حضور ۱۰ دانشمند ایرانی در بین پژوهشگران پراستناد دنیا

به گزارش ایران کنفرانس و به نقل از اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی  پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، دکتر جعفر مهراد سرپرست ISC گفت: تامسون رویترز که در ایران به نام پایگاه ISI بیشتر مشهور است اسامی 3215 پژوهشگر پراستناد جهان را منتشر کرده است.

مهراد گفت: این پایگاه به نظر می رسد که توجه جهانی را از رتبه بندی های دانشگاهی در سطح موسسات به رتبه بندی پژوهشگران معطوف نموده است.

وی افزود: این پژوهشگران، داغ ترین مقالات علمی را منتشر کرده اند که جزو یک درصد پراستنادترین پژوهشگران جهان در رشته های موضوعی و تخصصی خود به حساب می آیند.

رییس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری خاطرنشان کرد: فهرست جدید حاوی اسامی 3215 دانشمند پراستناد است که 10 دانشمند ایرانی در این جمع حضوری برجسته دارند. پژوهشگران پراستناد در 21 رشته موضوعی شامل علوم و علوم اجتماعی فعالیت های تحقیقاتی دارند. این پژوهشگران در بازه زمانی بین 2002 و 2012 مورد مطالعه و محاسبه قرار گرفته اند.

دکتر مهراد خاطرنشان ساخت: اطلاعات پژوهشگران پراستناد از زیر سیستم ESI وابسته به تامسون رویترز که افراد، موسسات، مقالات، انتشارات و کشور های موثر را در رشته های موضوعی 21 گانه رتبه بندی می کند استخراج شده است.

مهراد اظهار داشت: دانشگاه های ایالات متحده با 1762 پژوهشگر پراستناد در رأس این فهرست قرار دارد. آمریکا 55 درصد از پژوهشگران پراستناد جهان را در اختیار دارد.

وی گفت: انگلستان، چین، آلمان، ژاپن، فرانسه، کانادا، هلند، استرالیا، سوئیس، کره جنوبی و هندوستان به ترتیب دارای 309، 170، 167، 101، 93، 91، 81، 78، 68، 27 و 12 دانشمند پراستناد می باشد.

این استاد علم اطلاعات و دانش شناسی کشور افزود: پنج کشور اروپای شمالی شامل دانمارک، سوئد، فنلاند، نروژ و ایسلند بر روی هم 104 پژوهشگر پراستناد را در اختیار دارند.

مهراد گفت: در آفریقا تنها 5 دانشمند پراستناد وجود دارد که تمام آنها در آفریقای جنوبی مشغول به فعالیت هستند.

رییس مرکز منطقه ای اعلام کرد: روسیه نیز دارای 5 دانشمند پراستناد است که این دانشمندان یا در دانشگاه های روسیه و یا در آکادمی علوم این کشور به تحقیق مشغول می باشند.

وی افزود: اگر بخواهیم دانشمندان پراستناد را بر حسب شهرها گروه بندی کنیم لندن 61 پژوهشگر پراستناد را در خود جای داده است. سپس پاریس با 27، زوریخ 26، شیکاگو 25، هنگ کنگ 23، کپنهاگ 18، سنگاپور 17، سئول 4، برلین 3 ، آمستردام و مونیخ هر کدام با 1 پژوهشگر پراستناد نسبت به سایر شهرهای جهان برجسته اند.

مهراد اظهار داشت: در آمریکا ایالت های کالیفرنیا و تگزاس به ترتیب دارای 225 و 61 پژوهشگر پراستناد می باشد.

سرپرست ISC گفت: فهرست تامسون رویترز پژوهشگران پراستناد را بر حسب رشته های موضوعی نیز رده بندی کرده است که اطلاعات جالب توجهی در دسترس قرار می دهد. برای مثال، از بین 170 پژوهشگر، چین دارای 36 پژوهشگر پراستناد در مهندسی و علم مواد، 28 پژوهشگر پراستناد در شیمی، 18 پژوهشگر پراستناد در ریاضیات و 16 پژوهشگر پراستناد در فیزیک و علوم زمین است. تقریبا 85 درصد دانشمندان چینی به 6 رشته یاد شده در بالا تعلق دارد.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی بیان کرد: چین فاقد پژوهشگر پراستناد در رشته های هوافضا، اقتصاد و تجارت، روانپزشکی و روانشناسی و علوم اجتماعی است. این کشور تنها دارای یک داشمند پراستناد در هر یک از رشته های پزشکی بالینی، ایمونولوژی، بیولوژی و بیوشیمی، علوم اعصاب و علوم رفتاری و کشاورزی است.

وی خاطرنشان کرد: در کشورهای اروپای شمالی جالب توجه است بدانیم که ایسلند با جمعیتی برابر با 350000 نفر دارای 11 پژوهشگر پراستناد است. نروژ با 1/5 میلیون جمعیت تنها 8 دانشمند پراستناد دارد.

مهراد گفت: نگاه اجمالی به مؤسسات آموزش عالی نشان می دهد که دانشگاه هاروارد دارای 160 دانشمند پراستناد است. از این تعداد 33 پژوهشگر در پزشکی بالینی، 27 پژوهشگر در بیولوژی مولکولی و ژنتیک، 13 پژوهشگر در علوم اعصاب و رفتاری و 12 پژوهشگر در علم اقتصاد و تجارت مشغول به پژوهش می باشند.

وی افزود: دانشگاه هاروارد تنها دارای سه پژوهشگر پراستناد در هر یک از رشته های علوم و مهندسی کامپیوتر، ایمونولوژی، میکروبیولوژی و علم مواد و دو پژوهشگر پراستناد در علوم زمین و داروسازی است.

سرپرست ISC ادامه داد: دانشگاه کمبریج در انگلستان از بین 29 پژوهشگر پراستناد 8 دانشمند در بیولوژی مولکولی و ژنتیک و 4 دانشمند پراستناد در بیولوژی و بیوشیمی و علوم اعصاب و رفتاری است.

رییس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران در بین 3215 دانشمند برجسته دارای 10 پژوهشگر پراستناد جهان است.

وی گفت: به تعبیر رهبری معظم انقلاب حرکت علمی کشور حرکتی پرشتاب و مضاعف است که در بین کشورهای اسلامی و منطقه جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده است. وقتی ایران را با کشور های اسلامی مقایسه می کنیم به تداوم جدی، پرشتاب و همه جانبه نهضت علمی پی می بریم.

مهراد اظهار داشت: دانشگاه تهران با چهار دانشمند پراستناد بیش از سایر دانشگاه های کشور دارای دانشمند پراستناد است. دکتر فرنوش فرید بُد در رشته مهندسی مشترکا با دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر پرویز نوروزی در رشته مهندسی و دکتر سیاوش ریاحی در رشته مهندسی و دکتر محمدرضا گنجعلی در رشته مهندسی از آن جمله است.

وی افزود: دکتر مهدی دهقان در رشته مهندسی و ریاضیات دانشمند برجسته دانشگاه صنعتی امیرکبیر است.

مهراد ادامه داد: در کل دانشگاه آزاد اسلامی یک دانشمند پراستناد وجود دارد. دکتر حسن علی زمانی در رشته مهندسی وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی ایران است.

رییس مرکز منطقه ای گفت: دکتر سعید عباس بندی و دکتر مجید عشقی گرجی در رشته ریاضیات به ترتیب پژوهشگران برجسته دانشگاه بین الملل امام خمینی و دانشگاه سمنان می باشد.

سرپرست ISC افزود: دکتر مهر اورنگ قائدی و دکتر داوود دمیری گنجی نیز از دانشمندان پراستناد رشته مهندسی هستند که به ترتیب به دانشگاه یاسوج و دانشگاه فنی نوشیروانی بابل تعلق دارند.

مهراد در ادامه افزود: در ترکیه نیز 10 دانشمند پراستناد وجود دارد که از نظر تعداد برابر با تعداد دانشمندان پراستناد جمهوری اسلامی ایران می باشد. از این تعداد، تعداد 6 پژوهشگر در رشته مهندسی، یک پژوهشگر در رشته ژنتیک و بیولوژی مولکولی، یک پژوهشگر پراستناد در رشته فیزیک، دو پژوهشگر پراستناد در رشته علوم اجتماعی وجود دارد.

سرپرست ISC ادامه داد: تعداد دانشمندان پراستناد مالزی نیز تنها سه نفر است. این افراد در رشته های مهندسی، ریاضی و علوم اجتماعی پژوهش می کنند.

مهراد درباره تنها تفاوتی که جمهوری اسلامی ایران با دو کشور اسلامی یاد شده یعنی ترکیه و مالزی دارد، افزود:  این دو کشور در رشته علوم اجتماعی دارای دانشمندان پراستناد هستند و این نکته ای است که دانشگاه های کشور باید بدان توجه کنند.

وی درخصوص کشور عربستان گفت: از عربستان سعودی 207 پژوهشگر پراستناد معرفی شده است. البته از مجموع 207 پژوهشگر پراستناد تنها 17 نفر عربستانی هستند و بقیه ملیت غیر عربستانی دارند. عربستان با این روش، بین المللی سازی دانشگاه های خود را آغاز کرده است و اتفاقا بر همین اساس در سال های اخیر توانسته است در رتبه های بین المللی نیز موفقیت های خوبی را بدست آورد.

رییس مرکز منطقه ای گفت: اردن به عنوان یک کشور اسلامی و منطقه ای تنها چهار دانشمند پراستناد دارد که سه نفر با دانشگاه های برکلی و انستیتو پلی تکنیک ویرجینیا در آمریکا مقالات پراستناد خود را به رشته تحریر در آورده اند. نفر چهارم نیز به عنوان دانشمند پراستناد با دانشگاه ملک عبدالعزیز در عربستان سعودی همکاری دارد.

استاد علم اطلاعات و دانش شناسی بیان کرد : هندوستان 12 دانشمند پراستناد دارد. هندوستان مانند جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور نوظهور علمی شناخته شده است با این حال، تفاوت این کشور با جمهوری اسلامی ایران در بررسی تعداد دانشمندان پراستناد در آن است که از مجموع 12 دانشمند پراستناد هندی دو نفر در آمریکا اقامت دارد، نفر دیگر مشترکا با یکی از دانشگاه های آمریکایی همکاری داشته، نفر چهارم نیز مقاله خود را بطور مشترک با یکی از دانشگاه های مکزیک تالیف نموده و نفر پنجم هم مقاله خود را مشترکا با عربستان سعودی تالیف کرده است.

وی افزود: در حالیکه 10 دانشمند پراستناد ایران مقالات خود را با همکاری خود و سایر دانشمندان ایرانی و توسط دانشگاه های کشور تالیف و منتشر کرده اند.

مهراد به این نکته اشاره نمود و گفت: استناد نماد کیفیت است و بدین ترتیب اکنون به راحتی می توانیم از انتشارات علمی کشور به عنوان آثار علمی ماندگار و با کیفیت نام ببریم.

مهراد در خصوص فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با اساتید دانشگاه ها گفت: در شرایطی که رهبری معظم انقلاب بر تداوم جدی، پرشتاب و همه جانبه نهضت علمی تاکید دارند، شایسته است افتخاری را که دانشمندان ایرانی آفریده اند ارج نهاده و آرزو کنیم مسیری که اکنون گشوده شده است این مسیر را با فعالیت های علمی اثربخش تر همچنان هموار و تاثیرگذار نگه داریم.

ایران کنفرانس

رساله دکتری برای شناسایی آبلیموهای تقلبی

محققان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در یک طرح تحقیقاتی موفق شدند روشی نوین و کاربردی برای شناسایی آبلیموهای تقلبی ابداع کنند.

به گزارش ایرنا، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، این طرح تحقیقاتی را دکتر ابوالقاسم محمددوست، در قالب رساله دکتری و با استاد راهنمایی دکتر مهرداد ایرانشاهی عضو هیات علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به اجرا در آورده است.

معاون پژوهشی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه آبلیمو یکی از محصولات و مکمل های پرمصرف در کشور به شمار می رود گفت: بر اساس مذاکراتی که معاونت غذا و داروی استان با دانشکده داروسازی داشت، از ما خواسته شد تا روشی برای شناسایی این موارد ابداع کنیم.

دکتر مهرداد ایرانشاهی استاد راهنمای این پایان نامه با اشاره به برخی استانداردها برای بررسی آبلیموهای تقلبی افزود: در حال حاضر برخی شاخص ها مانند میزان سدیم و pH در بررسی گونه های تقلبی آبلیمو مورد بررسی قرار می گیرد، اما باید دانست که این شاخص ها دقیق نیست و کسانی که به دنبال تقلب در تولید آبلیمو هستند، از این شاخص ها با خبر بوده و می دانند چگونه از موانع عبور کنند.

ایرانشاهی ادامه داد: در این روش ابداعی بر اساس تعیین مقدار فلاونوئیدهای آبلیمو صحت تولید یا فرایند تقلبی ساخت آبلیمو مورد بررسی قرار گرفت که این روش بسیار مطمئن تر از سایر روش هاست. دکتر ابوالقاسم محمد دوست محقق این پژوهش نیز گفت: آبلیمو پرمصرف ترین محصول گیاهی در ایران به شمار می آید و در جهان نیز پس از آب پرتقال، رتبه دوم مصرف را به خود اختصاص داده است.

وی اضافه کرد: این ماده غذایی به تولید آنزیم های گوارش معده و هضم غذا کمک کرده و خواص آنتی اکسیدان و ضد میکروب دارد؛ همچنین آبلیمو در افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن موثر بوده و در درمان سوختگی ها، فشار خون بالا، سرماخوردگی، اختلالات تنفسی، زخم های دهانی و آب مروارید موثر است.

محمد دوست گفت: در کشورهای پیشرفته اروپایی از جمله آلمان و انگلستان ارزیابی فلاونوئیدها از شاخص های استاندارد آبلیمو به شمار می رود.

وی اضافه کرد: به طور کلی از فلاونوئیدها برای شناسایی انواع خانواده های مرکبات استفاده می شود، اما این روش در ایران کمتر مورد توجه بوده است.

این محقق دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: روش و متد ارزیابی آبلیموهای تقلبی از طریق دستگاه HPLC صورت می گیرد و بر اساس آن نمونه های آبلیمو و سه ترکیب مورد نظر شامل Hesperidin ، Diosmin و Eriocitrin که در آبلیموی طبیعی یافت می شوند، بطور همزمان مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.

محمد دوست تاکید کرد: این روش بسیار ساده و کم هزینه است و در هر کارخانه و آزمایشگاه غذا و دارویی می توان از آن استفاده کرد.

این داروساز با اشاره به مضرات آبلیموهای تقلبی گفت: استفاده از آبلیموی تقلبی باعث می شود مصرف کننده از خواص مفید این ماده غذایی محروم بماند، در حقیقت آبلیموی تقلبی اصلا آبلیمو نیست و این مساله از مصادیق اعمال مجرمانه است، چرا که مردم به دنبال خرید محصولات طبیعی هستند.

گفتنی است: نتایج این طرح تحقیقات با عنوان «تعیین مقدار فلاونوئیدهای شاخص موجود در نمونه های آب لیموترش ایران به منظور تدوین روش کمی برای تعیین تقلبات در آبلیمو» در مجله معتبر Pharmaceutical and Biomedical Analysis Journal of منتشر شده است.