منبع و لینک : مرجع علوم مدیریت ایران

تفاوت میان مطالعه و تحقيق

----------------------------------------

در حـال حـاضـر بـرخى ناآگاهانه واژه تحقيق را در مواردى به كار مى برند كه مـوجـب سـوء تـفـاهم مى شود, بدين معنى كه درمواردى رونويسى از برخى از صـفـحـات يـك يـا چـند كتاب و چيدن آن ها در كنار يكديگر را نيز تحقيق نام نـهاده اند, در حالى كه تحقيق يك فرآيند پيچيده اى است كه شامل مجموعه اى مـنـظم از اعمال ويژه همراه با كاربرد فنون خاص به منظور پاسخ گويى به يك سـوال مـعـيـن مى باشد. در اين فرآيند, همچنان كه بيان شد, يك سؤال اساسى وجود دارد و نيز فرضيه يا فرضيه هايى كه به آزمون گذاشته مى شود . بـنـابراين , تحقيق عبارت است از جست و جو در امرى به منظور دست يافتن به واقـعـيـت و حـقـيقت آن امر كه داراى اصول وروش هاى مخصوص به خود نيز مـى بـاشـد.(الـبـته در قلمرو علوم مختلف اصول و روش هاى تحقيق از يكديگر متفاوتند.) امامطالعه , به معنى خواندن كتاب يا هر نوشته ديگرى مى باشد كه به مـنظور دقت در آن و يا افزايش اطلاعات صورت مى گيرد.اگر چه مطالعه نيز روش هـاى خـاص خـود را دارد و از اصـول و قـواعد معينى پيروى مى كند ولى هـرگز نبايد اين دو را به جاى يكديگر به كار برد, زيرا اصول و روش هاى مطالعه در مقايسه با اصول و قواعد حاكم بر تحقيق , چندان پيچيده و گسترده نيستند. استادان در برخى از درس هاى دانشگاهى نيز, به منظور آشنا كردن دانشجويان بـه كـتـاب هـا و مـنابع مختلف هر در س , از آن هامى خواهند كه درباره مساءله خـاصى از موضوع درسى خور گزارشى تهيه كنند, چنين كارى را نيز نبايد يك تـحقيق ناميد. هدف از تهيه اين گونه گزارش هاى درسى , كمك به يادگيرى دانشجويان از طريق جست و جو و مطالعه منابع مختلف است .

ايـن نـوع كار عملى كه در اصطلاح دانشگاهى (يا مقاله يا گزارش) درسـى نـامـيده مى شود فاقد ويژگى هاى يك تحقيق است و نبايد با آن اشتباه شـود. بـه طـور كـلـى در مـواردى كه هنوز دانشجويان , درس روش تحقيق را نـگـذرانـده انـد, امـكـان تـهيه يك مقاله تحقيقى وجود ندارد, اگر چه مراجعه دانـشجويان به كتاب هاى مختلف و تهيه گزارش نسبت به برخى از موضوعات درسى هم امكان پذير است و هم مى تواند در فراگيرى بهتر دروس مفيد باشد.

منبع: درآمدی بر روش تحقیق در علوم سیاسی، نوشته اسماعیل جهانبین