محورهاي همايش-------------
الف) مطالعات روش‌شناختی و معرفت‌شناختی



1. منطق

فلسفه منطق

چیستی منطق
ضرورت منطق
مبادی تصدیقی علم منطق
منطق و زبان
منطق و علم
منطق و شهود
منطق احساسی و منطق مبتنی بر واقعیت



تعریف

تعریف‌‌های شرح‌الاسمی
تعریف‌های حقیقی (تعریف‌های حدی، تعریف‌های رسمی، تعریف‌های کارکردی)



استدلال مباشر

تناقض در قضایا
عکس مستوی
عکس نقیض



استدلال غیر مباشر

قیاس‌ اقترانی
قیاس‌ استثنائی (اتصالی، انفصالی)
قیاس‌ مرکب
قیاس‌ خلف
استقراء (تام،‌ ناقص، تعلیلی)
تمثیل‌های برهانی



برهان

برهان لمّی
برهان انّی (مطلق و دلیل)
قاعدة ذوات الاسباب و قاعدة ما لاسبب
برهان و حکمت
برهان و جدل



جدل

جدال احسن
شیوه‌های مناظره



مغالطه

مغالطات مادی
مغالطات صوری
مغالطات بیرونی



شعر و خطابه

حکمت و شعر
خطابه و موعظه



منطق جدید

زبان منطق
عالم مقال
بررسی و نقد منطق ارسطویی



2. معرفت‌شناسی

چیستی و اهمیت معرفت

معناشناسی معرفت
هستی‌‌شناسی معرفت
جایگاه معرفت‌شناسی در منظومة معرفت بشری
منزلت يقين، ظنّ و شک
آثار معرفت در زندگی انسان



امکان معرفت

سرآغاز معرفت
شکاکیت و بررسی آن
نسبیّت‌گرایی و بررسی آن
علم ما به جهان خارج



منابع معرفت

حواس (ظاهری، باطنی)
عقل
شهود
وحی و الهام
دلیل نقلی



انواع معرفت

شناخت حسي، عقلي، شهودی، وحياني، و نقلی
شناخت حضوری و حصولی



مراتب معرفت

یقین (علم الیقین، عین ‌الیقین، حق الیقین)
ظن
شک



صدق و معیار آن

چیستی صدق
صدق، حق و دیگر واژه‌های همگن
صدق خبری و صدق مخبری
معیار صدق



. زمینه‌ها و عوامل معرفت

ايمان
تقوا
صبر و شکر
خوف
زمینه‌ها و عوامل دیگر



موانع معرفت

موانع معرفتی (وسوسه، پیش‌داوری، منفی‌نگری، سطحی‌نگری، ...)
موانع غیر معرفتی (گناه،‌ حب دنیا، هواپرستی، تعصب، ...)



3. روش‌شناسی علوم

چیستی روش‌شناسی علوم

تعریف روش‌شناسی علم
رابطة روش علم با موضوع و هدف آن
ارتباط روش‌های علوم با یکدیگر



روش عقلی

ویژگی‌ها (وثاقت و اعتبار،‌ جایگاه، و ...)
قلمرو
محدودیت‌ها



روش تجربی

ویژگی‌ها
قلمرو
محدودیت‌ها
جایگاه فرضیه
نیاز روش تجربی به روش عقلی



روش نقلی

ویژگی‌ها
قلمرو
محدودیت‌ها



روش شهودی

ویژگی‌ها
قلمرو
محدودیت‌ها



روش‌های کیفی

روش تاریخی
روش هرمنوتیکی یا تأویلی
روش تحلیلی
روش انتقادی

ب) مطالعات وجودشناختی


احکام کلی وجود
مبانی اصالت وجود (باور به اصل هستی، اشتراک معنوی وجود، ...)
اصالت وجود، و تأثیر آن در اندیشه‌های دینی
تشکیک در وجود؛ تشکیک در مراتب یا مظاهر
احکام عدم؛ اعاده‌ معدوم، سببیت در اعدام و ...


علیت و احکام آن
تعریف علّیت
رابطه‌ عِلّی
قوانین موجود در رابطه‌ عِلّی(جبر عِلّی، سنخیّت، بطلان دور و تسلسل، ...)
حقیقت ایجاد
نحوه‌ وجود معلول و احکام آن
مناط حاجت به علت
اقسام علت و احکام هر کدام


وجوب و امکان
تحلیل‌های مفهومیِ وجوب و امکان و مفاهیم مشابه
احکام واجب‌الوجود بالذات
وجوب سابق و نقد اولویت
معانی، اقسام و احکام امکان


وجود مادی و وجود مجرد
اقسام و احکام موجودات مادی
اقسام و احکام موجودات مجرد


ثابت و متغیر
قوه و فعل و احکام آن
متغیّر و ثابت و احکام آن


حدوث و قدم
مبانی تصوری و تصدیقی
اقسام و احکام


مراتب و عوالم وجود
عالم عقل، عالم مثال و عالم ماده
عالم غیب و عالم شهود
عالم ملک و عالم ملکوت
عالم خلق و عالم امر
عالم خزائن

ج) مطالعات جهان‌شناختی



اهداف و چگونگی طرح مباحث جهان‌شناختی در قرآن
استطرادی یا استقلالی ‌بودن مباحث جهان‌شناختی
اجمالی یا تفصیلی ‌بودن مباحث جهان‌شناختی
اهداف کلی طرح مباحث جهان‌شناختی در قرآن
اهداف جزئی طرح مباحث جهان‌شناختی در قرآن



آفرینش آسمان‌ها و زمین
آفرینش آسمان‌ها، ماده و تعداد آنها
نحوه استقرار و حفظ آسمان‌ها
آفرینش زمین، تعداد و ویژگی‌های آن
آفرینش خورشید، ماه و ستارگان، و ویژگی‌ها و فواید آنها
تسخیر پدیده‌های کیهانی

مراحل و زمان آفرینش آسمان‌ها، زمین و موجودات
مراحل و مدت آفرینش آسمان‌ها
مراحل و مدت آفرینش زمین
مراحل و مدت آفرینش موجودات و اقوات
ترتیب آفرینش آسمان‌ها، زمین و موجودات

حقیقت عرش و کرسی وارتباط آنها با نظام آفرینش
آفرینش عرش و کرسی
حقیقت عرش و جایگاه آن در نظام آفرینش
حقیقت کرسی و جایگاه آن در نظام آفرینش
وحدت یا تعدد عرش و کرسی و ویژگی‌های هر یک

تسبیح موجودات
حقیقت تسبیح
موجودات تسبیح‌گو
رابطه شعورمندی موجودات با تسبیح آنها
رابطه سجده موجودات با تسبیح آنها

پدیده‌های جوی و زمینی
باد، ابر و باران
آب‌ها (چشمه‌ساران، نهرها، دریاها)
گیاهان
کوه‌ها و درّه‌ها
حیوانات روی زمین
تسخیر پدیده‌های جوی و زمینی

فرشتگان
حقیقت فرشتگان و ویژگی‌های آنها
انواع و مراتب فرشتگان
رسالت عام فرشتگان
رسالت خاص فرشتگان

جن و شیاطین
آفرینش جن (ماده، زمان، ویژگی‌ها)
رابطة ‌جن و انسان
اشتراکات و تمایزات جن با انسان و فرشته
شیاطین جن و نفوذ به آسمان‌ها
ابلیس و فلسفه آفرینش او

مهم‌ترین ابزارها و کارهای شیطان

د) مطالعات دین‌شناختی



1. فلسفه دین
چیستی و خاستگاه دین
تعریف دین
دین و پرسش‌های بنیادین بشر
منشأ دین (دیدگاه‌های گوناگون، ...)


قلمرو دین
شیوه‌های کشف قلمرو دین
ثبات و تحول در دین
رابطة دین و دنیا
دین حداقلی و حداکثری
دین و ساحت‌های اجتماعی (دین و سیاست، ...)
سکولاریزم و قلمرو دین


عقل و دین
مناسبات عقل و دین (عقل‌گرایی، ایمان‌گرایی، نص‌گرایی)
تعارض عقل و دین
دین عقلانی


زبان دین
زبان وحی (تأثیرپذیری از فرهنگ زمانه، وحی و زبان نمادین، ...)
زبان بشری و اوصاف الهی (الهیات سلبی، اشتراک معنوی، حمل تمثیلی)
معناداری، معرفت‌بخشی و واقع‌نمایی گزاره‌های دینی


علم و دین
چیستی علم و دین
روی‌کردهای مختلف در باب رابطه علم و دین
انواع تقابل علم و دین
علم دینی (چیستی، امکان، اقتضاءات)


کثرت‌گرایی دینی
مفهوم‌شناسی کثرت‌گرایی دینی
مبانی کثرت‌گرایی دینی
آثار و پیامدهای کثرت‌گرایی دینی


وحی و تجربة دینی
چیستی تجربه دینی
انواع تجربه دینی
رویکرد تجربی به وحی
تجربۀ دینی و محدودیت‌های انسانی
تجربه دینی و توجیه اعتقادات دینی

2. معرفت دینی

چیستی معرفت دینی
دین، معرفت دینی و معرفت‌شناسی دینی
انواع معرفت دینی



امکان و اعتبار معرفت دینی
لااَدری‌گری، شکاکیت و نسبیت‌گرایی در حوزة دین
واقع‌نمایی معرفت دینی
معیار صدق معرفت دینی



منابع و روش‌های معرفت دینی
روش‌های معرفت دینی
منابع معرفت دینی (حواس، عقل، شهود)



نسبت معرفت دینی با علوم و معارف بشری
معرفت دینی و معرفت عقلی فلسفی
معرفت دینی و معرفت حسی تجربی
معرفت دینی و معرفت شهودی
معرفت دینی و معرفت نقلی



تحول،‌ تکثّر و اثرپذیری معرفت دینی
ثبات و تحول در معرفت دینی
قرائت‌های مختلف از دین
عوامل اثرگذار در معرفت دینی (انتظارات، علائق، پیش‌فرض‌ها، پیش‌دانسته‌ها، ...)
3.خداشناسی ارزش و جایگاه شناخت خدا
تأکید قرآن بر شناخت خدا
جايگاه خداشناسی در نظام تفکر دینی
تأثير شناخت خدا در کمال و سعادت انسان
نقش خداشناسی در اخلاق و رفتار دینی

امکان و حد شناخت خدا
جواز گفتگو و تفکر دربارة خدا
امکان معرفت حسي
امکان معرفت به کنه ذات
حد شناخت حصولي خدا
حد شناخت حضوري خدا

راه‌های شناخت خدا
راه‌هاي شناخت خدا برحسب ابزارهاي معرفتي (تجربي، عقلي، شهودي، نقلي)
راه‌هاي شناخت خدا برحسب مسيرها و بسترها (بي‌واسطه و با واسطه، آياتي و انفسي، ... ) اثبات وجود خدا
دلايل و براهين اثبات وجود خدا (فطري، تجربي، فلسفي، ...)
علل و انگيزه‌هاي انکار وجود خدا

توحيد و شرک
اقسام توحيد (ذاتي، صفاتي، افعالي)
مراتب توحيد
ارزش مراتب توحيد
براهين توحيد
توحيد و وساطت غير خدا در امور (توسل، شفاعت، ...)
انگیزه‌ها و عوامل شرک
مراتب شرک

اسماء و صفات الهي
توقیفی بودن اسماء و صفات
اسماء الهی و ترتب آنها بر یکدیگر
تقسیمات صفات الهي
صفات ذات
صفات فعل

افعال الهي
حيثيات مختلف فعل الهي ( امري و خلقي، ملکوتي و مُلکي)
مراتب فعل الهي (علم، مشيت، اراده،‌ قدر، قضاء، ...)
وسائط در افعال الهي
مصلحت افعال الهي
غايت افعال الهي

4. راه و راهنماشناسی (نبوت و امامت) فلسفه نبوت و اهداف انبیاء
ضرورت نبوت
اهداف انبیاء (بینشی، گرایشی، مَنشی، کُنشی)

چیستی و چگونگی وحی
کاربردهای قرآنی وحی و وجه اشتراک آنها
حقیقت وحی و تحلیل‌های مختلف از آن
تفاوت وحی با الهام، شهود، تحدیث و ...
انواع و اقسام وحی
نقش فرشته و پیامبر در وحی

راه‌های اثبات نبوت خاص
اعجاز
بشارت پیامبران و کتب آسمانی پیشین
ویژگی‌ها، پیام و پیروان پیامبر …

معجزه
ماهیت معجزه
امکان معجزه
ضرورت معجزه
ارزش دلالی و قلمرو دلالت معجزه

صمت پیامبران ‰
حقیقت عصمت پیامبران‰
ادلة عصمت پیامبران ‰
شبهات عصمت پیامبران ‰

مقامات پیامبران ‰
مقامات تکوینی پیامبران‰
مقامات تشریعی پیامبران‰

ختم نبوت
ادله خاتمیت
حکمت خاتمیت

جامعیت اسلام
روشِ شناخت جامعیت اسلام
ادله جامعیت اسلام
عوامل جامعیت اسلام

جهانی بودن و جاودانگی اسلام
ادله جهانی بودن و جاودانگی اسلام
جاوادنگی اسلام و تکثرگرایی دینی
جاودانی اسلام و تحول نیازهای بشری

امامت
حقیقت امامت
ضرورت امامت
شرایط و ویژگی‌های امام
امامت خاص
مقامات امامان
مهدویت



5. معادشناسی

کليات
امکان معاد
فلسفة معاد
ادلة اثبات معاد
جسمانی یا روحانی بودن معاد
اهمیت و آثار اعتقاد به معاد
رابطة زندگی دنیا با حیات اخروی
انکار معاد (عوامل، انگيزه‌ها، پیامدها)

مرگ
حقيقت و فلسفة مرگ
آثار مرگ‌انديشي
در آستانة مرگ

برزخ
ماهيت و ویژگی‌های برزخ
فلسفة وجود برزخ
ادله وجود برزخ
حیات برزخی

قيامت
حقيقت قيامت
ويژگي‌هاي قيامت
در آستانه قيامت
مواقف قيامت
حساب و حسابرسی در قیامت
اصناف و حالات افراد در قيامت

شفاعت
ادله شفاعت
حقیقت و فلسفه شفاعت
شرايط و کیفیت شفاعت‌
شفيعان روز قيامت
آثار اعتقاد به شفاعت

فرجام انسان
جاودانگي انسان
بهشت و نعمت‌های آن
جهنم و مجازات‌هاي آن



6. ادیان و مذاهب

وحدت دین و کثرت شرایع

اديان الهي
تعداد و گستره ادیان الهی
دين حنيف
يهوديت
مسيحيت
مجوس
صابئان

اديان غير الهي
بودیسم، هندوئیسم، کنفسیوس، جَینَه
بت‌پرستی

مباني اختلاف و اشتراک اديان الهی
مبانی اشتراک اديان الهی
مبانی اختلاف ادیان الهی

آموزه‌هاي قرآن و عهدين
اعتبار آموزه‌های قرآن و عهدین
آموزه‌های اعتقادی قرآن و عهدین (مبدأشناسی، جهان‌شناسی، فرجام‌شناسی)
آموزه‌های اخلاقی‌ قرآن و عهدین (اهداف، اصول و مبانی، عوامل انگیزشی، ضمانت‌ اجرایی، ...)
شریعت و احکام در قرآن و عهدین

مذاهب کلامي
شیعه
معتزله
اهل حدیث
اشاعره



ه) مطالعات قرآن‌شناختی



1. علو م قرآن

وحی و نزول قرآن
حقیقت متعالی قرآن
چیستی وحی قرآنی
الهی بودن قرآن (متن، نظم، قرائت)
نزول قرآن





جمع و قرائت قرآن
کتابت و تدوین قرآن
قرائات قرآن

تحریف‌ناپذیری قرآن
ادله تحریف‌ناپذیری قرآن
پاسخ به شبهات تحریف

اعجاز قرآن و ابعاد آن
چیستی اعجاز قرآن
دلالت و کارکرد اعجاز قرآن
ابعاد اعجاز قرآن

جاودانگی و جهانی‌بودن قرآن
ادلّه جاودانگی و جهانی‌بودن قرآن
آثار و لوازم جاودانگی و جهانی‌بودن قرآن
نقد شبهات جاودانگی و جهانی‌بودن قرآن

جامعیت قرآن
قلمرو جامعیت قرآن
ادله جامعیت قرآن
آثار و لوازم جامعیت قرآن
نقد شبهات جامعیت قرآن

محکم و متشابه
چیستی اِحکام و تشابه
فلسفه وجود آیات متشابه در قرآن
فهم‌پذیری متشابهات







2. تفسیر قرآن

چیستی تفسیر قرآن
تفسیر و تأویل قرآن

مبانی تفسیر قرآن
مبانی مربوط به متن قرآن (زبان قرآن، معناداری، تعدد مدلول، ...)
مبانی مربوط به فهم قرآن (امکان، جواز، اعتبار و حجیت، ...)
مبانی مربوط به پدیدآورنده قرآن (رابطه متن و پدیدآورنده، مرادداری، هدف پدیدآورنده، ...)
مبانی مربوط به مفسر قرآن (فاصله زمانی و فرهنگی متن و مفسر، علائق و دلبستگی‌ها، ...)

منابع تفسیر قرآن
منابع عقلی و تجربی
منابع نقلی
منابع ادبی
منابع تاریخی

روش تفسیر قرآن
روش تفسیر اجتهادی (قرآن به قرآن، ...)
روش تفسیر غیر اجتهادی (نقلی، عرفانی، ...)

آسیب‌شناسی تفسیر، مکاتب و گرایش‌های تفسیری
آسیب‌های مبنایی تفسیر
آسیب‌های روشی تفسیر
نقد مکاتب تفسیری
نقد گرایش‌های تفسیری





3. نقد قرآن‌پژوهی مستشرقان

آراء مستشرقان در تاریخ و علوم قرآن

آراء مستشرقان در مبانی و روش تفسیر قرآن

برداشت‌های تفسیری مستشرقان



و) مطالعات حدیث‌شناختی



چیستی و اعتبار سنت و حدیث
مفهوم‌شناسی سنت و حدیث
قلمروشناسی سنت (امور دینی، امور عادی)
اعتبار سنت و حدیث (منشأ، دلایل)
تاریخ‌مندی سنت
رابطة سنت امامان و سنت نبوی



تاریخ حدیث
تدوین حدیث
اسرائیلیات، جعل و تحریف حدیث
نقل به معنا در حدیث
مکاتب و جریان‌های حدیثی



رابطة حدیث با قرآن
رابطة تفسیری ـ تأسیسی
رابطة ارشادی ـ تعبدی
نقش حدیث در تفسیر قرآن
نسخ قرآن توسط حدیث

قلمرو اعتبار حدیث در فهم دین
اعتبار حدیث در اعتقادات
اعتبار حدیث در اخلاق
اعتبار حدیث در احکام
اعتبار حدیث در تفسیر قرآن

مبانی فهم حدیث
مبانی صدوری (تقیه، ویژگی راویان، ارسال و اسناد، ...)
مبانی دلالی (زبان حدیث، نقل به معنا، تقطیع حدیث، ...)

روش فهم حدیث
فهم مفردات و ترکیبات بر اساس معانی و کاربردهای زمان صدور
گردآوری قرائن درون متنی
یافتن اسباب ورود حدیث
تشکیل خانواده حدیث
توجه به احادیث معارض (در فهم متن، در فهم مقصود معصوم†)
بهره‌گیری از علوم عقلی و تجربی (در استنطاق حدیث، در تبیین حدیث)

منابع فهم حدیث
عقل
قرآن
روایات
تاریخ
فرهنگ زمانه
مسلّمات علمی

نقد حديث
مباني نقد حديث
نقد بيروني و درونی و ارزش هر یک
نقد محتوایي احاديث تفسيري
معيارهاي نقد حديث (آیات، روایات، عقل، ...)

ز) مطالعات فقهی و اصولی

1. مطالعات فقهی

فلسفه فقه
اهداف و قلمرو فقه
منابع فقه
ضمانت اجرای فقه (فقه و تقنین، فقه و حکومت، ...)
مناسبات فقه و عقاید
مناسبات فقه و اخلاق
فلسفة احکام
مذاهب فقهی (با رویکرد تطبیقی)
حقيقت و فلسفه عبادت (چیستی عبادت،‌ غایت و حکمت عبادات، رابطة عبادت و عبودیت، فطری بودن عبادت، فلسفة عبادات جمعی)

مسائل کلی عبادت
اقسام عبادت (عبادات جوارحي و جوانحي، عبادات فردی و اجتماعی)
مراتب عبادت (عبادت احرار، عبادت عبيد، عبادت تجّار، ... )
درجات عابدان (مخبتين‌، مخلصين، مقربين، ...)
آداب عبادت (شرايط قبولي و کمال عبادات، آداب بندگي، آفات عبادت)

مسائل فقهی
مسائل سیاسی ـ اجتماعی (جهاد، امر به معروف، نهی از منکر، حقوق بین‌الملل، ...)
مسائل اقتصادی و حکومتی (خمس و زکات، حدود و تعزیرات، ...)
مسائل زنان و خانواده



2. مطالعات اصولی

مباحث الفاظ
ترادف و اشتراک
حقیقت و مجاز
حقیقت شرعیه
چند معنایی (استعمال لفظ در چند معنا)
مشتق
انواع دلالت
اوامر و نواهی
مفاهیم
عام و خاص، مطلق و مقید، مجمل و مبین، ناسخ و منسوخ







مباحث حجیت
حجیت قرآن
حجیت سنت
حجیت عقل
حجیت ظهور
تعارض ادله



ح) مطالعات علوم انسانی



1. مطالعات انسان‌شناختی نقش و جایگاه انسان‌شناسی در منظومه معرفت دینی
جایگاه انسان‌شناسی در نظام تفکر دینی
نقش انسان‌شناسی در اصول اعتقادی
نقش انسان‌شناسی در احکام فردی و اجتماعی
نقش انسان‌شناسی در اخلاق و تربیت اسلامی

نقد و بررسی انواع انسان‌شناسی
انواع انسان‌شناسی؛ ویژگی‌ها، قلمرو و محدودیت‌ها
انسان‌شناسی اسلامی و امتیازات آن
بحران انسان‌شناسی معاصر و علل آن
مکاتب بشری و حل بحران انسان‌شناسی معاصر
انسان‌شناسی اسلامی و حل بحران انسان‌شناسی معاصر

آفرینش انسان
آفرینش آدم † و نقد نظریة تحول انواع
مراحل خلقت انسان و دانش رویان‌شناسی

ساحت‌های وجود انسان
ابعاد وجودی انسان
هویت حقیقی انسان
مراتب و قوای نفس
رابطة ‌نفس و بدن

فطرت و سرشت انسان
فطرت الهی
سرشت مشترک؛ مؤلفه‌ها و ویژگی‌ها
دلایل سرشت مشترک
نقش فطرت و سرشت مشترک در شناخت و تحلیل پدیده‌های انسانی

کرامت انسان
کرامت ذاتی و کرامت اکتسابی (در اسلام و مکتب‌های انسان‌گرا)
کرامت انسان و خلافت الهی
کرامت انسان و حقوق بشر
کرامت انسان و اخلاق اسلامی
کرامت انسان و قوانین جزایی

اختیار انسان
معانی و مبانی اختیار
دلایل مختاربودن انسان
امرٌ بین‌ الامرین
اختیار انسان و جبر فلسفی، تاریخی و اجتماعی
اختیار انسان و قضا و قدر، علم پیشین خداوند و توحید افعالی

از خود بیگانگی
از خود بیگانگی؛ نظریه‌ها و نقدها
عوامل از خود بیگانگی
بهداشت و درمان از خود بیگانگی
از خود بیگانگی و عبودیت الهی



2. مطالعات عرفانی

چیستی عرفان
معناشناسی عرفان
ابعاد عرفان (عرفان نظري، عرفان عملي)
خاستگاه عرفان
عرفان و تصوف



معرفت‌شناسی عرفانی
اقسام شهود
حجیت شهود
میزان شهود
رابطة‌ عقل و عرفان



عرفان و شریعت
روش عرفاني فهم متون دينی (تأویل عرفانی)
عرفان از منظر شريعت
شریعت از منظر عرفا



هستی‌شناسی عرفانی
مراتب وجود (ظهورات، تعیّنات، اسماء)
عوالم هستی (عالم غیب، عالم شهادت، ...)
توحید عرفانی (توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی)



انسان‌شناسی عرفانی
حقیقت انسان
مراتب انسان (نفس، قلب، عقل، روح، سر، خفي، اخفي)
تطابق مراتب انسان با مراتب هستی
رابطه نفس و بدن
سعادت و شقاوت انسان
جاوادنگی انسان
انسان کامل
‌ولايت و چيستي آن

سلوک عرفانی
جایگاه سلوک در دین
منازل عرفانی
اخلاق توحیدی
رهبانیت
روش سلوکی (معرفت النفس)
دستورالعمل‌های عرفانی



3. مطالعات اخلاقی

فرا اخلاق
معناشناسی مفاهیم اخلاقی
هستی‌شناسی گزاره‌های اخلاقی
معرفت‌شناسی قضایای اخلاقی
روش‌شناسی گزاره‌های اخلاقی

اخلاق هنجاری
وظیفه‌گرایی اخلاقی
غایت‌گرایی اخلاقی
اخلاق فضیلت

اخلاق کاربردی و حرفه‌ای
تعاملات انسانی (اخلاق معاشرت، نقد و مناظره، همسرداری، ...)
زندگی فردی (اخلاق عبادی، اخلاق معیشت و مسافرت، اخلاق جنسی، ...)
تعامل با محیط و حیوانات
یاددهی و یادگیری (تدریس، پژوهش، تبلیغ، ...)
حرفه­ها و مشاغل (پرستاری، پزشکی، قضاوت، مشاوره، ...)
روابط بین الملل (رفتار با غیر مسلمانان، جنگ و صلح، گفتگو، ...)



فضائل و رذائل اخلاقی
روی‌کردهای اخلاقی (شهودی، عقلی، نقلی)
چارچوب طرح فضائل و رذائل اخلاقی (عفت، شجاعت، حکمت، عدالت)
مسلک‌های اخلاقی
اخلاقی الهی
اخلاق فردی
اخلاق اجتماعی



تحول اخلاقی
چیستی و مکانیزم تحول اخلاقی
عوامل و خاستگاه‌های تحول اخلاقی
انواع تحول اخلاقی (تحول فردی، تحول اجتماعی)
آثار تحول اخلاقی
تحول اخلاقی و اختلالات روانی؛ تشابهات و تمایزات
شبکه و سلسله مراتب فضایل اخلاقی



دین و اخلاق
الهيات اخلاق
رابطه دين و اخلاق
اخلاق ديني
اخلاق سکولار



اخلاق و دیگر علوم
اخلاق و فلسفه
اخلاق و کلام
اخلاق و عرفان
اخلاق و فقه
اخلاق و حقوق



4. مطالعات تربیتی

چیستی تربیت
تعریف تربیت
تربیت و رابطة آن با تعلیم
تربیت و رابطة آن با تلقین



اهداف تعلیم و تربیت
هدف غائی
اهداف واسطه‌ای (مربوط به مراحل سنی، مربوط به ساحت‌های تربیت، مربوط به ابعاد وجودی)



مبانی تعلیم و تربیت
مباني هستي‌شناختی
مباني معرفت‌شناختی
مبانی الهیاتی
مباني انسان‌شناختی
مباني ارزش‌شناختی
مبانی روان‌شناختی
مبانی جامعه‌شناختی

اصول تعلیم و تربیت
اصول مربوط به سن و مراحل رشد
اصول مربوط به جنسیت
اصول مربوط به ظرفیت‌ها و امکانات وجودی



روش‌های تعلیم و تربیت
روش‌های ارشادی
روش‌های توجیهی
روش‌های هدایتی



مراحل تعلیم و تربیت
مراحل عمر انسان (پیش‌زادی، سیادت، اطاعت، وزارت،‌ حمایت)
مراحل رشد و تکامل انسان (اسلام، ایمان، ...)



اقسام تعلیم و تربیت
تربیت دینی (پرورش ایمان، تعبد و التزام)
تربیت اخلاقی
تربیت اجتماعی (سیاسی، شهروندی، خانوادگی، اقتصادی)
تربیت ابعاد وجودی انسان‌ (تربیت بدنی، تربیت عقلانی، تربیت عاطفی)



زمینه‌ها و عوامل مؤثر در تعلیم و تربیت
درونی‌ (اراده، وراثت، خواهش‌ها، فطرت)
بیرونی (طبیعت و جغرافیا، محیط انسانی، فرشتگان، شیطان)



5. مطالعات روان‌شناختی

مبانی اندیشه‌های روان‌شناختی
ابعاد وجودی انسان
انسان سالم و کامل



ابعاد روان‌شناختی انسان
بعد شناختی
بعد عاطفی و هیجانی
بعد انگیزشی
بعد رفتاری



نیازهای روانی ـ جسمانی انسان
نیازهای فیزیولوژیکی
نیازهای روان‌شناختی



ظرفیت‌های رفتاری انسان
ارتباط انسان با خود
ارتباط انسان با دیگران
ارتباط انسان با طبیعت و محیط زیست
ارتباط انسان با خدا



بهداشت روانی
راه‌کارهای پیش‌گیری
راه‌کارهای درمان



رشد و تحول انسان
ابعاد رشد و تحول (شناختی، عاطفی،‌ اجتماعی، اخلاقی)
عوامل رشد و تحول (محیطی، وراثتی)
نقش اراده و اختیار در رشد انسان
مراحل تحول (از انعقاد نطفه تا پایان زندگی)
شکل‌گیری هویت در انسان (هویت اجتماعی، دینی، جنسیتی)



شخصیت انسان
ساخت و پدیدایی شخصیت
تحول شخصیت (مراحل، انواع، ...)
رشد و انحطاط شخصیت (عوامل، ...)
ثبات شخصیت



آسیب‌شناسی روانی
بهنجاری و نابهنجاری
گستره و انواع اختلالات (اختلالات روانی،‌ اختلالات شخصیتی)



6. مطالعات تاریخی

فلسفه تاریخ
اصالت داشتن یا اعتباری بودن تاریخ
قانون‌مندي تاريخ
سنّت‌هاي حاکم بر حرکت تاريخ
ادوار تاريخ
مدل حرکت تاریخ
عوامل محرّک تاريخ
فرجام تاريخ



تاریخ پیامبران و امم قبل از اسلام
تاریخ پیامبران قبل از اسلام
تمدن‌های بزرگ قبل از اسلام
نقش انبیاء در تمدن‌هاي قبل از اسلام
فرهنگ عصر جاهلی



تاریخ اسلام
شخصیت‌شناسی تاریخی رسول خاتم …
تاریخ دوران تولّد تا بعثت پیامبر …
تاریخ دوران بعثت تا هجرت پیامبر … (عصر مکی)
تاریخ دوران هجرت تا رحلت پیامبر … (عصر مدنی)
اوضاع فرهنگی و اجتماعی عصر نبوی
تاریخ صحابه
تاریخ اهل بیت ‰



روش‌شناسی مطالعات تاریخی
روش‌شناسی پژوهش‌های تاریخی علامه طباطباییŠ
اعتبار سنجی تاریخ در المیزان
منابع تاریخی مورد استشهاد علامه طباطباییŠ در المیزان
نوآوری‌های المیزان در عرصة تحلیل تبیین تاریخ



7. مطالعات اجتماعی

فلسفة علوم اجتماعی
چیستی علوم اجتماعی (ماهیت، هدف، تمایزهای آن با علوم طبیعی)
چیستی پدیده‌های اجتماعی
روش‌های معتبر در علوم اجتماعی
مدل‌های تبیین در علوم اجتماعی (علّی، غایی، کارکردی، ...)
رفتار و عقلانیت، جبرهای اجتماعی، کنش و ساختار
دین و علوم اجتماعی



فلسفة اجتماعی
چیستی جامعه
اصالت فرد یا جامعه
منشأ و ضرورت زندگی اجتماعی
قانون‌مندی جامعه و سنت‌های اجتماعی
تکامل اجتماعی



دین و زندگی اجتماعی
ابعاد اجتماعی دین
کارکردهای اجتماعی دین
تبیین اجتماعی آموزه‌های دینی
نهادهای دینی



نهادهای اجتماعی
نهاد خانواده
نهاد حکومت
نهاد اقتصاد
نهاد آموزش و پرورش
نهاد حقوق



تغییرات اجتماعی
عوامل و شرایط تغییرات اجتماعی (جمعیتی، اقتصادی، فرهنگی، ایدئولوژیک، ...)
کارگزاران تغییرات اجتماعی (نخبگان، جریانات اجتماعی، توده‌های اجتماعی، دین، ...)
نظریه‌های تغییرات اجتماعی‌ (دورانی، تکاملی، تعادلی، ستیز، ...)
موانع تغییرات اجتماعی (ترس از فروپاشی نظام اجتماعی، تفاوت‌های ایدئولوژیک، سنت‌گرایی، منافع گروهی، ...)



انحرافات اجتماعی
ابعاد انحرافات اجتماعی
شاخص‌های انحراف اجتماعی
عوامل کجروی (آسیب‌سازان، ...)
تبیین‌های کجروی (زیست‌شناختی، روان‌شناختی، جامعه‌شناختی، تلفیقی)
راه‌کارهای پیشگیری و درمان انحراف اجتماعی (اجتماعی‌ شدن، نفوذ اجتماعی، نظارت اجتماعی، نهادینه کردن فرهنگ و ارزش‌ها، ...)



جامعه‌شناسی معرفت
عوامل اجتماعی شکل‌گیری معرفت (تعیّن معرفت)
درصد تأثیر عوامل اجتماعی در معرفت (درجة تعیّن معرفت، علیت، تأثیر احتمالی، ...)
قلمرو جمعیتی تأثیر عوامل اجتماعی در معرفت (سطح تعیّن؛ فرد، گروه، جامعه)
عامل مسلط در شکل‌گیری معرفت
انواع معرفت و اثرپذیری از عوامل اجتماعی (آماج معرفت، اعتباریات بعد الاجتماع، ...)



نابرابری‌های اجتماعی
انواع نابرابری‌های اجتماعی
عوامل نابرابری اجتماعی
قشربندی اجتماعی
طبقات اجتماعی



فرهنگ
چیستی فرهنگ (تعریف، مؤلفه‌ها، عوامل شکل‌دهنده)
مناسبات فرهنگ و تمدن
تبادل و تعارض فرهنگی
تعامل دین و فرهنگ اجتماعی
ثبات یا نسبیت فرهنگی



سبک زندگی
سبک زندگی در خانواده
سبک زندگی اجتماعی
سبک زندگی و حکومت اسلامی
سبک زندگی در عرصه بین‌الملل



8. مطالعات حقوقی
فلسفه حقوق
حق و ویژگی‌های آن
منشأ اعتبار حق (مبانی حقوق)
اهداف حقوقی
مناسبات ملاکات احکام حقوقی
فلسفه تفاوت‌های حقوقی زن و مرد
فلسفه مجازات‌ها


نظام حقوقی اسلام
اهداف نظام حقوقی اسلام
منابع نظام حقوقی اسلام
ویژگی‌های نظام حقوقی اسلام
ضرورت انطباق قوانین بر شریعت اسلامی


مباحث حقوقی
قانون و ویژگی‌های آن
حقوق بشر
حقوق خانواده
حقوق بین‌الملل و اصول حاکم بر آن
جرائم و مجازات‌ها
حقوق قراردادها
حقوق و تکالیف متقابل مردم و حکومت
دادرسی عادلانه و ویژگی‌های آن







9. مطالعات سیاسی
فلسفه سیاسی
مناسبات دین و ایدئولوژی در سیاست عملی
مکاتب سیاسی یا سنت‌های اجتماعی
مناسبات دین، علم و فلسفه در عرصة سیاست
دین و سیاست
نقش اعتباریات در فلسفه سیاسی
نظریة مبنا در فلسفة سیاسی اسلام
مبانی فلسفة سیاسی اسلام


نظام سیاسی اسلام
نظام سیاسی مطلوب
نقد نظام‌های سیاسی دیگر


اصول و شاخص‌های حاکم بر تفکر سیاسی اسلام
ولایت
عقلانیت
معنویت
عدالت
برابری
مصلحت


دولت و حکومت
انسان و اجتماع
نقش انبیاء در اصلاح جوامع
اجتماع و دین فطری
جامعه و قانون
ضرورت حکومت
اهداف و وظایف دولت


مبانی حاکمیت اسلامی
چیستی حاکمیت اسلامی
جایگاه انسان در حاکمیت اسلامی
نقش توحید در حاکمیت اسلامی
مشروعیت الهی
نقش حاکمیت اسلامی در تأمین غایات حیات انسانی


ولایت و رهبری در عصر حضور
نظریة ولایت و رهبری در اسلام
ولایت سیاسی پیامبر …
ولایت سیاسی امامان معصوم ‰
خلافت در اسلام
جایگاه شورا و بیعت در اسلام


ولایت فقیه و رهبری سیاسی در عصر غیبت
استمرار ولایت در عصر غیبت
ویژگی‌های رهبر سیاسی در عصر غیبت
ولایت فقیه


نقد اندیشه و مکاتب سیاسی غرب
نقد دموکراسی
نقد آزادی
نقد تساهل و تسامح
نقد عقلانیت سیاسی
نقد انسان‌مداری
نقد لیبرالیسم
نقد مارکسیسم



10. مطالعات اقتصادی

فلسفه اقتصاد اسلامی
مبانی اقتصاد اسلامی (مبانی هستی‌شناختی، مبانی انسان‌شناختی، مبانی معرفت‌شناختی، ...)
اهداف اقتصاد اسلامی (عبوديت و قرب به خداوند، استقلال و اقتدار اقتصادي، ...)



عدالت اقتصادی
ماهیت عدالت اقتصادی
مؤلفه‌های عدالت اقتصادی
ساز و کارهای تحقق عدالت اقتصادی



مفاهیم مبنایی در اقتصاد
مال و مالکيت
فقر و غنا
انسان اقتصادي
آزادي اقتصادي



توزیع قبل از تولید
منابع و عوامل تولید (مالکیت، منشأ و مکانیزم تخصیص)
منابع تولید و مسأله توزیع (سهم عوامل و منابع، مسأله استحقاق‌ها و عدالت توزیعی اسلام)
منشأ ارزش اقتصادی (ارزش کار و ماهیت سود، بهره و ربا)



تولید و عرضه
اهداف و انگیزه‌های رفتار تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان
ضوابط هدایت کننده رفتار تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان
محدودیت‌های اخلاقی تولید و عرضه‌



مصرف
ماهیت و مقومات مصرف‌ (اهداف، انگیزه‌ها، اصول حاکم بر انتخاب کالا و خدمات، اصول موضوعه شرعی در نحوة مصرف کالا و خدمات)
مصرف و رفاه اقتصادی (معیارها و شاخص‌های رفاه اقتصادی اسلام، نقش انسان‌شناسی اسلام در سیاست‌گذاری رفاه)



دولت و اقتصاد اسلامی
فعالیت‌های اقتصادی دولت (دخالت، نظارت، حدود و فلسفه مشروعیت)
مالکیت دولت (ماهیت و آثار)
دولت و اهداف اقتصادی اسلام (برپایی عدالت اقتصادی ـ اجتماعی، اقتدار اقتصادی، رفع وابستگی، نیل به خودکفایی و رفاه اجتماعی)
راه‌های تامین درآمدهای دولت (خراج، زکات، خمس، انفال، فیء، ...)
اهداف و وظایف توزیع درآمدی دولت در اقتصاد اسلامی (ماهیت مصارف و موارد آن، عوامل تعیین کننده، نقش ارزش‌های اخلاقی)
توزیع مجدد درآمد و عدالت اقتصادی ـ اجتماعی (معیارها و شاخص‌های توزیع درآمد، عدالت اقتصادی ـ اجتماعی ، دلایل، عوامل و نحوه توجیه وجود نابرابری‌ها)



اخلاق اقتصادی
وفاي به قراردادها
اداي امانت
انفاق
ميانه روي
قناعت و رضايت
شکر



11. مطالعات مدیریتی
مبانی مدیریت
چیستی مدیریت
مبانی هستي‌شناختي
مبانی معرفت‌شناختي
مبانی انسان‌شناختي


اصول و وظایف مدیریت
برنامه‌ريزي
تصميم‌گيري
سازماندهي
رهبري
ارتباطات
کنترل


مدیریت رفتار سازمانی
رفتار فردي
رفتار گروهي
رفتار سازماني
رفتار بين‌المللي


مدیریت منابع انسانی
استخدام و به کار گيري نيروي انساني
آموزش کارکنان
حقوق و دستمزد


اخلاق مدیریت
فلسفه اخلاق مديريت
اخلاق کارگزاران
اخلاق سازماني





ط) مطالعات ادبی و هنری



مباحث ادبی (مباحث لغوی،‌ صرفی، نحوی،‌ بلاغی، فقه اللغه)

فلسفه هنر و زیبایی (چیستی هنر، ارزش هنر، معیار هنر، ...)

آفرینش‌های هنری در قرآن

محورهاي همايش