوهش‌هاي تجربي به وسيله پژوهشگر دستكاري مي‌شود تا تاثير( يا رابطه) آن بر روي پديده ديگري بررسي شود.

۲- متغير وابسته : متغير وابسته، متغيري است كه تأثير (يا رابطه) متغير مستقل بر آن مورد بررسي قرار مي‌گيرد. به عبارت ديگر پژوهشگر با دستكاري متغير مستقل درصدد آن است كه تغييرات حاصل را بر متغير وابسته مطالعه نمايد.

۳- متغير تعديل كننده : متغير تعديل كننده متغيري است که بر جهت رابطه يا ميزان رابطه متغيرهاي مستقل و وابسته مي تواند موثر باشد. اثرات اين متغير قابل مشاهده و اندازه‌گيري است. به متغير تعديل کننده گاهي متغير مستقل فرعي نيز گويند. براي نمونه متغير جنسيت در بررسي رابطه روش تدريس و يادگيري دانش‌آموزان يک متغير تعديل کننده است.

۴- متغير كنترل: چون در در يک پژوهش اثرات همه متغيرها قابل بررسي نيست، پژوهشگر اثرات برخي متغيرها را از طريق کنترل آماري يا کنترل‌هاي تحقيقي خنثي مي‌کند. اينگونه متغيرها که اثرات آنها توسط پژوهشگر قابل حذف است را متغير کنترل گويند. براي نمونه در بررسي رضايت دانشجويان مديريت بازاريابي از سايت پارس مدير، اثرات متغير گرايش تحصيلي در رضايت‌مندي کاربران از سايت حذف شده است.

۵- متغير مداخله‌گر : متغير مداخله‌گر از ديدگاه نظري بر متغير وابسته تاثير دارد اما قابل مشاهده و سنجش نيست تا به عنوان متغير تعديل کننده محسوب شود و نه اثرات آن قابل خنثي کردن است تا به عنوان متغير کنترل محسوب شود.

6- متغير ميانجي : اين متغير به عنوان رابط بين متغير مستقل و متغير وابسته قرار مي‌گيرد. براي نمونه در رابطه بين نقدينگي و تورم، متغير قدرت خريد يک متغير ميانجي است.



منبع اصلي:
روش هاي تحقيق در علوم رفتاري، تاليف دكتر زهره سرمد، عباس بازرگان و الهه حجازي. ۱۳۷۶، موسسه نشر آگه، تهران.
آموزش کاربردي SPSS ، تاليف آرش حبيبي. ۱۳۸۶، ويرايش دوم: ۱۳۹۱، نشر الکترونيک پايگاه پارس‌مدير.

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 26 بهمن 1397 ، 17:13)

 

چگونه موضوع پايان نامه خود را انتخاب كنيم؟

ایران کنفرانس

چگونه موضوع پايان نامه خود را انتخاب كنيم؟

نكاتي مهم و ظريف برای انتخاب موضوع پایان نامه

مرحله اول: ملاحظات و نكات اوليه
مطالعه اجمالي در برخي زمينه هاي مورد علاقه و مهم
جستجو در برخي پايگاهها و نيز اينترنت تحت عبارت "research topics"  و يا "research priorities" و يا " issues for research " در حوزه هاي دلخواه براي آگاهي از موضوع هاي بالقوه مناسب
مطالعه و وارسي "پيشنهادهايي براي پژوهشهاي بيشتر" در فصل آخر پايان نامه ها براي آگاهي از موضوع هاي بالقوه مناسب
صرف وقت بيشتر و مطالعه عميق تر و تحليلي تر در باره موضوع هاي مطرح
مشورت با استادان و ساير دانشجويان آگاه و منتقد در مورد موضوع هاي قابل قبول و مطرح

 


مرحله دوم: بررسي و تحليل مقوله ها و نكات مورد توجه در انتخاب موضوع
علاقه مند بودن به موضوع
در نظر گرفتن توانايي ها و امکانات فردي مثلاً قدرت تجزيه و تحليل، توانايي تحليل آماري، توانايي برقراري ارتباط با جامعه ي مورد تحقيق، و...
نو بودن موضوع (تكراري و يا تقليدي صرف نباشد)
ارزشمند بودن موضوع
-   مطرح بودن در سطح ملي يا منطقه اي يا جهاني
-   منطقي بودن و نه فريبنده بودن (در اين مورد بايد فرهنگ جامعه اعم از دانشجو و استاد به گونه اي اصلاح شود که دريابد ظاهر و کلمات زيبا و فريبا بدون توجه به واقعي، کارآ و منطقي بودن آن نه تنها پژوهش مفيد و گره گشايي نمي آفريند بلکه مشکل ساز هم هست)
كاربردي بودن (در مورد پژوهشهاي غيربنيادي): امكان استفاده از نتايج در كوتاه مدت يا ميان مدت (بتواند به يك نياز مهم پاسخ دهد)
مطرح بودن به منزله مسئله (امكان تعريف يك مسئله جديد مبتني بر پيشينه پژوهش يا تجربيات حرفه اي و شخصي)
امكان تعريف سؤال يا فرضيه بر اساس مسائل عملي يا نظري
-    سؤالهاي مشخص، عيني و هدفمندي را بتوان طرح كرد
-    براي پاسخ به سؤالها، راه حل علمي و روش مناسب وجود داشته باشد
امكان عملي اجراي پژوهش
-       انجام مراحل تحقيق با دشواري غيرعادي همراه نباشد
-       مراحل كار به لحاظ طول زمان مورد نظر (حداكثر يك سال) قابل انجام باشد
-       مطالعات نظري و دستيابي به منابع امكان پذير باشد
-       نمونه معرف (نماينده) جامعه پژوهش قابل دسترس بوده و افراد مايل به همكاري باشد
-       شيوه گردآوري اطلاعات (توزيع پرسشنامه و يا مصاحبه و يا راه هاي ديگر) در مدت زمان مشخص قابل انجام باشد
-       اطلاعات مورد نياز قابل دسترس و گردآوري باشد
-    امكان انجام پژوهش، به لحاظ روش تحقيق (وجود يك يا چند روش براي آزمون كردن) وجود داشته باشد
امكان ادامه پژوهش هاي بيشتر در همان زمينه
- پيشنهادهاي جديدي را بتوان از دل پژوهش براي پژوهش هاي آتي مطرح كرد
امكان استخراج و چاپ چند مقاله در آن زمينه (توليد دانش جديد)


مرحله سوم: تصميم گيري كلي
تدوين يك فهرست از موضوع هاي مناسب بر اساس توجه به معيارهاي مرحله دوم
بررسي مجدد تك تك موضوع ها با نگاه منطقي و واقع بينانه
حذف برخي از موضوع ها كه امكان انجام تحقيق و رسيدن به نتيجه مطلوب در آنها دشوار است
انتخاب حداكثر دو يا سه موضوع مناسب براي تحقيق
بررسي هر يك از موضوع ها به لحاظ وجود منابع اطلاعاتي و وجود استاد راهنما (موضوع در حوزه توجه به تخصص و علاقه حداقل يكي از استادان باشد)
مشورت با يك يا دو استاد در باره موضوع هاي پيشنهادي و مسائل مرتبط با آنها
گرفتن تائيد اوليه از يك يا دو استاد در مورد مناسب بودن يكي از موضوع ها


مرحله چهارم:  محدودكردن دامنه موضوع
مطالعه متون علمي براي پي بردن به فضاهاي خالي براي تحقيق در آن موضوع
بيان موضوع محدود شده در قالب عبارت (عنوان پايان نامه)
مشورت مجدد با استادان مربوطه در مورد موضوع محدود شده
تائيد موضوع نهايي پس از انجام اصلاحات لازم در عنوان
مطالعه مجدد متون علمي براي يافتن و تدوين مسئله پژوهش
نوشتن سؤالها و يا فرضيه هاي مناسب براي تحقيق (در واقع سؤال (اصلي و فرعي) و فرضيه هر دو براي يک تحقيق ضروري هستند)
مشورت با استادان مربوطه و تائيد مسئله ها و يا فرضيه ها


مرحله پنجم: انجام ساير گامهاي پژوهش
مشخص كردن روش تحقيق
مشخص كردن جامعه پژوهش
مشخص كردن شيوه نمونه گيري
مشخص كردن ابزار گردآوري اطلاعات
در صورتي که از پرسشنامه استفاده مي شود تعيين چگونگي پيدا کردن روايي و اعتبار آن
مشخص کردن روش آماري و آزمون هاي مورد استفاده
اجراي مراحل عملي كار
تدوين گزارش تحقيق
تدوين نتايج همراه با تجزيه و تحليل نهايي آن ها
تدوين محدوديت ها و مشکلات تحقيق
ارائه پيشنهادها براي پژوهش هاي آتي

منبع:http://www.lisiran.blogfa.com/post-391.aspx

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 26 بهمن 1397 ، 17:13)

 

مرگ مجلات علمی نزدیک است !

ایران کنفرانس

مرگ مجلات علمی نزدیک است !

دسترسی آزاد به نتایج تحقیقات علمی می‌تواند کسب‌وکار مجلات علمی را کساد کند. 

به گزارش خبرنگار حوزه‌ دانشگاه‌های جهان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از تایمز هایر اجوکیشن، رئیس انتشارات اسپرینگر نیچر هشدار می‌دهد که اگر تغییراتی در طرح دسترسی آزاد به نتایج تحقیقات علمی اتحادیه اروپا ایجاد نشود، آینده مجلات علمی معتبر به خطر خواهد افتاد.

۱۳ سازمان تأمین‌کننده بودجه تحقیقات علمی در اروپا، کمیسیون اتحادیه اروپا و سه مؤسسه خیریه شامل ولکام تراست و بیل و میلیندا گیتس اعلام کردند که از ژانویه سال آینده از مجلات علمی که نتایج تحقیقات را به‌صورت انحصاری منتشر می‌کنند، حمایت نخواهند کرد. این مؤسسات از مجلات علمی خواسته‌اند که نتایج تحقیقات را به‌صورت رایگان در دسترس عموم مردم قرار بدهند.

آژانس‌های تأمین‌کننده بودجه تحقیقات علمی در آمریکای شمالی و آسیا نیز علاقه‌مند هستند که در این طرح شرکت کنند. به گفته استیون اینکوب رئیس انتشارات اسپرینگر نیچر، ایجاد تغییر در دسترسی به نتایج تحقیقات علمی می‌تواند آسیب جبران‌ناپذیری به صنعت مجلات وارد کند. بسیاری از دانشگاهیان و محققان همچنان دوست دارند که نتایج تحقیقات خود را در مجلاتی منتشر کنند که حق اشتراک می‌فروشند. بسیاری از سازمان‌های تأمین‌کننده بودجه تحقیقاتی هنوز آماده پرداخت هزینه‌ فرایند مقالات علمی برای قرارگیری در طرح دسترسی آزاد به نتایج تحقیقات علمی نیستند.

اینکوب گفت: تمرکز اصلی طرح دسترسی آزاد به نتایج تحقیقات علمی بر عرضه است، در حالی که باید روی تقاضا یعنی محققان متمرکز شود. تغییر نحوه عرضه می‌تواند کار مفیدی باشد؛ اما درصورتی که نتیجه‌بخش نباشد،‌ آسیب جبران‌ناپذیری وارد خواهد کرد.

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 26 بهمن 1397 ، 17:20)

 

آمار جذب هیئت علمی در ۷ فراخوان اخیر (97/11/25)

ایران کنفرانس

آمار جذب هیئت علمی در ۷ فراخوان اخیر

به گزارش خبرنگار مهر، مرکز جذب اعضای هئیت علمی وزارت علوم اعلام کرد: با توجه به آغاز زمان فراخوان­ بهمن ماه سال ۹۷، به منظور راهنمایی و انتخاب هر چه بهتر اولویت­ ها توسط متقاضیان جذب هیأت علمی، گزارشی از رده­ بندی دانشگاه­ها بر اساس تعداد متقاضی برای کسب هر کرسی دانشگاه در هفت فراخوان اخیر، توسط مرکز جذب اعضای هیأت علمی تهیه شده است.

در این گزارش، نتایج هفت فراخوان اخیر از شهریور۹۴ لغایت شهریور۹۷ بررسی شده و  همچنین این گزارش بر اساس تعداد افرادی است که تا پایان آبان ماه سال ۹۷ در دانشگاه­ ها جذب شده­ اند؛ قابل توجه است که در این گزارش صرفاً دانشگاه­ هایی بیان شده اند که در هفت فراخوان اخیر حداقل ۴ نفر جذب داشته­ اند.

با توجه به این گزارش متقاضیان با انتخاب دانشگاه­ های رده بالاتر و دانشگاه­ هایی که تعداد متقاضی کمتری برای هر کرسی خود دارند شانس جذب خود را افزایش می­ دهند. توصیه می­­ شود که متقاضیان پس از مطالعه دقیق این گزارش احتمال جذب خود را در دانشگاه­ ها بالاتر برده و اولویت­ های خود را با توجه به توانمندی­ های خود به بهترین شکل انتخاب کنند.

براساس آمار گزارش مذکور دانشگاه تهران  و سپس دانشگاه شهید بهشتی با ۸۶ و ۸۲ پذیرش عضو هیئت علمی در هفت فراخوان اخیر نسبت به دانشگاه های دیگر جذب بیشتری داشته اند همچنین براساس آمار موجود سایر دانشگاه های برتر نسبت به دانشگاه های دیگر تعداد بیشتری از متقاضیان را جذب کرده اند

رده

دانشگاه

تعداد متقاضی در هفت فراخوان اخیر

تعداد مجاز جذب در هفت فراخوان اخیر

تعداد جذب در هفت فراخوان اخیر

تعداد متقاضی برای هر کرسی

۱

موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

۴۲

۲۸

۱۶

۳

۲

دانشگاه غیردولتی غیرانتفاعی باقرالعلوم (ع)

۶۶

۱۳

۹

۷

۳

دانشگاه غیردولتی - غیر انتفاعی شهاب دانش

۷۴

۴۷

۸

۹

۴

مرکز تحقیقات نجوم و اخترفیزیک مراغه

۵۶

۱۷

۶

۹

۵

پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

۴۹

۸

۵

۱۰

۶

دانشگاه هنر اصفهان

۵۷

۱۹

۶

۱۰

۷

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۹۰

۳۰

۸

۱۱

۸

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی رایانه ای مجازی

۲۰۴

۲۹

۱۸

۱۱

۹

دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

۱۸۹

۲۸

۱۵

۱۳

۱۰

دانشگاه صنعتی ارومیه

۸۸

۲۲

۷

۱۳

۱۱

دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

۱۸۱

۳۰

۱۳

۱۴

۱۲

معاونت پشتیبانی و منابع انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی

۱۳۵

۲۳

۱۰

۱۴

۱۳

دانشگاه تبریز

۶۱

۱۶

۴

۱۵

۱۴

دانشگاه ولایت

۲۹۹

۵۰

۲۰

۱۵

۱۵

مجتمع آموزش عالی اسفراین

۱۹۴

۴۱

۱۳

۱۵

۱۶

مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

۱۲۸

۱۷

۸

۱۶

۱۷

پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی

۱۱۸

۱۵

۷

۱۷

۱۸

دانشگاه امام صادق (ع) (پردیس خواهران)

۹۹

۱۵

۶

۱۷

۱۹

دانشگاه صنعتی قوچان

۱۵۷

۴۷

۹

۱۷

۲۰

دانشگاه کوثر

۱۵۷

۴۰

۹

۱۷

۲۱

دانشگاه ولیعصر (عج)

۲۸۸

۵۵

۱۷

۱۷

۲۲

موسسه آموزش عالی غیر دولتی غیر انتفاعی علوم شناختی

۸۳

۱۲

۵

۱۷

۲۳

پژوهشکده هواشناسی

۹۲

۲۶

۵

۱۸

۲۴

دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی کرمان

۲۳۱

۳۳

۱۲

۱۹

۲۵

دانشکده ریاضی و کامپیوتر خوانسار

۹۸

۲۵

۵

۲۰

۲۶

دانشگاه اراک

۱۰۵۲

۴۳

۵۳

۲۰

۲۷

دانشگاه صنعتی شاهرود

۸۱۰

۱۰۲

۴۱

۲۰

۲۸

مجتمع آموزش عالی بم

۷۸

۵۴

۴

۲۰

۲۹

جامعه المصطفی العالمیه

۳۸۵

۸۲

۱۸

۲۱

۳۰

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

۵۲۹

۳۲

۲۴

۲۲

۳۱

دانشگاه امام صادق (ع)

۲۶۱

۵۷

۱۲

۲۲

۳۲

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی ارم شیراز

۱۸۳

۴۶

۸

۲۳

۳۳

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی عطار

۹۰

۳۳

۴

۲۳

۳۴

پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی

۹۶

۲۶

۴

۲۴

۳۵

دانشگاه علوم اسلامی رضوی

۱۱۹

۴۳

۵

۲۴

۳۶

دانشگاه گرمسار

۱۵۸

۲۳

۶

۲۶

۳۷

دانشگاه تربت حیدریه

۳۰۱

۵۲

۱۱

۲۷

۳۸

دانشگاه سیستان و بلوچستان

۱۱۵۷

۱۰۶

۴۳

۲۷

۳۹

دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

۱۹۱

۲۳

۷

۲۷

۴۰

دانشگاه نیشابور

۲۹۶

۶۳

۱۱

۲۷

۴۱

سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

۱۹۹۹

۸۶

۷۳

۲۷

۴۲

دانشگاه جیرفت

۲۶۵

۲۹

۹

۲۹

۴۳

دانشگاه علم و فناوری مازندران

۳۱۵

۳۴

۱۱

۲۹

۴۴

دانشگاه بناب

۴۹۴

۳۷

۱۶

۳۱

۴۵

دانشگاه علوم قضائی و خدمات اداری

۱۸۵

۴۱

۶

۳۱

۴۶

موسسه آموزش عالی رسام

۲۱۸

۳۳

۷

۳۱

۴۷

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی طلوع مهر

۱۲۵

۳۳

۴

۳۱

۴۸

موسسه تحقیقات آب

۲۷۸

۲۴

۹

۳۱

۴۹

پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران

۱۲۷

۵

۴

۳۲

۵۰

دانشگاه حکیم سبزواری

۲۹۱

۷۰

۹

۳۲

۵۱

دانشگاه صنعتی اراک

۶۰۴

۵۰

۱۹

۳۲

۵۲

دانشگاه مراغه

۵۴۰

۴۶

۱۷

۳۲

۵۳

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی توس

۲۸۶

۷۴

۹

۳۲

۵۴

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی خاتم

۴۴۳

۶۳

۱۴

۳۲

۵۵

دانشگاه شیراز

۲۰۱۴

۹۳

۶۱

۳۳

۵۶

دانشگاه صنعتی شیراز

۲۹۵

۲۷

۹

۳۳

۵۷

دانشگاه تفرش

۳۷۱

۴۶

۱۱

۳۴

۵۸

دانشگاه گلستان

۴۴۶

۴۵

۱۳

۳۴

۵۹

پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر

۱۳۹

۴۰

۴

۳۵

۶۰

پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

۱۷۶

۱۶

۵

۳۵

۶۱

دانشگاه قرآن و حدیث

۱۳۸

۲۴

۴

۳۵

۶۲

دانشگاه بین المللی اهل بیت

۲۱۴

۵۲

۶

۳۶

۶۳

مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

۲۱۷

۲۰

۶

۳۶

۶۴

پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری

۱۸۷

۱۱

۵

۳۷

۶۵

دانشگاه علامه طباطبایی

۱۱۹۹

۱۰۴

۳۲

۳۷

۶۶

دانشگاه علم و صنعت ایران

۱۸۳۱

۱۲۲

۵۰

۳۷

۶۷

دانشگاه محقق اردبیلی

۶۶۲

۶۶

۱۸

۳۷

۶۸

دانشگاه غیردولتی غیرانتفاعی صنعتی سجاد

۱۹۱

۳۱

۵

۳۸

۶۹

دانشگاه هنر

۹۱۵

۱۱۹

۲۴

۳۸

۷۰

دانشگاه فسا

۳۵۳

۴۸

۹

۳۹

۷۱

دانشگاه کردستان

۵۴۵

۸۲

۱۴

۳۹

۷۲

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات

۴۷۸

۶۹

۱۲

۴۰

۷۳

دانشگاه زنجان

۵۶۱

۵۳

۱۴

۴۰

۷۴

پژوهشکده علوم انسانی

۲۰۴

۱۱

۵

۴۱

۷۵

دانشگاه اصفهان

۶۱۱

۸۵

۱۵

۴۱

۷۶

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی حکیم طوس

۱۶۲

۶۳

۴

۴۱

۷۷

پژوهشگاه هوافضا

۵۰۰

۳۴

۱۲

۴۲

۷۸

دانشگاه بجنورد

۳۳۳

۵۶

۸

۴۲

۷۹

دانشگاه گیلان

۱۱۷۹

۹۶

۲۸

۴۲

۸۰

دانشگاه هرمزگان

۴۲۴

۷۹

۱۰

۴۲

۸۱

دانشگاه صنعتی سیرجان

۳۴۳

۵۷

۸

۴۳

۸۲

دانشگاه گنبد کاووس

۳۴۰

۶۱

۸

۴۳

۸۳

دانشگاه شهرکرد

۷۶۴

۷۱

۱۷

۴۵

۸۴

دانشگاه حضرت معصومه (س)

۶۷۵

۴۸

۱۴

۴۸

۸۵

دانشگاه ملایر

۶۷۷

۶۱

۱۴

۴۸

۸۶

فرهنگستان زبان و ادب فارسی

۲۳۸

۱۰

۵

۴۸

۸۷

پژوهشگاه نیرو

۲۶۰۷

۲۰۹

۵۳

۴۹

۸۸

دانشگاه خلیج فارس

۷۲۹

۱۱۹

۱۵

۴۹

۸۹

مجتمع آموزش عالی لارستان

۲۹۵

۴۱

۶

۴۹

۹۰

دانشگاه ادیان و مذاهب (غیردولتی غیرانتفاعی)

۲۰۰

۴۴

۴

۵۰

۹۱

پژوهشگاه فضایی ایران

۱۰۶۶

۵۹

۲۱

۵۱

۹۲

پژوهشگاه میراث فرهنگی

۴۰۸

۳۸

۸

۵۱

۹۳

مجتمع آموزش عالی گناباد

۵۵۷

۶۱

۱۱

۵۱

۹۴

پژوهشکده بیمه

۲۵۹

۲۶

۵

۵۲

۹۵

دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

۵۱۷

۳۸

۱۰

۵۲

۹۶

دانشگاه یزد

۱۳۹۷

۱۳۱

۲۷

۵۲

۹۷

دانشگاه الزهرا (س)

۱۵۷۹

۷۰

۲۸

۵۶

۹۸

دانشگاه میبد

۳۹۱

۴۳

۷

۵۶

۹۹

دانشگاه هنر اسلامی تبریز

۴۵۶

۱۲۹

۸

۵۷

۱۰۰

مجتمع آموزش عالی سراوان

۲۲۸

۵۸

۴

۵۷

۱۰۱

دانشگاه شهید بهشتی

۴۸۶۸

۱۵۱

۸۲

۵۹

۱۰۲

دانشگاه مازندران

۱۸۰۲

۱۲۳

۳۰

۶۰

۱۰۳

دانشگاه بیرجند

۶۲۳

۷۴

۱۰

۶۲

۱۰۴

دانشگاه دامغان

۸۱۱

۷۵

۱۳

۶۲

۱۰۵

دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

۱۹۹۳

۱۱۰

۳۲

۶۲

۱۰۶

جهاد دانشگاهی

۳۴۶۴

۳۸۱

۵۳

۶۵

۱۰۷

دانشکده فنی مهندسی گلپایگان

۳۲۹

۲۹

۵

۶۶

۱۰۸

موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

۳۳۲

۱۸

۵

۶۶

۱۰۹

سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی

۴۷۱

۳۰

۷

۶۷

۱۱۰

مرکز آموزش عالی شهرضا

۴۰۴

۳۸

۶

۶۷

۱۱۱

دانشگاه ارومیه

۸۱۴

۷۱

۱۲

۶۸

۱۱۲

دانشگاه شهید چمران اهواز

۱۶۲۶

۱۶۱

۲۴

۶۸

۱۱۳

دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

۱۸۵۰

۷۲

۲۷

۶۹

۱۱۴

دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

۲۷۷

۲۳

۴

۶۹

۱۱۵

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی فروردین

۷۷۴

۵۸

۱۱

۷۰

۱۱۶

دانشگاه بوعلی سینا

۸۷۷

۷۹

۱۲

۷۳

۱۱۷

پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار

۲۹۸

۱۱

۴

۷۵

۱۱۸

دانشگاه صنعتی همدان

۳۱۷

۴۸

۴

۷۹

۱۱۹

دانشگاه تهران

۷۲۱۵

۳۴۴

۸۶

۸۴

۱۲۰

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

۲۵۰۹

۱۳۷

۳۰

۸۴

۱۲۱

دانشگاه فردوسی مشهد

۲۵۹۵

۱۱۸

۳۱

۸۴

۱۲۲

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی شمس گنبد

۵۸۸

۱۱۲

۷

۸۴

۱۲۳

دانشگاه سمنان

۱۱۲۰

۱۰۰

۱۳

۸۶

۱۲۴

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی دانش پژوهان

۴۳۳

۷۶

۵

۸۷

۱۲۵

دانشگاه فرهنگیان

۲۶۳۰

۳۳۹

۲۹

۹۱

۱۲۶

دانشگاه صنعتی اصفهان

۳۷۶۲

۱۹۲

۴۰

۹۴

۱۲۷

دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

۱۲۷۱

۴۵

۱۳

۹۸

۱۲۸

دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه گاوازنگ زنجان

۵۶۰

۵۲

۵

۱۱۲

۱۲۹

دانشگاه اردکان

۵۶۶

۳۷

۵

۱۱۳

۱۳۰

دانشگاه لرستان

۴۷۳

۷۳

۴

۱۱۸

۱۳۱

دانشگاه تربیت مدرس

۳۳۸۱

۱۳۱

۲۸

۱۲۱

۱۳۲

دانشگاه غیردولتی غیرانتفاعی عدالت

۸۸۶

۱۳۱

۷

۱۲۷

۱۳۳

دانشگاه صنعتی شریف

۳۱۶۴

۱۸۵

۲۴

۱۳۲

۱۳۴

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی الکترونیکی ایرانیان

۸۳۱

۷۶

۵

۱۶۶

۱۳۵

دانشگاه رازی

۱۰۶۹

۸۱

۶

۱۷۸

۱۳۶

دانشگاه خوارزمی

۲۶۲۰

۷۶

۱۳

۲۰۲

۱۳۷

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی آل طه

۲۳۱۴

۱۱۴

۸

۲۸۹

۱۳۸

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی بنیان

۱۱۹۵

۱۸۳

۴

۲۹۹

۱۳۹

موسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی بصیر آبیک

۱۲۱۰

۱۰۳

۴

۳۰۳

۱۴۰

دانشگاه شاهد

۱۲۲۵

۵۴

۴

۳۰۶

۱۴۱

دانشگاه فنی و حرفه ای

۴۰۱۱

۳۵۶

۷

۵۷۳

.

 
مطالب بیشتر...

کانال تلگرام ایران کنفرانس

اخبار دانشگاهی ( هیات علمی ، دکتری ، کارشناسی ارشد )
اخبار کنفرانس ،کارگاه ،جشنواره
همايشهاي خارجي
مقالات و مطالب علمی و آموزشی
بورس های تحصیلی و کارآموزی

سامانه مدیریت کنفرانس سامان

ورود جهت ثبت همايش
ایجاد حساب کاربری فقط جهت ثبت همايش می باشد. ثبت همایش های دانشگاهی رایگان و سایر همایش های دولتی و خصوصی شامل تعرفه خواهد بود. قبل از ثبت نام " قوانین " ثبت همایش را حتما ملاحظه فرمایید.



راهنمای مقاله نویسی

دانلود سرقصل های رشته های دکتری در سایت ایران کنفرانس

دانلود سرقصل های رشته های کارشناسی ارشد در سایت ایران کنفرانس

ایران کنفرانس:سایت برگزیده چهارمین جشنواره وب ایران

1390-1403© : ایران کنفرانس