کل

سیستم مدیریت همايشها

کل

مهارت در جستجوی اطلاعات فارسی از اینترنت

پنجشنبه ، 26 خرداد 1390 ، 08:28 | نوشته شده توسط مدير كل |

منبع: سايت راسخون

مهارت در جستجوی اطلاعات فارسی از اینترنت

مهارت در جستجوی اطلاعات فارسی از اینترنت

این مقاله سعی دارد تا با اشاره به موارد مختلفی که می¬تواند در جستجو و بازیابی اطلاعات سرعت و دقت و جامعیت و مانعیت جستجو را بالاببرد موجب افزایش مهارت کاربران اینترنت فارسی بشود. اینترنت به عنوان یک محمل اطلاعاتی عظیم، منابع اطلاعاتی را در مقیاسی وسیع در دسترس مخاطبان بالقوه قرار داده است. اغلب سهولت دسترسی به منابع اطلاعاتی اعم از متن و سایر رسانه ها عمده ترین مزیت اینترنت محسوب می شود. اما این توانایی که هرکس ناشر آثار خود باشد عواقب ناخواسته ای را نیز در پی خواهد داشت و آشکارترین معضل، آن است که انبوهی از منابع بسیار متنوع و غیر قابل مدیریت را فراهم می¬آورد. افزایش سریع منابع اینترنتی نیازمند یک سازمان¬دهی مفید و موثر است.
هرچند در حال حاضر راهنماهایی برای منابع اینترنتی تهیه شده است که براساس فایل های مقلوب ساخته شدهِ توسط موتورهای جستجو و با استفاده از قابلیت های مختلف این موتورها از جمله : استفاده از عملگرهای بولی، جستجوی دقیق عبارت، محدود کردن یک جستجو به بخش خاصی از رکورد (مانند عنوان ، آدرس) ، کوتاه سازی کلمات، جستجوی نزدیک یابی واژه ها، ایجاد محدودیت زمانی و منطقه ای و زبانی، و .... به جستجوی اطلاعات کمک می¬کند، اما باید تاکید کرد که در امر بازیابی اطلاعات از اینترنت بدون نمایه سازی نظام یافته نمی توان انتظار بازیابی مفید و موثر را داشت. هرچند بیش تر اطلاعات موجود بر روی اینترنت به زبان انگلیسی است، ولی حجم اطلاعات به زبان فارسی نیز با سرعت در حال افزایش است و کاربران به دلایل مختلفی علاقه زیادی به اطلاعات فارسی نشان می¬دهند و از آنجایی¬که زبان غالب در اینترنت انگلیسی است جستجو به زبان های غیر انگلیسی از جمله فارسی، مسایل و مشکلات مختلفی را جدای از مشکلات عمومی اینترنت دارد.

خط فارسی

اشکال و نقصی که در همه خطوط جهان است دو علت دارد که یکی در اصل خط است و دیگری بر اثر تغییر و تحول زبان ایجاد می شود. دقت فراوان در ثبت همه دقایق تلفظ اغلب موجب دشواری شیوه خط است و این دقت زمانی ضرورت می یابد که زبانی توسعه بسیار بیابد و در کشورهای دیگری که به آن زبان سخن نمی گویند رایج شود. به عنوان مثال در خط عربی نقطه و علامت های حرکات وقتی به وجود آمد که زبان عربی نزد ملت های غیر عرب معمول شد، در خط یونانی نیز نشانه های آهنگ و تکیه[3] پس از رواج آن زبان در مصر ایجاد شد تا کسانی که زبان مادری شان یونانی نبود و با تلفظ آن مانوس نبودند بتوانند کلمات و عبارات یونانی را هر چه درست تر ادا کنند. با این حال هیچ خطی هر قدر دقیق و شماره علامات آن فراوان باشد، ممکن نیست که کاملاً نشانه شیوه تلفظ باشد. و با کمک علامات متعدد علم حروف نیز تا کسی چگونگی تلفظ زبانی را نشنود نمی تواند عبارت و کلمات آنرا مانند اهل آن زبان ادا کند. اما نقصی که بر اثر تحول زبان و به تدریج در خط حاصل می شود، مشکلی است که همه ملت ها با آن رو به رو هستند. بعضی از حروف و اصوات زبان در طی زمان تغییر می پذیرند و این تغییر در گفتار حاصل می شود، اما خط همیشه صورت کهن تلفظ را حفظ می کند، و از اینجا میان "گفتار" و "نوشتار" اختلاف روی می دهد. دیگر آن که هر زبانی ناگزیر لغاتی از زبان های دیگر به عاریت می گیرد و اگر علایم خط در این دو زبان یکی باشد کلمه خارجی به همان املای اصلی در نوشتن به کار می رودکه اغلب با املای کلمه مشابه در زبان ثانوی تفاوت دارد و از اینجا برای اصوات واحد علایم خطی متعدد پدید می آید. در خط فارسی نمونه همه این موارد را می توان یافت. چون خط عربی برای نوشتن فارسی به کار رفت کلماتی که از آن زبان اخذ شده بود به همان صورت اصلی نوشته شد. حال آنکه به یقین در هیچ دوره ای حروف خاص عربی را فارسی زبان ها درست مثل اصل تلفظ نکرده اند. در زبان های دیگر نیز این گونه موارد نمونه های متعدد دارد. شاید دو زبان انگلیسی و فرانسه بیش از همه زبان های جهان دچار اختلاف تلفظ و خط باشند. به طور کلی نقایص و معایبی که در خطوط معمول جهان است را می توان به طریق زیر طبقه بندی کرد:
1. شکل واحدی اصوات مختلف را بیان می کند. چنانکه در فارسی حرف "ی" را گاهی برای حرف لین بکار می-بریم (یک) و گاهی برای حرف مد (بی) و گاهی به جای الف (عیسی) و گاهی برای نشان دادن مصوت مرکب (ری). و یا حرف «و» در کلمات (سوار، سود، تو)
2. اصوات واحد به صورت های مختلف نوشته می شود. در فارسی حرف "س" سه صورت (س – ص – ث) و حرف "ز" چهار صورت (ز – ذ- ض- ظ) دارد؛ در زبان فرانسه حروفی که "سن" خوانده می شود پنج رسم الخط دارد که اگر صورت های جمع را نیز به حساب بیاوریم ده شکل می شود از این قرار (saint, ceint, sein, seing, sain)
3. بسیاری از حروف نوشته می شود ولی خوانده نمی شود. یعنی علاماتی بی فایده در نوشتن به کار می رود در فارسی نوشتن "واو معدوله" و "هاء غیر ملفوظ" از این قبیل است. در انگلیسی نمونه این مورد بسیار است مانند high که دو حرف آخر آن به کلی از تلفظ ساقط است. و یا “K” در کلمه “Know” .
4. اصواتی هستند که تلفظ می شود اما در خط نشانه ای برای آن ها نیست. در فارسی سه مصوت کوتاه ( ِ ) از این قبیل است هم چنین الف در کلمات اسحق و الله که در کتابت نمی آید. [4]زبان و خط فارسی نیز مشکلات خاصی را دارا می¬باشد و نظام نوشتاری فارسی برای ثبت دقیق گفتار، نارسایی دارد و قواعد نگارش آن مدون نیست، از این رو فاصله میان گفتار و نوشتار در فارسی قابل توجه است. بیش ترین مشکلات نیز به جهت نبود یک رسم الخط واحد که عموم اساتید و اهل فن روی آن اجماع کرده باشند به وجود آمده است. به طوری که در حال حاضر جدای از چندین شیوه نامه رسمی همچون" شیوه نامه سمت، نشر دانشگاهی، فرهنگستان، آموزش و پرورش" به تعداد افراد جامعه، رسم الخط و شیوه نگارش زبان وجود دارد، هر ناشری برای خود به قاعده ای دلخواه عمل می کندکه این تعددها موجب پریشانی و پراکندگی شده و با یک¬دیگر تفاوت هایی دارند. از دیگر دلایل می توان به عاریتی بودن خط فارسی و چاره اندیشی برای حرکات و عدم تطابق واج ها با حروف اشاره کرد. متصل و منفصل نویسی نیز یکی دیگر از حوزه های مورد اختلاف است از دیگر مشکلات: گوناگونی معادل های علمی، انواع مختلف ضبط اسامی خارجی، سرهم نویسی، جدانویسی، بی فاصله نویسی، انواع جمع ها، صورت های مختلف نوشتاری، آوانویسی اسامی عناصر و ترکیبات شیمیایی، سرواژه ها و کوته نوشت ها می¬باشد. به طور کلی نقص هایی که برای زبان فارسی شمرده اند به شرح زیر می توان عنوان کرد:
1.سه مصوت کوتاه یعنی حرکات زیر و زبر و پیش ( ِ ) را از نوشتن ساقط می¬کنیم. و این باعث می شود به جای این که از خط و نوشتار پی به معنی ببریم بایستی از معنی کلمه و جایگاه آن در جمله آن¬را درست بخوانیم مانند کلمات (کرم، کرم، کِرِم، کر م، کِرم) و (ملک، ملِک، ملک، مِلک) و یا سه کلمه (حکم، حکم، حِکم) و نیز ننوشتن مصوت های کوتاه در داخل متن باعث می شود که برای تلفظ صحیح اجباراً لاتین کلمات به صورت پانویس متن آورده شود که همین امر باعث اتلاف وقت و انرژی می شود. که البته همین لاتین نویسی هم قاعده خاصی ندارد و هر ناشر و نویسنده ای سلیقه خاص خودش را برای آوانویسی حروف فارسی به لاتین دارد. که به عنوان نمونه برای نشان دادن حرکت فتحه و الف و آ هیچ گونه هماهنگی در کتاب ها و خصوصا فرهنگ های مختلف دیده نمی شود. ”هر چند برخی معتقدند همین ننوشتن حرکات مزیتی است و موجب تندنویسی می شود“[5].
2.برای یک حرف چند علامت مختلف داریم مانند علامت های (س،ص، ث) که هر سه در فارسی یکسان خوانده می شوند و هم چنین (ذ، ز، ض، ظ) و نیز (ت، ط). البته این امر در زبان انگلیسی هم وجود دارد چنان که «ف» ممکن است به شکل های «F. GH. PH. V » باشد.
3.یک علامت را برای دلالت بر چند حرف مختلف استعمال می کنیم مانند "و" که پنج مورد نوشتن دارد یکی برای بیان ضمه در کلمات "خوش" و "تو". دیگر بیان مصوت ممدود یا "واو ماقبل مضموم" مانند "شور" و "او". سوم بیان حرف صامت "واو" در کلماتی چون "آواز" و "والی" و "عفو" . چهارم بیان حرف مصوت مرکبی که در کلمات "نو" و "جوشن" و مانند آن هاست. پنجم حرفی که در زبان کنونی خوانده نمی شود مانند "واو معدوله" در کلمات "خواهر" و "خواستن" و "واو" در کلمه "عمرو"[6]
4.حرف هایی هم هست که در کلمات خاصی از نوشتن حذف می شود مانند "الف" در کلمات "اسحق" و "اسمعیل" و "الله"
5.نقطه هایی متعدد در بالا و پایین حرف که هم سبب دشواری و هم موجب اشتباه در خواندن می شود. اهمیت بیش از حد نقطه درخط فارسی هنگام تشخیص نوری کاراکترها[7] تولید اشکال اساسی می کند. به عنوان مثال در نظر بگیرید که تفاوت ‹ر› و ‹ز› و یا تفاوت ‹د› و ‹ذ› و یا تفاوت ‹ب› ‹ت› ‹ پ› ‹ث› فقط در نقطه است و چون نقطه جزء بسیار کوچکی است در این امر مشکلات زیادی را فرا روی متخصصین قرار می دهد. و یا کلمات زیر را در نظر بگیرید که با یک یا چند نقطه عوض می شوند (بر، بر، پر، پر، تر، پز، پز، بز، تِز).
6. یک عیب دیگر هم که برای خط فارسی ذکر کرده اند این است که از راست به چپ نوشته می شود. و برای این مورد دلایل مختلفی ذکر شده است از جمله عدم هماهنگی و ایجاد مشکل در نوشتن متون ریاضی و شیمی و نت های موسیقی و دستورات شطرنج و این که خط تصویری یعنی علایم گرافیکی که در کل جهان استفاده می شود مانند علایم راهنمایی و رانندگی تماماً از چپ خوانده می شوند.
7.پیوسته نویسی و جدا نویسی کلمات مرکب که در اکثر موارد به صورت سلیقه ای عمل می شود مانند تنوع استفاده از ‹می› چسبان و غیر چسبان و یا تنوع نحوه به کار بردن «علامت های جمع ‹ها، ان، جات› ، هم، هیچ، که، (ضمایر شخصی متصل مان، تان، شان)، شناسی، را، چه، چون، تر، ترین، بی (پیشوند نفی)، به، ای (نشانه ندا)، آن و این» در کلمات به صورت پیوسته و یا جدا گانه: (آنچه ، آن چه)؛ (همچنانکه، همچنان که) ؛ (جنابعالی، جناب عالی)؛ (هیچکس، هیچ کس) ؛ (میتواند، می تواند)؛ (آن ها، آنها) در این مورد کلماتی که پیشوند و یا پسوند دارند نیز در شکل های مختلف نوشته می شوند. برخی از کلمات در دو شکل متصل نویسی و منفصل نویسی به دو شکل مختلف ظاهر می شوند، مانند «علاقمند و علاقه مند؛ اندیشمند و اندیشه مند». مصدرها و فعل های مرکب و اسم های مشتق از آنها نیز به دو صورت متصل و منفصل نوشته می شوند مانند «نگه داشتن و نگهداشتن». در جستجوی مطالب از اینترنت این مورد تولید اشکال می کند چنانکه جستجوی «هیچ کس» نتایج متفاوتی را با جستجوی «هیچکس» می آورد و یا جستجوی « کتاب شناسی » و «کتابشناسی» در موتور جستجوی گوگل نتایج متفاوتی را ارایه می کند. این گونه کلمات با این که در خواندن متن اشکال کمی به وجود می آورند و هر آشنای به زبان فارسی به راحتی می تواند آن را بخواند اما در فن آوری امروزه و تجزیه و تحلیل کلمات به کمک رایانه اشکال اساسی تولید می کند و شاید اگر قاعده ای جامع و مانع برای آن وضع گردد، بتوان گفت بزرگ ترین مشکل خط فارسی حل شده است. منظور این که، برای مثال خواندن سه کلمه «بی حوصلگی، بیحوصلگی، بی حوصله گی» مشکلی ایجاد نمی کند. اما در محیط الکترونیکی و شبکه اینترنت برای بازیابی این کلمه بایستی برای تمام اشکال این کلمه، جستجو را انجام دهیم، البته اگر آگاهی از تمام اشکال نوشتاری آن داشته باشیم.آآ
8.سی و دو حرف الفبای فارسی همراه با چهار علامت مد، همزه، تنوین، تشدید به 130 شکل مختلف ظاهر می شوند و تفاوت این اشکال در اتوماسیون خط فارسی تولید اشکال می کند. « تنوع و تعدد نویسگان، یادگیری زبان و خط فارسی را برای آموزگار و آموزنده دشوار و برای نوآموز توان فرسا می سازد. تعداد زیاد نویسگان در رابطه با اتوماسیون زبان توسط رایانه مشکلاتی در خصوص تعداد و ترتیب قرار گرفتن نویسگان در جداول کد ایجاد می نماید و طراحان کد در جای دادن این تعداد نویسه در جداول با مساله کمبود جا رو به رو هستند. هر چند که مشکل جا با کد 16 بیتی حل شده است اما مسایل دیگری هم¬چنان باقی می مانند که احتیاج به برطرف شدن دارند»[8]
9. نوشتن ک و گ (ک گ ک گ گ ک) در اشکال مختلف نیز باعث سردرگمی و عدم جستجوی صحیح می شود.
10. در اغلب اوقات یک فاصله اضافی معنی متفاوتی و یا متضادی را می دهد (مثل مادر ، ما در).
11. سه کرسی مختلف برای حرف های مختلف الفبا باعث می شود که در مقایسه با اکثر زبان ها تعداد سطرهای هر صفحه به مراتب بیش تر گردد چون برخی حروف روی خط کرسی قرار می گیرند و برخی پایین خط کرسی و برخی بالای خط کرسی مثل (ا ب م )
12.از آنجاییکه حروف در نوشتن غالباً به صورت چسبیده و پیوسته نوشته می شوند و این امر تشخیص حرف به حرف نوشته به وسیله رایانه را، دچار مشکل می کند.
13. در او. سی. آر. فارسی هم چنین اعداد نیز مشکل ساز هستند چنانچه صفر در فارسی یک نقطه کوچک است که می تواند رایانه را به اشتباه بیاندازد و نیز اعداد 1 و 2 و 3 بسیار شبیه هم هستند و تفاوت شان در یک دندانه کوچک است.
14. تنوع املایی یا تنوع در رسم الخط بعضی از کلمات که همه شکل های آن نیز درست است مانند( اتاق و اطاق) و یا (امپراتور و امپراطور). و کلماتی که فقط یک شکل آنها صحیح می باشد ولی شکل ناصحیح آن نیز زیاد استفاده می شود مانند «ذغال و زغال؛ خوشنود و خشنود». البته این جدای از تنوع در مفهوم کلمات است که در دیگر زبان ها نیز وجود دارد، یعنی برای بعضی از مفاهیم ممکن است کلمات متنوعی استفاده بشود. مانند کامپیوتر و رایانه.
15. بکار بردن همزه درصورت های مختلف مانند (مساله، مسیله) ؛ (مسیول، مسوول)
16. استفاده از ‹ا› و ‹آ› به جای یک¬دیگر مانند (فرایند و فرآیند).
17. شکل های مختلف ضبط نام¬های بیگانه در فارسی: ورود واژه های بیگانه معمولا از راه ورود پدیده های فرهنگی نو در عرصه های مختلف فنی ، علمی، اجتماعی، سیاسی و هنری و .... و یا از طریق افراد دو زبانه انجام می گیرد که به قرض گیری زبان معروف است و کم و بیش در تمام زبان ها وجود دارد. واژه های بیگانه اغلب برای پر کردن خلاء واژه های علمی و یا ارتباطی سودمند هستند، اما وجود آن ها مسایلی از قبیل چگونگی ضبط آن ها در زبان قرض گیرنده را به وجود می آورد. برای ضبط واژه های قرضی به سبب اختلاف فاحش نشانه های الفبای فارسی با نشانه های الفبای خارجی مشکلات جدی وجود دارد. از جمله این که الفبای فارسی آوانگار نیست و به همین جهت در ضبط دقیق تلفظ واژه های زبان فارسی نیز ناتوان است و این ناتوانی در ضبط واژه های بیگانه به مراتب بیش تر است و این که در مورد برگردان اسامی خارجی به خط فارسی قاعده خاصی وجود ندارد و هر کس بنا بر سلیقه و ذوق خود این کار را انجام می دهد که در نتیجه یک کلمه واحد به صورت های مختلف نوشته می شود. برای مثال (اتومبیل و اتوموبیل)؛ (کلسیم، کلسیوم، کالسیوم) و یا اسم Franklin به صورت (فرانکلین، فرانکلن، فرنکلین، فرنکلن) ضبط شده است. خانم صدیق بهزادی این مشکلات را به سه دسته تقسیم کرده است: ” 1- نام هایی که در برگردان آن ها هم خوان ها ایجاد مشکل می کنند. 2 – نام هایی که در برگردان آن ها واکه های ساده مشکلاتی را به وجود می آورند . 3 – و سوم نام هایی که در برگردان آن ها مشکل اصلی مربوط به واژه های مرکب است[9].
18.استفاده یا عدم استفاده از ‹ی› در کلمات مختوم به ‹الف › مانند (موسی و موسا).
19.استفاده یا عدم استفاده از ‹ء› برای کلمات مختوم به های بیان حرکت در حالت مضاف مانند (خانه مسکونی و خانهء مسکونی و یا خانه ی مسکونی).
20.استفاده یا عدم استفاده از اعراب برای کلمات.
21.انواع مختلف جمع برای یک واژه مفرد: به عنوان مثال جمع بستن یک واژه با علایم جمع فارسی وعلایم جمع عربی و نیز جمع بستن بی قاعده (جمع مکسر)، استفاده ازجمع جمع، مانند (معلم، معلمین، معلمان، معلم ها).
22.تنوین های زبان عربی نیز از جمله دشواری های رعایت اصل هم خوانی نوشتاری و گفتاری هستند.
23.در نگارش یاء وحدت یا نکره در آخر کلماتی که به هاء مختفی یا غیر ملفوظ ختم می شوند سه نوع املاء دیده می شود. (خانه ای، خانه یی، خانه ).
24.کلمه های عربی در شکل های گوناگون در زبان فارسی نوشته می شوند. (مبدا، مبداء)؛ (ابتدا، ابتداء)؛ (نسبتاً، نسبته، نسبتا) و ....
25.ناتوانی خط فارسی در نشان دادن تلفظ واژه های ایران باستان و میانه و گویش ها و لهجه های ایرانی و واژه های بیگانه حتی با نشانه ها.
26.وجود دندانه های متعدد درکلمات خواندن کلمات و به خصوص در او.سی.آر. فارسی ایجاد اشکال می کند مانند کلمات: نشستن و استشهاد.
27. حروف فارسی غالباً مشابه اند و با اندگی غفلت به جای هم نوشته می شوند و مطلب را به کلی دگرگون می کنند مانند (در، رد، ور).

زبان و خط فارسی در اینترنت :

حجم اطلاعات به زبان فارسی در روی اینترنت در اشکال مختلف آن به سرعت رشد کرده است. در حال حاضر توسعه وبلاگ های فارسی و سایت های علمی و تبلیغاتی و دانشگاهی به زبان فارسی باعث شده است که جایگاه زبان فارسی تا حد زبان اول ارتباطات اینترنتی نزد ایرانیان و فارسی زبانان در سراسر جهان ارتقا یابد. شاید بتوان گفت که اولین مرجع وبلاگ نویسی فارسی با انتشار راهنمای ساخت وبلاگ فارسی آغازشده است. بدون شک دومین موج نیز با شروع به کار سایت پرشین بلاگ که امکان راه اندازی وبلاگ برای کاربران فارسی زبان را با سهولت بیش تری فراهم می کند آغاز شده است. اما پیامد قابل توجه دیگری که رشد وبلاگ نویسی در ایران داشته است پیدایش سایت های اینترنتی فارسی زبانی است که صاحبان وبلاگ ها ایجاد کرده اند و این خود موج جدیدی از گسترش کاربرد اینترنت در جامعه ایران به حساب می آید. اکنون روی آوردن برخی از روزنامه نگاران ، پژوهش¬گران، دانشجویان و .... به وب فارسی و استفاده از منابع خبری و علمی و .... آن موجب تقویت نقش رسانه ای وب فارسی شده است. پدیده دیگری که باعث گسترش زبان و خط فارسی در اینترنت شده است ایجاد کتابخانه های دیجیتالی فارسی در شبکه جهانی است، با این که از شکل گیری کتابخانه های فارسی در شبکه جهانی مدت زیادی نمی گذرد با این حال به سرعت در حال رشد و گسترش است. شماری از این کتابخانه ها در پایگاه های اینترنتی شکل گرفته اند و بسیاری وبلاگ هایی هستند که برای این کار راه اندازی شده اند. از ویژگی های این کتابخانه ها این است که هیچ یک جنبه تجاری ندارند و نیز به جز عده معدودی اکثر کتابخانه ها کوشیده اند جانب بی طرفی را رعایت کرده و از اعمال سلیقه شخصی پرهیز کنند. آنچه در بسیاری از کتابخانه های مجازی فارسی در دسترس است تنها شامل کتاب نیست بلکه نوشته هایی اعم از داستان ، مقاله، تک نگاشت و .... نیز در میان مجموعه ها دیده می شود. هم چنین است آثاری که احتمالاً هیچ گاه چاپ کاغذی ندارند و البته وجود کتاب هایی که مدت هاست نایاب اند و مجال انتشار دوباره نیافته اند و یا آثاری که امروز به دلایلی بازچاپ آن ها مقدور نیست از جاذبه های کتابخانه های مجازی اند. در اینجا شماری از این کتابخانه ها ذکر می شوند: پایگاه اینترنتی کتاب های رایگان فارسی، پایگاه اینترنتی بانی تک، کتابخانه مجازی داستان های فارسی، آوای آزاد، پایگاه اینترنتی خوابگرد، کتابخانه دوات، پایگاه اینترنتی سخن، وبلاگ کتابخانه هرمس، پایگاه اینترنتی گفتمان، پایگاه تاریخ و فرهنگ ایران زمین، پایگاه مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت، کتابخانه پایگاه اینترنتی حوزه، پایگاه اینترنتی امام علی (ع)، پایگاه اینترنتی کتابخانه دیجیتال و .... که لازم به ذکر است غلبه با کتاب های دو حوزه ادبیات و دین است.[10]
کاربران به دلایل مختلفی از قبیل" دسترسی آسان و ارزان به حجم عظیم اطلاعات ، عدم نیاز اطلاعات یافته شده از اینترنت به تایپ مجدد ، دسترسی سریع و اطلاعات جدید، صرفه جویی در وقت و مهم ترین دلیل، عدم تسلط اکثر کاربران به زبان انگلیسی "که زبان غالب بر اینترنت است" به دنبال اطلاعات فارسی از اینترنت هستند. گسترش زبان و انبوهی از نوشتارها ایجاب می کند که خط ضابطه داشته باشد و از سوی دیگر پیشرفت فن آوری و پیدایش اینترنت خواستار ضابطه و قانونمندی است. اطلاع رسانی که جنبه بین¬الملی پیدا کرده است بدون دستورِ خطی سامان یافته و نظام مند میسر نیست و دست کم دشواری ها می آفریند. در حال حاضر وبلاگ¬های فارسی مقام دوم یا سوم را در جهان دارا می¬باشد. به نظر دکتر آشوری“ اگر زبان فارسی به همین صورت بی¬دقت در اینترنت به کار رود در سطح زبانی برای تفنن باقی خواهد ماند و کم¬تر حرفی جدی به این زبان زده خواهد شد. آینده زبان فارسی در اینترنت بستگی به این دارد که نویسندگان فارسی تا چه حد کار خود را جدی بگیرند و این زبان را بازسازی کنند که از لحاظ قدرت بیان و دقت مفاهیم و استواری ساختار دستوری به زبان انگلیسی نزدیک شود“.[11] نبود استاندارد ثابت رسم الخط فارسی موجب این شده است که به تعداد صفحات وب فارسی سبک و سیاق نگارش به کار رفته باشد لکن می توان چنین ارزیابی نمود که اکثر وب های فارسی در برخی خصوصیات مشترک می باشند از جمله این که نگارش برخی از آن ها زبان غیر رسمی و محاوره ای می باشد و به خصوص در متون علمی اغلب واژه های بیگانه به دفعات استفاده می شود. رسم¬الخط مورد استفاده نیز متفاوت و سلیقه ای است و برخی از آن ها غلط های تایپی و نگارشی فراوانی دارند و این خصوصیات، اغلب به جهت محدودیت های محیط الکترونیکی و عدم تطابق رسم الخط فارسی با آن می باشد که نمایه سازی و سپس جستجو به این زبان را با دشواری هایی رو به رو می سازد.با توجه به این نکته که اطلاعات ارزشمند فراوانی در اینترنت وجود دارد و اینترنت با شتابی فراوان به یک منبع اطلاعاتی ممتاز تبدیل شده است. موتورهای جستجو به عنوان یکی از اساسی¬ترین دروازه¬های ورود به منابع اینترنتی دارای ضعف¬هایی هستند. که می¬توان به این موارد اشاره کرد:
- در یک مجموعه از یافته¬های بازیابی شده مدخل¬های تکراری فراوانی ملاحظه می¬شود.
- نتایج غیر قابل پیش¬بینی هستند.
- نتایج چه بسا گمراه کننده باشند: ممکن است جستجویی در یک موتور کاوش نتیجه¬ای نداشته، ولی در موتور دیگر دارای یافته¬های فراوان باشد.
- موتورهای کاوش محتویات پایگاه¬های اطلاعاتی خودشان را نشان نمی¬دهند و از معیارهایی که برای گنجاندن یک مدرک در فایل¬هایشان دارند حتی شرحی ارایه نمی¬کنند.
- مهار واژگانی وجود ندارد و قواعد نقطه¬گذاری و بزرگ¬نویسی نیز استاندارد نیست.
- بدون بررسی عملی هر عنصر، اغلب نمی¬توان میزان ربط و رابطه¬ها را تحلیل کرد. یعنی اطلاعات کافی در مدخل نمایه نیست تا فرد بتواند دست به انتخاب بزند.[12]
- عدم توان موتورهای جستجو در تمایز میان مدارکی که توسط فرد الف نوشته شده و مدارکی که در باره فرد الف نوشته شده است.
- منابع قابل توجهی در شبکه وب وجود دارند که توسط موتورهای جستجو نمایه نمی¬شوند. به این بخش از وب اصطلاحاً وب نامریی می¬گویند. "وب نامریی بخش بزرگی از وب است که موتورهای جستجو آن¬ها را نمایه نمی¬کنند یا نمی¬توانند نمایه کنند و عبارتند از: سایت¬های دارای رمز عبور، فایل¬های پی. ¬دی¬. اف از متون آرشیو شده، ابزارهای تعاملی نظیر ماشین حساب¬ها و برخی از واژه¬نامه¬ها و همچنین بعضی از پایگاه¬های اطلاعاتی، منابع محافظت شده از طریق اسم کاربر و گذرواژه، منابع و صفحات وب بدون پیوند و صفحات افزون بر حداکثر تعداد صفحات قابل مرور"[13].جستجوی اطلاعات در اینترنت به دو روش می تواند صورت گیرد یکی استفاده از جملات زبان محاوره ای است و دیگری بکارگیری کلمات کلیدی. در روش استفاده از جملات زبان محاوره ای که اغلب به کاربران تازه کار پیشنهاد می گردد، مورد سوال خود را در قالب یک جمله سوالی مطرح می سازند. ¬یکی از عیب های بزرگ این روش تعداد نتایج جستجوی زیادی است که بازگردانده می شود. به همین دلیل این روش توسط کاربران حرفه ای و حتی توسط همه، کم¬تر استفاده می شود. اما چنانچه از این روش استفاده بشود بایستی سعی در انتخاب بهترین نوع جمله بشود و توصیه می شود در انتخاب یک یک کلمات لحظه ای درنگ نموده و با ظرافت خاصی جمله نهایی را مطرح نمود. یکی از کاراترین و مقتدرترین روش-های جستجوی اطلاعات در دنیای وب استفاده از واژه هایی است که اصطلاحاً کلمات کلیدی نامیده می شوند. اغلب کاربران حرفه ای و جستجوگران ورزیده دنیای اینترنت می توانند با طرح بهترین کلمات کلیدی و بکار بستن قوانین ترکیب آن ها با هم برای نیازهای اطلاعاتی خود پاسخی در خور بیابند. در این روش توصیه های زیر برای انتخاب کلمات کلیدی و نیزجستجوی دقیق و مفید پیشنهاد می شود:
1- حتی المقدور سعی شود کلمات کلیدی از میان اصطلاحات منحصر به فرد و اسامی خاص انتخاب بشود.
2- حتی المقدور از آوردن کلمات عمومی که عناوین بسیاری را در زیر مجموعه خود شامل می شوند جداً خودداری کنید.
3 – همیشه اسم شخص یا نام شی یا هر چیز دیگری را که مد نظر دارید بطور کامل وارد کنید.
4 – دقت کنید که اگر موتور جستجو میان حروف بزرگ و کوچک تفاوتی می گذارد، این مسیله را در طرح کلمات کلیدی خود مد نظر داشته باشید.
5 – در نظر داشته باشید اگر نتیجه جستجو صفر بود به احتمال زیاد می تواند از یک اشتباه تایپی باشد.
6 – اگر املای صحیح و کامل کلمه ای را نمی دانید از کارکتر جانشین که اغلب * و یا ؟ است استفاده کنید.
7 – اگر یک کلمه کلیدی را برای طرح دقیق و تمام و کمال یک مورد جستجو کفایت نمی کند از تکنیک های جستجوی عبارتی، استفاده از اپراتورهای جبر بولین (AND, OR, NOT) استفاده کنید. جستجوی عبارتی یکی از مهم ترین و قدرتمندترین امکانات جستجو در اغلب موتورهای جستجو می باشد و می توان یک عبارت یا جمله مشخص را به همان ترتیبی که کلمات وارد شده اند مورد جستجو قرار داد. برای این روش جستجو عبارت مورد نظر را داخل گیومه"" بگذارید
8 - استفاده از عملگر AND : and به مفهوم "و" برای محدود کردن دامنه جستجو از طریق ترکیب کلیدواژه های مختلف به کار می رود و برای ترکیب کلیدهای جستجو زمانی که برای شما مهم است که دو یا چند کلمه کلیدی حتماً وجود داشته باشد و علامت آن در پایگاه های مختلف به صورت استفاده از عبارت and ،استفاده از + ، انتخاب عبارت all the word از منو، انتخاب عبارت match on all words (and) بوسیله کلیک کردن بر روی دکمه های رادیویی می باشد.
9 – استفاده از عملگر OR: اپراتور OR به مفهوم "یا" و برخلاف عملگر AND باعث گسترش دامنه جستجو و بازیابی اطلاعات بیش تر شده برای ترکیب کلیدواژه های جستجو زمانی که انتظار دارید تنها یک، دو یا چند کلمه کلیدی حضور داشته باشند و علامت آن استفاده از عبارت or، نحوه اجرای ساده و معمولی آن، انتخاب عبارت any of the words از منو، انتخاب عبارت match on any words (or) با کلیک بر روی دکمه های رادیویی می باشد. یکی از کاربردهای مهم این عملگر پوشش مفاهیم یا اصطلاحات مترادف، مرتبط، یا با املاهای متفاوت می باشد.
10 – استفاده از عملگر NOT : اپراتور Not به مفهوم "نه" و یا به جز که در این صورت تمامی جواب های بازگشتی که حاوی عبارت یا کلمه کلیدی هستند حذف خواهند گردید و برای اجرای آن تنها کافیست که not را قبل از عبارت یا کلمه کلیدی مورد نظرتان با یک فاصله بیاورید.
11 – استفاده از کوتاه سازی [14]کلید واژه ها: این تکنیک به ما امکان می دهد که با وارد کردن بخشی از یک کلیدواژه بتوانیم مشتقات مختلف آن را نیز در فرآیند جستجو بازیابی کنیم. اکثر موتورهای جستجو این تکنیک را با استفاده از علامت ستاره (*) ارایه می دهند. یکی از مشکلات استفاده از این تکنیک این است که باعث بازیابی اطلاعات غیرمرتبط و ناخواسته زیادی می شود.
12 – استفاده از عملگر نزدیک یابی[15]: در بسیاری از موارد استفاده از عملگر and باعث بازیابی اطلاعاتی شود که برای ما مفید نمی باشد، به این دلیل که این عملگر کلیدواژه ها را در هر کجای متن که باشند بازیابی می کند. در این موارد استفاده از تکنیک نزدیک یابی می تواند از ریزش کاذب اطلاعات و یا بازیابی اطلاعات غیر مرتبط جلوگیری نماید. همه موتورهای جستجو قابلیت استفاده از این تکنیک را ندارند ولی به عنوان مثال در موتور جستجوی آلتاویستا می توان با استفاده از عملگر NEAR از این تکنیک استفاده نمود.
13 – جستجوی ترکیبی با استفاده از پرانتز: این تکنیک یکی از مهم ترین تکنیک های جستجو می باشد که به وسیله آن می توان تا حدود زیادی از بازیابی موارد غیر مرتبط در محیط وب جلوگیری کرد. در این روش می توان از همه عملگرهای جستجو که در بالا گفته شده یک جا استفاده کرد و آن ها را با هم دیگر ترکیب نمود.
14 – جستجوی کلیدواژه در عنوان صفحات وب: این تکنیک با این پیش فرض که عنوان یک صفحه وب تا حدود زیادی نمایان گر محتوای اطلاعات موجود در آن است به جستجوی واژه های کلیدی در عنوان سایت ها می پردازد. علامت آن در موتورهای جستجو متفاوت است ولی اغلب موتورهای جستجو از طریق فهرست انتخابی و یا گزینه های دیگر این امکان را فراهم می آورند.
15 – جستجوی حوزه سایت ها: با توجه به این که به صورت قراردادی هر کشوری حوزه خاصی در محیط وب دارد، قابلیت جستجوی حوزه سایت ها به ما این امکان را می دهد که فرایند جستجو را به حوزه خاصی نظیر سایت های وب ایران (ir) و یا سایت های وب سازمان های غیر انتفاعی (org) محدود کنیم. دستورات استفاده از این تکنیک در موتورهای جستجو مختلف می باشد.
16 – محدود کردن جستجو به زبان های مختلف؛ باعث می شود نتایج جستجو به زبان های دیگر آورده نشود و انتخاب مطلب مورد نظر آسان تر است.
17 – محدود کردن جستجو به تاریخ انتشار منابع در وب: تاریخ انتشار یا به اصطلاح روزآمدی مطلب به خصوص در منابع علمی اصل مهمی است و این گونه محدودیت باعث می شود بنا به نیاز کاربر جدیدترین و یا قدیمی ترین منبع بازیابی بشود.
18 – جستجوی رسانه های مختلف: موسیقی، عکس، ویدیو : زمانی که فقط نوع خاصی از رسانه مورد نیاز است به عنوان مثال زمانی که به عکس یک شخصیت نیاز داریم، جستجو در میان عکس ها باعث می شود نتیجه جستجو شامل اطلاعات دیگری در مورد آن شخصیت نباشد.
19 – جستجوی صفحات با فرمت های مختلف: PDF, Word, MP3, MPEG, ….: زمانی که فرمت خاصی مورد نظر است می توان از این تکنیک استفاده کرد . به عنوان مثال اگر مایل باشیم منبع بازیابی شده در فرمت PDF باشد، این تکنیک می تواند مفید باشد.
20 – آگاهی از پیش فرض های جستجو در موتور جستجو: با توجه به این که هر موتور جستجو برای ترکیب واژه ها یک پیش فرض دارد و اگر از هیچ گونه عملگری استفاده نشود، کلیدواژه ها را به صورت پیش فرض با یکی از عملگرهای جبر بولی ترکیب می کند؛ آگاهی از این پیش فرض موتورهای جستجوی مختلف مهارت ما را در جستجو بالا می برد.
21 – وب نامریی: وب نامریی به دو دلیل کمی و کیفی اهمیت دارد کمی از این نظر که موتورهای جستجو فقط قادر هستند حدود 16 درصد از اطلاعات موجود دراینترنت را بازیابی کنند و اندازه وب نامریی تقریبا 500 برابر وب مریی است و کیفی از این نظر که منابع اطلاعاتی موجود در وب عمیق معمولا ارزشمند و مفید هستند و در بسیاری از موارد پاسخ¬گوی نیاز کاربران می¬باشند. آشنایی با ابزارهایی که برای شناسایی منابع وب نامریی به وجود آمده¬اند و کاربران را به سایت¬های مناسب راهنمایی می¬کنند، باعث دسترسی به این بخش عظیم از اطلاعات مفید و ارزشمند می¬شود. مثل سایت Invisibleweb که فهرستی از منابع نامریی را و سایت Completeplaset که فهرستی از تقریبا 40000 پایگاه اطلاعاتی وب نامریی را ارایه می¬دهد.[16]

راهبرد جستجو در اینترنت

جستجو عبارت از جستجو در منابعی مشخص با استفاده از کلیدواژه ها و عبارت های خاص در حوزه های موضوعی ویژه است. طراحی نظام مند مراحل انجام یک جستجو را راهبرد جستجو می گویند به نظر پایو «راهبرد جستجو عبارت است از فرایندی که از طریق آن فایلی مورد جستجو قرار می گیرد تا مدارک متناسب با نیاز کاربر شناسایی شود. این مدارک بر اساس مجموعه ای از معیارهایی که شخص متقاضی مطرح می کند بازیابی می شود»[17] هر فرایند جستجو می تواند به مراحل ارایه درخواست دقیق، انتخاب منابع اطلاعاتی مناسب، آماده کردن جستجو و اجرای جستجو تقسیم شود. بر خلاف منابع نمایه سازی شده در پایگاه های اطلاعاتی کتاب شناختی؛ مدارک در اینترنت از طریق واژگان کنترل شده قابل بازیابی نیستند. بنابراین جستجوگر برای بازیابی باید بر فنون خاص اینترنت متکی باشد. نخست آگاهی از ابزارهای مختلف جستجو در اینترنت و در ادامه انتخاب یکی از این ابزار برای جستجوی اطلاعات مورد نیاز می باشد. هزاران موتور جستجو، صدها ابرموتور جستجو و راهنماهای موضوعی وب و پایگاه های تخصصی وجود دارد و انتخاب درست ابزار جستجو در ابتدای کار جستجو می تواند یک جستجوی موفق را باعث گردد. در زیر چند معیار برای انتخاب ابزار جستجو آورده می شود:
- اگر در جستجوی اطلاعات خاصی باشید بهتر است از موتورهای جستجو استفاده کنید.
- اگر در جستجوی یک واژه مبهم یا منحصر به فرد هستید از ابرموتورهای جستجو استفاده نمایید.
- اگر در جستجوی اطلاعات عمومی روی موضوعات عام هستید از راهنماهای موضوعی وب استفاده کنید.
- اگر در حال جستجوی اطلاعات علمی هستید از کتابخانه های مجازی استفاده کنید.
- اگر در جستجوی آخرین اطلاعات یا برای تغییر پویای فهرست مطالب، آخرین خبرها، راهنماهای دفتر تلفن، دسترسی به زمان پروازهای هوایی و غیره هستید از پایگاه های تخصصی استفاده کنید.[18] برای جستجوی اطلاعات از اینترنت چهار شیوه وجود دارد شیوه نخست دسترسی به اطلاعات از طریق نشانی پایگاه اطلاعاتی مورد نظر بر روی اینترنت (URL) است، که در این صورت نشانی پایگاه اطلاعاتی در سطر نشانی برنامه مرورگر وب تایپ می شود و برنامه مرورگر وب مراجعه کننده را به وب سایت آن نشانی هدایت خواهد کرد. اما اگر فقط یک حرف یا علایم نقطه گذاری از قلم بیفتد، برنامه مرورگر نخواهد توانست آن پایگاه را باز نماید. روش دوم دنبال کردن لینک های موجود در صفحات وب است که کاربران را از صفحه ای به صفحه دیگر هدایت می کند. این سهولت دسترسی به منابع در وب از امتیازات بزرگ آن است و برای کاربران امکان مرور سریع و آسان در منابع مختلف را فراهم می کند. روش سوم بازیابی گزینشی اطلاعات است که در آن در واقع به جای آنکه کاربران شخصا در جستجوی اطلاعات مورد نظر باشند، موضوعات مورد نیاز خود را به سیستم¬های بازیابی گزینشی می سپارند و سپس در طول زمان، اطلاعات دریافتی جدید توسط سیستم برای آنها به طور خودکار ارسال خواهد شد. چهارمین روش که در واقع معمول ترین و متداول ترین راه بازیابی اطلاعات در وب است استفاده از موتورهای جستجو است. هنگام جستجو باید دقت کرد که موتور جستجو به طور معمول هوش مند نیست و معمولاً به دنبال کلیه کلیدواژه هایی که شما به دستگاه داده اید بدون توجه به معنای آن ها می گردد.

نکات کلیدی جستجو به زبان فارسی

برای جستجوی مطالب فارسی طبق گفته های پیشین چنانچه آدرس سایت به خصوصی که در زمینه موضوعی مورد نظر ما فعالیت می کند را داشته باشیم؛ می توان مستقیماً به آن سایت رفته و از مطالب آن استفاده نمود. به عنوان مثال سایت تخصصی برنامه نویس مطالب مفیدی در زمینه رایانه و علوم وابسته، به ما ارایه می دهد و یا سایت عمران در زمینه موضوعی عمران فعالیت می نماید و نیز سایت های انجمن ریاضی در زمینه ریاضی، سایت انجمن فیزیک ایران در زمینه فیزیک، سایت انجمن روان¬شناسی ایران در زمینه روان¬شناسی و علوم تربیتی فعالیت می نمایند، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران با دارا بودن پایگاه های اطلاعاتی مختلف مخصوصا پایگاه پایان نامه ها می تواند مورد استفاده متخصصین تمام رشته ها گردد. ولی چنان¬چه امکان استفاده از این سایت ها نباشد و یا آدرس این سایت ها را نداشته باشیم بایستی مطلب مورد نظر خود را بوسیله یکی از موتورهای جستجو پیدا بکنیم. انتخاب موتور جستجو عامل مهمی در فرایند جستجو است. در حال حاضر ابزارهای کاوش مختلفی در ایران ظهور پیدا کرده¬اند. لیکن ابزارهای جستجویی که امکان جستجوی اطلاعات به زبان فارسی را در اختیار قرار می دهند، محدودند. از طرف دیگر، امکانات و قابلیت های آن ها برای بازیابی موثر و مناسب اطلاعات متغیر هستند. برخی از ابزارهای کاوش با امکانات جستجوی فارسی عبارتند از: ان.پی. ایرانNPiran ، ایران هوIranhoo ، ایران مهرIranMehre ، پارسیک Parseek ، گوگل Google. در بین ابزارهای کاوش فوق ، تنها موتور کاوش گوگل دارای برنامه روبات به منظور شناسایی و نمایه¬سازی صفحات یا سایت¬های وب به زبان فارسی و نمایه¬سازی خودکار می¬باشد و قادر است صفحات فارسی را در قالب یونی کد شناسایی و در پایگاه خود نمایه کند و سایت پارسیک نیز از پایگاه گوگل برای جستجو و بازیابی اطلاعات استفاده می¬کند. به تعبیر دیگر، چهار ابزار کاوش دیگر توسط نمایه سازی انسانی اداره می شوند و از این لحاظ راهنمای موضوعی تلقی می شوند و انسان، فرآیند شناسایی، بررسی و نمایه سازی سایت ها یا صفحات وب را بر عهده دارد.[19]معمولاً به جهت دامنه وسیع موضوعی و نیز صفحه به زبان فارسی گوگل اکثر کاربران از این موتور جستجو استفاده می نمایند. برای جستجوی بهتر توجه به نکات زیر ضروری به نظر می رسد:
- با ترکیب چند واژه کلیدی مهم خیلی سریع می توانیم مطلب مورد نظر خود را بدست بیاوریم.
- دقت در انتخاب کلید واژه ها به طوری که واژه های انتخابی بطور دقیق نماینده نیاز اطلاعاتی ما باشند کمک خواهد کرد تا از نتایج جستجوی گسترده ای که در اکثر موارد بار اطلاعاتی مفید ندارند دوری گزینیم.
- استفاده از تکنیک جستجوی عبارتی که در آن عبارت جستجوی مورد نظر خود را داخل گیومه" " می گذاریم و به این ترتیب به موتور جستجو می گوییم که مطلب مورد نظر ما بایستی عین این عبارت باشد، نیز در محدود کردن نتایج جستجو کمک فراوان می کند.
- استفاده از انواع محدودگرهای زبانی، زمانی، مکانی، شکلی، و موضوعی و ... در جستجوی پیشرفته گوگل به ما در رسیدن سریعتر به مطلب مورد نظر کمک فراوانی می کند.
- به علت این که منابع و اطلاعات موجود در اینترنت بوسیله افراد مختلف و بدون کنترل در شیوه های رسم الخط و بدون ویرایش صاحب نظران منتشر می گردد آشنایی با گونه های مختلف نوشتاری و املاهای مختلف یک واژه و یا یک مفهوم در زبان فارسی به ما کمک می کند که با جستجوی گونه های مختلف نوشتاری یک واژه یا یک مفهوم و استفاده از واژه های مترادف و متشابه و شکل های دیگر نوشتاری آن واژه و نیز استفاده از انواع شکل های جمع و مفرد یک واژه جامعیت جستجوی خود را بالا ببریم . به عنوان مثال برای جستجوی مطلبی در زمینه بتن بایستی آنرا به دو صورت «بتون» و « بتن» جستجو نماییم تا به تمام مطالبی که در زمینه بتن می باشد دسترسی داشته باشیم و یا به عنوان مثال دوم برای جستجوی مطلبی در باره «آبگرمکن» برای دستیابی به همه اطلاعات موجود بایستی آن را به چهار شکل زیر بنویسیم «آب گرم کن، آب گرمکن، آبگرم کن، آبگرمکن» واضح است که هر کدام از این کلمات نتایج متفاوتی را در موتور جستجو بدست می دهد. «استاد، اساتید، استادان، استادها» «آمریکا، امریکا» «ییدروژن، هیدروژن» «آنلاین، پیوسته، درون خطی» از مثال¬های دیگری هستند که جستجو به تمام این شکل ها جامعیت جستجوی ما را زیاد می کند و به ما در از دست ندادن مطالب مفید کمک می کند .
- با استفاده از عملگرهای بولی، دقت جستجو را بالا برده و نتایج جستجوی کم و مفیدی را بدست بیاوریم.
- مترادفات: با استفاده از شکل های مختلف مترادفات موجود برای یک مفهوم و هم چنین شبه مترادفات و یا حتی گاهی کلمات متضاد مثل بی سوادی و سوادآموزی در جستجو می توان جامعیت جستجو را بالا برد.
- اسامی مشهور و اسامی علمی: آگاهی از شکل های مختلف اسامی علمی و مشهور عامیانه و اسامی تجاری یک پدیده و یا وسیله و ... و استفاده از آن ها می تواند جامعیت جستجو را بالا ببرد.
- با توجه به این که در اکثر وب ها از واژه خارجی یک کلمه به همان صورت و با همان الفبا استفاده می شود استفاده از شکل خارجی این لغات و واژه ها نیز می تواند جامعیت جستجوی ما را بالاتر ببرد.
- با توجه به این که در برخی از سایت ها و نیز وبلاگ ها روش خاصی برای رفع مشکلات فارسی پیشنهاد کرده اند و واضح است که خودشان نیز از آن رسم الخط استفاده می کنند، آگاهی از این شکل های مختلف و جستجو به این شکل ها می تواند باعث جامعیت جستجو گردد. از این موارد می توان به حذف واو معدوله در برخی سایت ها و وبلاگ ها اشاره کرد که به عنوان مثال «خواهر» را به صورت «خاهر» می نویسند و یا حذف تنوین در برخی منابع که به عنوان مثال «عملاً» را به صورت «عملن» می نویسند. در نهایت این که «در تشکیل صفحات وب فارسی ، جای یک استاندارد حاکم بر عملکرد تالیف نویسندگان وب، خالی است. استانداردی که انتخاب بعضی کلمات دارای چندین رسم الخط و حتی انتخاب بعضی کلمات که بر مفاهیم متنوعی دلالت دارند را منحصر به فرد نماید و مولفان را از طرفی ترغیب به انتخاب گونه زبانی مناسب، برای تضمین کیفیت ارتباط و انتقال موثر پیام و از طرف دیگر موظف به حفظ سلامت زبان و رعایت استانداردهای آن به عنوان یک وظیفه رسانه ای نماید. ایجاد و گسترش چنین استانداردی به عهده "فرهنگستان زبان و ادب فارسی" و با هماهنگی انجمن ها و شوراهای علمی یا صنفی انفورماتیک در ایران است. تعویق در تنظیم این استاندارد ، با توجه به رشد روز افزون وب های فارسی زبان ، هزینه های جبران ناپذیری در بر خواهد داشت.»[20]
[1] بر گرفته از: محمد صابر راثی ساربانقلی. " بررسی مشکلات جستجو و بازیابی اطلاعات به زبان فارسی از اینترنت با مطالعه موردی بر روی کاربران مرکز اینترنت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر" . پایان¬نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع¬رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، 1384
[2] کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع¬رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
[3] accents
4 پرویز ناتل خانلری. زبان شناسی و زبان فارسی. (تهران: توس،1373). ص. 256
[5] مجتبی مینوی. مینوی بر گستره ادبیات فارسی، به کوشش ماه منیر مینوی. (تهران: توس، 1380)، ص. 510
[6] واو معدوله واوی است که در این زمان عموماً نوشته می شود ولی خوانده نمی شود، مانند خواهش. اما در زمان قدیم آن را با کیفیت خاصی تلفظ می کرده اند و چون در هنگام تلفظ ضمه به فتحه عدول می کرده اند، آن را واو معدوله نامیده اند. هنوز در برخی از لهجه ها تلفظ آن به صورت قدیم مانده است. پیش از واو معدوله همیشه حرف «خ» و پس از آن یکی از حروف «د.ر.ز.س.ش.ن.و.ه.ی» آمده است.
[7] OCR= Optical Character Reader فرایندی که در طی آن یک وسیله الکترونیکی کاراکترهای چاپ شده بر روی کاغذ را آزمایش می کند و شکل آن¬ها را با بررسی الگوهای تیره و روشن تعیین می کند. پس از تعیین اشکال توسط اسکنر یا وسیله مورد استفاده برای خواندن، روش های تشخیص نوری کاراکترها برای تبدیل اشکال به متون کامپیوتری مورد استفاده قرار می گیرند. (فرهنگ تشریحی اصطلاحات کامپیوتری میکروسافت. مترجم فرهاد قلی¬زاده نوری. [تهران: کانون نشر علوم، 1379]، ص. 445
[8] محمدصادق محقق زاده، کاظم زارعیان. "ارایه راه حل برای برخی مسایل اتوماسیون و نگارش فارسی" فصلنامه اطلاع رسانی. (دوره 19، شمارهء 3 و 4) ص.
[9] ماندانا صدیق بهزادی. "ناهماهنگی ضبط نام های بیگانه در فارسی" . فرهنگ (کتاب سیزدهم، زمستان 1371) ص.103- 116
[10] مجید رهبانی. "قند پارسی در شبکه جهانی: کتاب های دیجیتال و کتابخانه های مجازی فارسی در اینترنت. "جهان کتاب، (183) ص.
[11] "تابوی اصلاح خط". جام جم. (4 بهمن 1383)
[12] براندا پاریس سیبلی. " فهرست¬نویسی منابع اینترنت: سازماندهی وب در کتابخانه¬های محلی و غیر آن" ترجمه محسن حاجی زین العابدینی .فصلنامه اطلاع¬ رسانی (دوره 16، شماره 3 و 4) ص. 1
[13] عبدالرسول خسروی. " وب نامریی" فصلنامه اطلاع¬رسانی (دوره 20، شماره 1 و 2) ص. 53
[14] Truncation
[15] Proximity search
[16] عبدالرسول خسروی. " وب نامریی" فصلنامه اطلاع¬رسانی (دوره 20، شماره 1 و 2) ص. 54
[17] میرندا لی پایو. مفاهیم بازیابی اطلاعات. ترجمه اسدالله آزاد و رحمت الله فتاحی. (مشهد: دانشگاه فردوسی. 1378) ص. 314
[18] دانیل بازاک. "جستجوی وب بطور کارآمدتر: رهنمودها، فنون و راهبردها". مترجمین مریم اسدی، اکرم اسدی. مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. شماره چهارم دوره دوم
[19] کیوان کوشا. "معیارهای ارزیابی ابزارهای کاوش اینترنت : مطالعه مقایسه ای بر روی ابزارهای کاوش وب با واسط جستجوی فارسی" . مجله الکترونیکی کتابدار.
[20] محسن صدیقی، کامران زمانی¬فر. " روشی برای رفع چالشهای محتوا کاوی وب های فارسی زبان"مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی
منابع:
1- آزادی، قاسم." اینترنت: سازمان¬دهی و جستجو" . ابرار اقتصادی. 14.
2- ابوالقاسمی، محسن. تاریخ زبان فارسی. تهران: سمت، 1380.
3- احمدی فصیح، صدیقه، "آشنایی با شبکه جهانی وب". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 18، شماره 1 و 2.
4- ادیب سلطانی، میر شمس الدین. راهنمای آماده ساختن کتاب: برای مولفان، مترجمان، ویراستاران، رسانه گران، کتابداران ....تهران، علمی و فرهنگی، 1381.
5- ------------ درآمدی بر چگونگی شیوه ی خط فارسی. تهران: امیرکبیر، 1378.
6- اشرف زاده ، بهرام. "زبان فارسی در وبلاگ های فارسی".
http://www.persianfarsi.com/articles/zabaneweblog.htm
7- بازاک، دانیل، "جستجوی وب بطور کارآمدتر: رهنمودها، فنون و راهبردها" . مترجمین مریم اسدی، اکرم اسدی،
http://www.irandoc.ac.ir/data/E_J/vol2/Search_Web.htm
8- باقری، مهری. تاریخ زبان فارسی. تهران: قطره، 1378.
9- بهار، محمدتقی. سبک شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی. تهران: امیرکبیر، 1370.
10- پایو، میراندا لی. مفاهیم بازیابی اطلاعات. ترجمه اسدالله آزاد و رحمت الله فتاحی. مشهد: دانشگاه فردوسی، 1378.
11- "تابوی اصلاح خط". جام جم، 4 بهمن 1383.
12- خانلری، پرویز. زبان شناسی و زبان فارسی. تهران: توس، 1373.
13- خسروی، عبدالرسول. "وب نامریی". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 20، شماره 1 و 2.
14- خلخالی، نازیلا، بررسی علمی شیوه ی خط فارسی. تهران: ققنوس، 1375.
15- خوانساری، جیران. ”تکامل وب و مقایسه ابزارهای جستجو در اینترنت". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 16، شماره 3 و 4.
16- داورپناه، محمد رضا. جستجوی اطلاعات علمی و پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکی؛ شامل حوزه های علوم، فنی مهندسی ... .تهران: دبیزش، 1381.
17- دراگولانسکو، نیکلای جورج. "ارزیابی کیفی وب سایت ها: ابزارها و معیارها". ترجمه غلام حیدری.
http://www.irandoc.ac.r/Data/E_J/vol4/haidari.htm
18- دشتی، افشین."بررسی سه پیشنهاد درشیوه نگارش خط فارسی حتا مثلن، خاهر". روزنامه شرق 10 تیر 1383.
19- "دگرگونیهای زبان و خط فارسی در محیط های رایانه ای: گفتگو با دکتر عاصی". پیام ارتباطات، 35.
20- "ده نکته برای جستجوی سریع درگوگل". دانشمند، 487.
21- رقابی، فرنوش؛ شریفی، شهرزاد." نگاهی به اینترنت و نقش آن در دستیابی به منابع رایگان پژوهش".
http://www.irandoc.ac.ir/data/E_J/vol3/sharfi_reghabi_2.htm
22- رهبانی، مجید. "قند پارسی در شبکه جهانی: کتاب های دیجیتال و کتابخانه های مجازی فارسی در اینترنت". جهان کتاب، 183.
23- رییسی، محمد رضا." OCR : آموزش الفبای فارسی به رایانه".
http://iranwsis.org/Default.asp?C=IRNW&R=&I=93
24- سیبلی، برندا پاریس." فهرست نویسی منابع اینترنت: سازمان¬دهی وب در کتابخانه های محلی و غیر آن". ترجمه محسن حاجی زین العابدینی . فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 16، شماره 3 و 4.
25- صدیق بهزادی، ماندانا، "ناهماهنگی های ضبط نام های بیگانه در فارسی". فرهنگ. کتاب سیزدهم، زمستان 1371.
26- صدیقی، محسن، زمانی فر، کامران. "روشی برای رفع چالشهای محتوای کاوی وب های فارسی زبان".
http://www.irandoc.ac.ir/Data/E_J/vol4/shahidi.htm
27- طباطبایی، علاءالدین. "در دشواری های رایانه ای زبان فارسی". نشر دانش، 103.
28- عاصی، مصطفی. "نقش رایانه در ایجاد استانداردهای زبانی". فرهنگ. سال چهاردهم، شماره های اول – دوم،بهار – تابستان 1380.
29- عزیز محمدی، فاطمه، "بررسی برخی فرآیندهای رایج قرض گیری در زبان فارسی". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 18، شماره 3 و 4.
30- فتاحی، رحمت الله. "چالش های سازمان¬دهی منابع دانش در آغاز قرن بیست و یکم با نگاهی بر دانش فهرست¬نویسی در ایران" . فصلنامه کتاب. 48.
31- فرهنگ تشریحی اصطلاحات کامپیوتری میکروسافت. مترجم فرهاد قلی¬زاده نوری. تهران: کانون نشر علوم، 1379.
32- قاسمی، علی حسین، اطلاع یابی در اینترنت. تهران: چاپار، 1380.
33- کوشا، کیوان، ابزارهای کاوش اینترنت : اصول، مهارتها و امکانات جستجو در وب . تهران: نشر کتابدار، 1381.
34- ---------- "معیارهای ارزیابی ابزارهای کاوش اینترنت : مطالعه مقایسه ای بر روی ابزارهای کاوش وب با واسط جستجوی فارسی ".
http://www.ketabdar.org/magazine/detailarticle.asp?number=25
35- کوک، آلیسون. راهنمای یافتن اطلاعات با کیفیت در اینترنت ،راهبردهای گزینش و ارزیابی. ترجمه مهدی خادمیان. مشهد: کتابخانه رایانه¬ای، 1382.
36- گزنی، علی. "جست و جوی اطلاعات و ساز و کارهای بهینه¬سازی آن". فصلنامه کتاب، 45.
37- گلاسبرنر، آلفرد. کلید طلایی جستجو در اینترنت. ترجمه رضا مجری، لیلا ملکان، عبدالله تباره . تهران: انتشارات خلیج فارس، 1382.
38- محقق زاده، محمدصادق ؛ زارعیان، کاظم. " ارایه راه حل برای برخی مسایل اتوماسیون و نگارش فارسی" فصلنامه اطلاع رسانی شماره 3و 4 دوره 19.
39- محمدی¬فرد،داود؛ آباقری، محمد. کامپیوتر برای کتابداران و اطلاع¬رسانان. تهران: چاپار، 1383.
40- مختاری نبی، ابراهیم." سازمان¬دهی منابع اینترنت: چالشها و ضرورتها ".
http://www.irandoc.ac.ir/data/E_J/vol1/organaizing.htm
41- مرتضایی، لیلا . "مسایل زبان و خط فارسی در ذخیره و بازیابی اطلاعات". فصلنامه اطلاع رسانی. دوره 17. شماره 1 و 2 .
42- منصوریان، یزدان"عوامل موثر بر جستجو و بازیابی اطلاعات در شبکه جهانگستر وب" .http://www.ketabdar.org/magazine/detailarticle.asp?number=23
43- مینوی، مجتبی. مینوی بر گستره ادبیات فارسی. به کوشش ماه منیر مینوی. تهران: توس، 1380.
44- "نگاهی به مشکلات خط فارسی در ارتباط با فناوری اطلاعات".
http://www.itna.ir/archives/report/001948.htm
45- نوتس، گری. راهبردها و شیوه های جستجو در اینترنت. ترجمه سیمین نیازی. فصلنامه کتاب،
46- نوروزی، علی رضا. "جستجو در اینترنت: آشنایی با موتور جستجوی گوگل". فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 16، شماره 3 و 4.
محمد صابر راثی ساربانقلی[2]
منبع: نما مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران آفتاب

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 11 اسفند 1391 ، 13:11)

جستجو در اینترنت:آشنایی با موتور جستجوی «گوگل»

جمعه ، 13 خرداد 1390 ، 09:17 | نوشته شده توسط مدير كل |

علیرضا نوروزی
كارشناس ارشد كتابداری و اطلاع‌رسانی
بخش كاوش، مركز اطلاعات و مدارك علمی ایران

جستجو در اینترنت:آشنایی با موتور جستجوی «گوگل»

جستجو در اینترنت:آشنایی با موتور جستجوی «گوگل» موتورهای جستجو ابزار اصلی بازیابی اطلاعات در اینترنت محسوب می‌شوند. آشنایی با موتورهای مختلف جستجو به منظور بازیابی سریع و صحیح اطلاعات و جستجوی ركوردهای مرتبط مطلوب و اجتناب از بازیابی ركوردهای نامرتبط، یكی از نیازهای اساسی استفاده‌كنندگان از اینترنت است. آنچه برای جستجوگران اینترنت اهمیت دارد، صرفه‌جویی در وقت آنان است. در این قسمت، موتورجستجوی «گوگل» كه یكی از قوی‌ترین موتورهای جستجوی وب جهانی است، توضیح داده می‌شود. «گوگل» با پوشش بیش از ۰۰۰/۹۲۰/۳۲۶/۱ صفحهء وب و سرعت بازیابی قابل قبول (در كم‌تر از ۵/۰ ثانیه)، در وقت جستجوگر صرفه‌جویی می‌كند و مدعی است كه امكان جستجو به ۲۵ زبان مختلف دنیا را فراهم می‌كند. این موتور جستجو از طریق نشانی www.google.com قابل دسترسی است. در زیر راهبردهای جستجو در «گوگل» شرح داده می‌شوتد.
۱. جستجو در عنوان صفحهء وب
عنوان صفحهء وب ممكن است عنوان مقاله، كتاب، نام شخص، سازمان، كالا، خدمات، شركت، دارو, و غیره باشد. برای انجام جستجو در عنوان، در خانهء خالی مخصوص جستجو ابتدا كلمات “allintitle” به معنی «تماماً در عنوان» (بدون فاصله بین كلمات) و بعد ازآن, نشانهء دونقطه «:» را بدون فاصله تایپ كنید. آنگاه با یك فاصله، موضوع موردنظر را در قالب كلیدواژه تایپ كنید و روی گزینهء “Goolgle Search” كلیك یا اینتر كنید. به عنوان مثال، اگر جستجوگری دربارهء “abstracting” اطلاعات بخواهد، برای آن كه این عبارت در عنوان صفحات وب باشد، باید به این صورت عمل كند:
allintitle: abstracting
امكان استفاده از عملگرهای منطق بولی
عملگر AND
«گوگل» امكان جستجو با استفاده از عملگرهای منطقی بولی را فراهم می‌كند. از آنجا كه جستجو در «گوگل» مبتنی بر باهم‌بودن واژه‌ ها یعنی استفاده از عملگر AND می‌باشد، دیگر نیازی به تایپ این عملگر نیست. مثلا‍ً برای جستجوی عبارت “resource sharing” در عنوان صفحات وب باید به این صورت عمل شود: allintitle: resource sharing
جستجوی عبارت
برای جستجوی عبارتی و همجواری واژه‌ها از علامت نقل قول (") قبل و بعد از عبارت استفاده می‌شود. توجه داشته باشید كه بین این علامت و واژه‌های ابتدا و انتهای عبارت هیچ فاصله‌ای نباشد. برای جستجوی عبارت قبل با این شیوه، كافی است كه قبل و بعد از آن فقط علامت نقل‌قول (") گذاشته شود:
allintitle: “resource sharing”
البته می‌توان قبل از واژه‌هایی كه بعد از اولین واژه می‌آیند، علامت بعلاوه (+) به معنی And را بدون فاصله تایپ كرد تا آن‌ها را با هم جستجو كند، ولی نیازی به این علامت نیست.
allintitle: resource +sharing
علامت (+) كاربردهای دیگری هم دارد كه در زیر توضیح داده می‌شود:
«گوگل» واژه‌ها و حروف عام را به عنوان واژه‌های غیرمجاز می‌شناسد و بطور خودكار واژه‌هایی مانند about، how، where، what، اعداد یك رقمی و تك (۹-۱)، فعل‌های كمكی مانندwas، are، is، حروف A-Z به صورت تك و تنها، حروف اضافه و تعریف و ربط مانند in، on، an، a، at و غیره را نادیده می‌گیرد، زیرا این واژه‌ها بندرت به اخص‌شدن جستجو كمك می‌كنند و بطور چشمگیری باعث كاهش سرعت در بازیابی اطلاعات می‌شوند. بنابراین، برای گنجاندن واژه‌های غیرمجاز مثل واژه‌های بالا در فرآیند جستجو، از علامت بعلاوه (+) قبل از آن‌ها استفاده كنید. توجه داشته باشید كه قبل از علامت بعلاوه (+) حتما فاصله باشد و بین آن و واژهء بعد فاصله نباشد. همچنین می‌توان درجستجوهای عبارتی از علامت بعلاوه استفاده كرد. به مثال‌های زیر توجه كنید:
allintitle: +what +is “intellectual property”
allintitle: “World War +I” german
allintitle: +where +is Iran
allintitle: “Episode +I”
allintitle: +about dazel
«گوگل» هایفن (علامت خط تیرهء بین كلمات)، ممیز، نقطه، علامت مساوی و آپوستروف (‘) را به عنوان متصل‌كننده‌های (رابط‌های) عبارتی می‌شناسد. مثلاً “mother-in-law” یك عبارت محسوب می‌شود، حتی اگر سه واژهء آن در نقل قول نیامده باشد. برای بازیابی آن می‌توان از علامت (") در ابتدا و انتهای عبارت نیز استفاده كرد. به نتایج جستجو در مثال‌‌های زیر توجه فرمایید؛ خواهید دید كه ركوردهای بازیابی‌شده تقریباً مشابه هستند.
allintitle: mother-in-law
allintitle: “mother +in law”
allintitle: self-determination
allintitle: “self determination”عملگر OR
برای جستجو با استفاده از عملگر OR به منظور بازیابی هر كدام از واژه ها، باید این عملگر را با حروف بزرگ تایپ كرد. اگر جستجوگری بدنبال صفحاتی باشد كه واژهء ”library” یا “libraries”در عنوان آن‌ها باشد، باید به این صورت عمل كند:
allintitle: library OR libraries
به خاطر داشته باشید كه برای جستجوی مفرد و جمع واژه‌ها از عملگر OR استفاده شود. به تعبیر دیگر، اگر به دنبال صفحاتی هستید كه مفرد یا جمع واژه‌ای در عنوان آنها باشد باید از عملگر OR استفاده نمایید. «گوگل» دقیقاً واژه‌ای را كه شما تایپ می‌نمایید جستجو می‌كند. بنابراین برای بازیابی مشتقات، مفرد یا جمع واژه‌ها یا مترادف‌های آن‌ها، از این عملگر استفاده كنید:
allintitle: iran OR iran’s OR Iranian OR Persian OR persian’s
عملگر NOT
برای جستجو با استفاده از عملگر NOT به منظور بازیابی نكردن یك یا چند واژه, باید قبل از واژه‌هایی كه نمی‌خواهید بازیابی شوند، علامت منها (-) را بدون فاصله تایپ كنید. البته مطمئن شوید كه قبل از علامت منها فاصله باشد. مثلاً برای جستجوی صفحاتی كه واژهء “Persia” در عنوان آن‌‌ها باشد، ولی واژهء “Persian”یا “Iran” در آن‌ها نباشد، باید به این صورت عمل كنید:
allintitle: Persia –iran –persrsian
هدف از جستجو در عنوان صفحات وب كاهش ریزش كاذب اطلاعات و حذف ركوردهای نامربوط است. اگر در مورد موضوع مورد علاقه ركوردی پیدا نشد، كلماتی را كه دربارهء اطلاعاتی ندارند، حذف كنید تا جستجو عام‌تر شود و جامعیت جستجو بالا برود. اگر باز هم چیزی پیدا نشد، عبارت “allintitle:” را حذف كنید تا هرجا كه واژه یا واژه‌های موردنظر به كار رفته، بازیابی شود. بدیهی است كه در جستجوی ساده و خارج از عنوان صفحات وب نیز تدوین راهبردهای جستجو، اعم از جستجوی عبارتی و همجواری واژه‌ها یا جستجو با استفاده از عملگرهای بولی به شیوه‌ای كه برای عنوان به كار می‌رفت، ممكن خواهد بود. مثال:
۱. And “Resource Sharing”
۲. OR Library OR Libraries
۳.NOT Persia –iran -persian
۱. جستجو در نشانی سایت وب «یوآرال»
منظور از این قسمت آن است كه اگر جستجوگری دنبال نشانی سایت وب‌هایی باشد كه واژه، نام شخص یا سازمان، علامت یا نام اختصاری خاصی در آن‌ها به كار رفته از این راهبرد استفاده كند. برای انجام عمل جستجو در نشانی سایت وب (یوآراِل)، در خانهء خالی مخصوص جستجو ابتدا عبارت “allinurl” (به معنی «تماماً در نشانی سایت وب») را بدون فاصله، و بعد از آن نشانهء دونقطه (:) را بدون فاصله تایپ كنید. سپس با یك فاصله، واژه، نام، علامت یا نام اختصاری موردنظر را تایپ و روی گزینهء “Google Search” كلیك یا اینتر كنید. مثلاً اگر جستجوگری به دنبال نشانی سایت وب‌هایی است كه واژهء “Irandoc” در آن‌ها به كار رفته، باید به این صورت عمل كند:
allinurl: irandoc
عملگر AND
«گوگل» امكان جستجو با استفاده از عملگرهای بولی را برای جستجو در نشانی سایت وب‌ها نیز فراهم می‌كند. جستجو در این قسمت نیز مبتنی بر بودن AND است. بنابراین، دیگر نیازی به تایپ این عملگر نیست. مثلاً اگر جستجوگری بدنبال نشانی سایت وب‌های دانشگاهی ایران است، باید به این صورت عمل كند:
allinurl: ac ir
جستجوی عبارت
برای جستجوی عبارتی و همجواری واژه‌ها یا علائم و نام‌های اختصاری باید از علامت نقل قول (") در قبل و بعد از آن‌ها استفاده شود. توجه كنید كه بین علامت و واژه‌ها یا نام اختصاری، در ابتدا و انتها هیچ فاصله‌ای نباشد. برای جستجوی آدرس سایت‌های دانشگاهی ایران كافی است كه قبل و بعد از آن علائم مانند مثال پیشین، علامت (") بگذارید:
allinurl: “ac ir”
عملگر OR
برای استفاده از عملگر OR به منظور بازیابی هر كدام از واژه‌ها یا علائم و نام‌های اختصاری، باید این عملگر را با حروف بزرگ تایپ كنید. اگر جستجوگری بدنبال سایت‌هایی است كه واژهء Iran یا Iranian در آدرس آن‌ها باشد، باید به این صورت عمل كند:
allinurl: iran OR Iranian
عملگر NOT
برای جستجو با استفاده از عملگر NOT به منظور حذف یك واژه یا علامت اختصاری، باید قبل از واژه یا نام‌هایی كه نمی‌خواهید بازیابی شوند، علامت منها (-) را بدون فاصله تایپ كنید. مثلاً برای جستجوی آدرس سایت‌هایی كه علامت “ac.ir” در آن‌ها به كار رفته، ولی علامت “ut” در آن‌ها نباشد، به این صورت عمل كنید:
allinurl: “ac.ir” -ut
امكان جستجو در سایت بخصوص
«گوگل» امكان جستجوی موضوع در یك سایت وب خاص را فراهم می‌كند. مثلاً اگر جستجوگری به دنبال صفحاتی است كه واژهء “Indexing” در عنوان آن‌ها و نشانی سایت وب آن‌ها هم www.ala.org باشد، ابتدا باید موضوع یا واژه‌های موردنظر را با هر رابطه‌ای كه می‌خواهد اعم از روابط بولی با استفاده از عملگرها، جستجوی عبارتی، یا جستجو در عنوان مشخص كند، سپس بعد از یك یا چند فاصلهء خالی، نشانی سایت موردنظر را بعد از عبارت (site:) به شكلی كه در زیر بیان می‌شود، تایپ نماید و موضوع موردنظر را در آن جستجو كند:
allintitle: indexing site: www.ala.org
همچنین «گوگل» امكان عدم جستجو در یك سایت خاص را فراهم می‌كند. در مثال قبل كافی است كه قبل از عبارت “site”یك علامت منها (-) بدون فاصله بگذارید؛ یعنی بگویید كه در مورد موضوع “Indexing” در سایت مذكور جستجو نكند:
allintitle: indexing –site: www.ala.orgگوگل همچنین امكان بازیابی سایت‌هایی را كه نشانی سایت وب یك شخص، دانشگاه یا سازمان, و غیره را آورده‌اند و به آن پیوند شده‌اند فراهم می‌كند. برای پی‌بردن به این موضوع ابتدا واژهء link، و بعد از آن نشانهء دو نقطه (:) سپس نشانی سایت دلخواه را تایپ و اینتر كنید؛ خواهید دید كه چه سایت‌هایی به آن سایت پیوند شده‌اند. مثلاً اگر بخواهیم بدانیم كه چه سایت‌هایی نشانی سایت وب مركز اطلاعات و مدارك علمی ایران ( www.irandoc.ac.ir ) را در صفحهء خانگی خود گنجانده‌اند و به آن پیوند شده‌اند، باید به این صورت عمل كنید:
link: www.irandoc.ac.ir
جستجوی سایت‌های مشابه
«گوگل» امكان بازیابی سایت‌های مشابه (مرتبط به( یك سایت را فراهم می‌كند. برای این كار ابتدا واژهء related، و بعد از آن نشانهء دونقطه (:) را بدون فاصله تایپ كنید. سپس نشانی سایت موردنظر را تایپ و اینتر كنید، یاروی عبارت Google Search كلیك بزنید. مثلاً اگر جستجوگری به دنبال نشانی سایت‌هایی باشد كه مشابه (مرتبط به) آدرس www.oclc.org هستند، باید به این صورت عمل كند:
related: www.oclc.org
بازیابی معنای واژه از طریق «گوگل»
«گوگل» قابلیت مطابقت واژه با واژه‌نامه را دارد. هنگامی كه واژه یا واژه‌هایی جستجو می‌شوند، پس از انجام جستجو و بازیابی اطلاعات، همان واژه یا واژه‌ها یا عبارت در و در حالتی كه زیر آن خط كشیده شده و فرامتن است, در زیرمنوی جستجو می‌آید و اگر روی آن كلیك كنید، بطورخودكار به سایت وب www.dictionary.com وصل می‌شود و معنای واژه را ارئه می‌كند. اگر واژه‌ای غلط تایپ شو‌د، «گوگل» شكل درست واژه را می‌آورد و می‌پرسد كه آیا شما منظورتان همین است؟ اگر بعد از آن واژه، علامت ستاره (×) بگذاریم، «گوگل» با همان صورت جستجو می‌كند كه ممكن است ركوردی بازیابی شود. اما زیرمنوی جستجو صورت كامل واژه را می‌آورد و سوءال می‌كند كه آیا منظور شما همین است؟ اگر چنین باشد می‌توان واژه را كامل كرد و یا روی آن قسمت كلیك كرد تا آن را جستجو كند. اگر واژه خیلی كلی باشد، نزدیك‌ترین حالت را می‌آورد و بعد جلوی آن می‌نویسد More؛ یعنی مشابه‌های دیگری هم وجود دارند كه می‌توان آن‌ها را هم دید.
امكان استفاده از حروف كوچك و بزرگ
در «گوگل» بزرگ یا كوچك كردن حروف فرقی ندارد. تمام حروف بدون توجه به این كه شما آن‌ها را چگونه تایپ می‌كنید به عنوان حروف كوچك در نظر گرفته می‌شوند. مثلاً جستجوی “george washington” ،” George Washington”، “gEoRge wAsHinNgToN” نتایج مشابهی دارند.
امكان جستجو در سایت‌های دانشگاه‌های آمریكا
«گوگل» امكان جستجوی موضوع در سایت وب دانشگاه‌های مختلف آمریكا را فراهم می‌كند. برای این كار ابتدا در صفحهء خانگی «گوگل» روی عبارت “Advanced Search” كلیك كنید و سپس در صفحهء بعد روی عبارت “Universities” كه در انتهای آن صفحه آمده است كلیك كنید؛ در فهرست تمام دانشگاه های آمریكا كه به صورت الفبایی نمایش داده می‌شود، می‌توان موضوع موردنظر را در هر دانشگاهی جستجو كرد. البته می‌توان از طریق نشانی
http://www.google.com/options/universities.html مستقیماً وارد این قسمت شد و به جستجو پرداخت. به خاطر داشته باشید كه راهبردهای جستجو دراین قسمت نیز مانند قسمت‌های دیگر «گوگل» است، یعنی می‌توان در عنوان یا نشانی سایت وب، یك موضوع خاص را جستجو كرد. امكان جستجو در سایت‌های سازمان‌ها و وزارتخانه‌های دولتی آمریكا«گوگل» همچنین امكان جستجو در تمام سایت‌های سازمان‌ها و وزارتخانه‌های دولتی آمریكا را كه پسوند “.gov” یا “.mil” دارند فراهم می‌كند. برای جستجو در این قسمت پس از ورود به صفحهء خانگی «گوگل» و كلیك كردن بر روی عبارت “Advanced Search” در صفحهء بعد، روی عبارت “U.S. Government” كلیك كنید تا این قسمت فراخوانده شود؛ سپس به جستجوی یك موضوع در این بخش بپردازید. البته می‌توانید از طریق نشانی
http://www.google.com/unclesam مستقیماً وارد این قسمت شوید و به جستجو در این بخش بپردازید. بدیهی است كه راهبردهای جستجو در این بخش نیز مانند خود «گوگل» است و می‌توان در عنوان یا نشانی سایت وب سازمان یا وزارتخانهء خاصی به جستجو پرداخت.
برای جستجوی پیشرفته در «گوگل» اگر نخواستید از شیوه‌ای كه توضیح داده شد استفاده كنید، در صفحهء خانگی «گوگل» روی عبارت “Advanced Search” كلیك كنید، سپس در صفحهء بعد كه می‌آید راهبردهای جستجوی خود را اعم از استفاده از عملگرهای بولی (كه نیازی به تایپ ندارند)، تعداد ركوردهای بازیابی‌شده در هر صفحه برای نمایش، جستجو در عنوان یا نشانی سایت وب، انتخاب زبان، جستجو یا عدم جستجو در یك سایت خاص را مشخص كنید.
راهنمای «گوگل»
«گوگل» یك راهنما دارد كه سایت وب‌ها را بر اساس موضوع در ۱۶ ردهء موضوعی كلی، طبقه‌بندی و سازماندهی كرده است. برای ورود به آن، با ورود به صفحهء خانگی «گوگل» روی عبارت “Google Web Directory” كه در زیرمنوی جستجو آمده كلیك كنید، یا از طریق نشانی http://directory.google.com مستقیماً وارد آن شوید و به جستجو در یك حوزهء موضوعی خاص بپردازید. مثلاً اگر جستجوگری به دنبال اطلاعاتی دربارهء “Music Therapy” است، باید پس از ورود به راهنمای «گوگل» روی عبارت “Art” كلیك كند و در صفحهء بعد، روی “Art Therapy” كه یكی از رده‌های فرعی “Art” است، كلیك كند؛ سپس در صفحهء بعد براحتی دربارهء موضوع دلخواه خود یعنی “Music Therapy” ركوردهای موجود را مطالعه كند. اگر جستجوگری دقیقاً نداند كه موضوع موردنظرش در كدام ردهء موضوعی قرار می‌گیرد، چنانچه رده كلی آن موضوع را بداند، می‌تواند وارد آن مقوله شود و در همان جا به جستجوی عناوین یا نشانی سایت وب‌های مربوط به موضوع خود بپردازید. در مثال قبل اگر جستجوگر دقیقاً نداند كه “Music Therapy” زیر ردهء “Art Therapy” است، پس از كلیك بر روی ردهء “Art” از صفحهء راهنمای «گوگل», می‌تواند همان جا به جستجوی موضوع بپردازد و مشخص كند كه هر جا عبارت فوق در عنوان آن است بازیابی شو‌د؛ مانند:
allintitle: music therapy
استفاده از راهنمای «گوگل» و جستجو در رده‌های موضوعی خاص موجب اخص‌گرایی و مانعیت (حذف ركوردهای نامربوط) در بازیابی اطلاعات، افزایش سرعت بازیابی و صرفه‌جویی در وقت جستجوگر می شود.«گوگل» معمولاً بخشی از متن وب هر ركورد بازیابی شده را همراه با واژهء جستجو شده به صورت سیاه و پررنگ در زیر هر عنوان بازیابی شده می‌آورد كه می‌توان آن را مطالعه كرد و متوجه شد كه مربوط است یا نامربوط.نكتهء جالب توجه دیگر این كه اگر روی واژهء Cached كه در زیر ركوردهای بازیابی شده می آید كلیك كنید، واژه یا واژه‌های بازیابی‌شده را در متن صفحه‌های وب با رنگ‌های مختلف نشان می‌دهد تا مشخص شود كه آن واژه یا واژه‌ها در كجای آن مدرك به كار رفته‌اند.
علیرضا نوروزی
كارشناس ارشد كتابداری و اطلاع‌رسانی
بخش كاوش، مركز اطلاعات و مدارك علمی ایران

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 11 اسفند 1391 ، 13:10)

سرويس Scholar Google پژوهشگری در خدمات شما

جمعه ، 13 خرداد 1390 ، 09:04 | نوشته شده توسط مدير كل |

محمد باقر دستغيب - وب ايران

سرويس Scholar Google پژوهشگری در خدمات شما

مقدمه
پژوهشگر گوگل ابزار جست‌وجوگر تــــازه‌اي با هدف بهبود دسترسي عمومي ‌به مواد و آثار دانشگاهي و علمي است. اين جستجوگر موسوم بـــه Scholar Google امكان جست‌وجوي واژه‌هاي كليـدي در رساله‌هاي علمي، گزارش‌هاي فنــــي، وب سايت‌هاي دانشگاهي و كتاب‌ها را فراهم مي‌كند. مواد موجود در رشته‌هــــاي مختلف دانشگاهي از پزشكي و فيزيك گرفته تا اقتصاد و علوم كامپيوتر در حوزه جست‌وجوي اين ابزار رايگان قرار مي‌گيرد. اگر چـــه عمدتا نتايج جست‌وجو براساس ميزان ارتباط با واژه كليدي فهرست مي‌شود، اما نكته تازه در اين ابزار فهرست كردن نتايج بر اساس ميزان ارجاع به آن توسط ديگر مولفان است. علاوه بر اين، نتايج بر اساس ميزان اعتبار مقاله با توجه به تعداد دفعاتي كه در مقالات علمي به آن استناد شده است، درجه‌بندي و بر پايه امتياز حاصل براي كاربر فهرست مي‌شود. به گفته يكي از مهندسان گوگل، هدف اين ابزار فراهم كردن امكان جست‌وجوي اطلاعات دانشگاهي و علمي براي عموم كاربران است. دانشگاه‌ها، سايت‌هاي ناشران، پايگاه‌هاي قبل از چاپ و پايگاه‌هاي اطلاعاتي علمي از جمله مواردي است كه توسط پژوهشگر گوگل جست‌وجو مي‌شود. پژوهشگر گوگل، به طور خودكار متون را تجزيه و تحليل كرده و استنادهاي به كاررفته در متن را استخراج و سپس آن را به صورت مجزا ذخيره مي‌كند. حتي استنادهايي كه online نيستند نيز مورد پردازش قرار مي‌گيرند. اين بدين معني است كه نتايج حاصل مي‌تواند شامل مقالات و مواد علمي ديگر، مقالات اصلي و كتاب‌هاي offline نيز باشد. امروزه عليرغم وجود موتورهاي جست‌وجوي گوناگون، دانشجويان و پژوهشگران، گوگل را به عنوان انتخاب اول در جست‌وجوي مواد آكادميك استفاده مي‌كنند. نتايج به دست آمده از جست‌وجو توسط پژوهشگر گوگل، تحليل شده و تعداد استنادها، نسخه‌هاي موجود از مدرك و محل ذخيره آن (فقط براي كتاب‌ها) فهرست مي‌شود.
جست‌وجو و ايندكس‌گذاري
بــــــراي دستيابــــــي بـــه پژوهشگــــــر گــــــوگل بايــــــد بــــــه آدرس http://scholar.google.com مراجعه كنيــــد. در صفحه مربوطه (شكل 1) بــــــا درج عنوان و يا واژه‌هاي كليــــــدي مورد نظر در كادر جست‌وجو مي‌توان به راحتي مواد علمي و مقالات مرتبط با موضوع را در خواست كرد.

از سوي ديگر عملگر :Author به كاربر امكان مي‌دهد تا براساس نام نويسنده بــــــه جست‌وجو بپـــــردازد. البته براي عملكـــــرد بهتر و به دست آوردن نتـــــايج مرتبط، گوگل پيشنهاد مي‌كند در عبارت مورد جست‌وجو از نــــــام اولين نويسنده به همراه عنــــــوان و يا يك واژه كليدي استفاده شود.
براي ايندكس‌گذاري سايت‌ها و محتواي الكترونيكي جوامع علمي، بايد ميزبـــان سايت امكان دسترسي روبات‌هــــــاي خزنده گوگل را فراهم آورد. ناشران و فراهم آورندگان عمده مواد علمي مي‌توانند با ارسال نامه الكترونيكي به گوگل امكان ايندكس‌گذاري محتوا را فراهم آورند.
برخي از سايت‌هاي علمي فقط اجازه دسترسي به خلاصه مقالات را فراهم مي‌آورند و براي دسترسي به نسخه تمام متـــــن (Full Text) نياز به ثبت نام و پرداخت هزينه است. در ايـــــن صورت پژوهشگر گوگل فقط خلاصه مقالــــــه را نمايش مي‌دهد و دسترسي به نسخه تمام متن فقط با ثبت نام كاربر امكان پذير است.
پژوهشگر گوگل در زمان ايندكس‌گذاري مقالات و مدارك، آنها را بر اساس نسخه‌هاي موجود، دسته‌بندي مي‌كند و سپس در زمان نمــــــايش نتايج و براي تحليل استنادهــــــا، از دسته‌بنــــدي حاصل استفاده مي‌شود.
از ديگر ويژگي‌هاي ايــن سرويس، امكان جست‌وجوي تخصصي در مواد علمي است. شكل 2 پژوهشگر گوگل را در حالت جست‌وجوي تخصصي نشان مي‌دهد. در اين حالت مي‌توان علاوه برنويسنده، ناشر و زمان انتشار مدرك را نيز مشخص كرد.

همچنين براي مشخص كردن يك مدرك و يا مقاله خاص، مي‌توان از گيــــــومه در اطراف عنوان مدرك استفاده كرد. شكل 3 نمونه اي از پاسخ پژوهشگر گوگل را نمايش مي‌دهــــــد. كلمه Citation در جلــــــوي عنوان مقاله نشان مي‌دهد كه در مقالات علمــي ديگر به آن مقاله استناد شده است.

برخي از امكانات و روش‌هايــــــي كه در موتور جست‌وجوي گوگل پشتيباني مي‌شود، در پژوهشگر گوگل با توجه به نوع كاربرد آن وجود ندارد. ولي عملگرهــــــاي ديگري مانند :Author ‌همراه با نام نويسنده، :Intitle ‌همراه با واژه كليدي براي جست‌وجو در عنوان و :journal ‌همراه با واژه كليدي براي جست‌وجو در عنوان مجله، استفاده مي‌شود.
در حال حاضر پژوهشگر گوگل براي زبان‌هاي انگليسي، ايتاليايي، فرانسه، اسپانيايي، آلماني و پرتغالي وجود دارد. در ضمن ناگفته نماند كه اين سرويس، هنوز در نسخه بتــــــا قرار دارد و طبعا داراي نقص‌ها و اشكالاتي نيز هست.
ايندگس‌گذاري محتواي پنهان وب
گوگل بـــــراي ايندكس‌گذاري محتوايي كه به طور معمـــــول در دسترس وب‌خز‌ها نيست، با ناشران مذاكره كرده است. اين اطلاعات فقط براي افرادي كه مجوز استفاده داشته باشند، در دسترس قرار مي‌گيرد. به عنوان مثال سايت‌هاي زيادي موجود است كه براي دسترسي به متن مقالات علمي و كتب موجود در آنها بايد كلمه عبور و شناسه كاربري به سيستم داده شود.
بنابراين برخي از محتـواي وب توسط موتورهاي جست‌وجو ماننــــــد گوگل ديده نمي‌شوند و هميشه مخفــــــي مي‌مانند. بــــــراي برطرف ساختن ايــن مشكل گوگل با ناشران مذاكره كرده است.
مــــــزيت اين روش يــــــافتن محل دقيق محتــــــواي مورد نياز جست‌وجوگران است. در ايــــــن حالت كاربران مايلند متن كامل موادي را كه توسط گوگل ارائه شده، بخوانند، اما براي اين منظور به كلمه عبور و عضويت در سايت نياز است.
ايــــــن روش مشكلاتي را نيز در بــــــر خواهد داشت، به عنوان مثال علاوه بــــــر آنكه متن كامل مقاله در دسترس نيست، امكان خواندن چكيده مقاله نيز در بسياري از موارد وجود ندارد. در واقع با انتخاب اين مقالات صفحه‌اي براي وارد كردن شناسه كاربري و كلمه عبور نمايان مي‌شود. گوگل در اين زمينه، صرفا همانند يك رابط ميان ناشر و شخص جست‌وجوگر عمل كرده و آن دو را به هم مرتبط مي‌كند.
براي حفظ كارآيي، بهترين نتيجه زماني حاصل مي‌شود كه نــــــاشران چكيــــــدهء مقالات را به كاربران نمــــــايش دهنــــــد و براي دريــــــافت متن كامل آن كلمه عبور و شناسه كاربري درخواست كنند.
ايجــــــاد دسترسي خاص به اطلاعات منتشر شده ناشران، از ديــــــد گوگل ايندكس‌گــــــذاري محتواي پنهان وب ناميده مي‌شود و براي جست‌وجوگــــــران وب، قابليتي بسيار مفيد است.
استخراج و تحليل استنادها
گوگل در زمــــــان تحليل محتواي مقالات سعــــــي مي‌كنــــــد نام نويسنده اثر را استخراج كند. همچنين با توجه به عنوان مشخص مي‌كنـــد كه چه مقالات ديگري به اين مقاله استناد كرده‌اند. استنادهايي كه بــــه يك مقاله داده مي‌شود از جمله مواردي است كه در ارزش‌گــــذاري آن مقاله مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
پژوهشگر گوگل از استنادها براي يافتن ارتباط ميان اسناد استفاده مي‌كنــــد; به ويژه در حالتي كه استنادهاي مقالــــه به صورت پيوند ذخيره شده باشد، اين امر تسهيل مي‌شود.
سرويس پژوهشگر گوگل، استناد‌ها را بــــــا واژه Cited by ‌بــــــه‌صورت يك پيوند نمايش مي‌دهد كه با كليك روي آن، فهرست استنادها ظاهر مي‌شود.
خصوصيات خاص پژوهشگر گوگل:
يك مقاله ممكن است در چنديـــــن كامپيوتر ميزبان در اينترنت ذخيره شود. در چنيـــن مواردي، گوگل سعي مي‌كند نسخه‌اي را به صورت پيوند ارائه كند، كه داراي كيفيت برتري (از نظر اعتبار ميزبان، نسخه مقاله و سرعت ميزبان) باشد.
در برخي از موارد، اصل مقاله به صـــورت online در سطح شبكه در دسترس نيست و پژوهشگر گوگل فقط از طريق استنادهاي ديگر مقالات از وجود آن اطلاع دارد. در اين حالت نتايج يك جست‌وجوي تحت وب براي عنوان مقاله يا كتاب نمايش داده مي‌شود.
گوگل داراي امكان ديگري بنام Open WorldCat‌ است. با كمك اين قابليت جديد كاربران مي‌توانند پايگاه OCLC ‌كه داراي ركوردهاي كتابخانه‌هـا و ناشران است را جست‌وجو كنند. در اين روش محبوب‌ترين سايت‌هاي فروش نشريات و كتاب مورد جست‌وجو قرار گرفتــــه و اطلاعات كتابشناختي ارائه مي‌شود. با جست‌وجوي تحت وب مي‌تــــوان اطلاعات بيشتري درباره مداركي كه اصل آنها به صورت online در دسترس نيست، كسب كرد.
از جملــــــه خصوصيات و مزاياي پژوهشگر گوگل، مديريت ترافيك كتابخانه‌ها و مراكز اطلاعاتي است. بــــــا خصوصياتي كه پژوهشگر گوگل ارائه مي‌كند، جست‌وجو براي مدارك و مقالات بــا مديريت بهينــــــه در كتابخانه‌ها و مراكز اطلاعاتي توزيع مي‌شود.

محمدباقر دستغيب

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 11 اسفند 1391 ، 13:13)

راهنماي جامع برگزاري همايشها

پنجشنبه ، 12 خرداد 1390 ، 18:59 | نوشته شده توسط مدير كل |

راهنماي جامع برگزاري همايشها

برگرفته از سايت دانشگاه علوم پزشكي مشهد : دفتر مديريت روابط دانشگاهي ، بين الملل و سمينارها

كليك كنيد

آخرین بروزرسانی (جمعه ، 11 اسفند 1391 ، 13:20)

چگونه يك مقاله علمي بنويسيم؟ ( قسمت آخر )

چهارشنبه ، 28 ارديبهشت 1390 ، 18:01 | نوشته شده توسط مدير كل |

منبع : http://www.applyabroad.org/

چگونه يك مقاله علمي بنويسيم؟

قسمت آخر

طريقه نگارش چكيده مقاله براي ارائه در نشريات بين المللي

چكيده‌ مقاله: Abstract

در مجلات‌ علمي‌، چكيده‌ مقاله‌ هم‌ معني‌ خلاصه‌ است‌. اما در لغت‌ نامه‌ اين‌ دو معنا تعريفي‌متفاوت‌ دارند. ‌بعضا در متون‌ علمي‌ هر دو به‌ يك‌ معني‌ بكار مي‌ روند. بطوريكه‌ بعضي‌ مجلات‌ از يك‌ لغت‌ براي‌ هر دو مفهوم‌ استفاده‌ مي‌نمايند، البته‌ اين‌ روش‌ فراگير نيست‌ و بسياري مجلات بين چكيده و خلاصه مقاله تمايز قائل هستند. (معمولا چكيده مقاله اي كه قبل از ارسال اصل مقاله براي يك مجله ارسال ميگردد، چكيده مقاله پيشين ناميده ميشود كه با چكيدهاي كه در پايان مجلات آورده ميشود چكيده پسين تفاوت اساسي دارد).

چكيده‌ مقاله‌ قسمتي‌ است‌ كه‌ خواننده‌ بعد از جذب‌ شدن‌ توسط‌ عنوان‌ مقاله‌ به‌ آن‌ نگاه‌ كرده‌ و آنرا مي‌خواند، ‌ چكيده‌ علاوه‌ بر كوتاه‌ بودن‌ بايد بطور معني‌ داري‌ خلاصه‌ شده‌ و حاوي‌ مطالب‌ اصلي‌ و مهمترين‌ يافته‌ هاي مسلم‌ مقاله‌ باشد.

بايد به‌ مجله‌اي‌ كه‌ مي‌ خواهيد براي‌ آن‌ مقاله‌ بفرستيد نگاه‌ كرده‌ و طول‌ متوسط‌ چكيده‌ ها رااز آن‌ استخراج‌نمائيد، علاوه‌ براين‌ بايد به‌ قسمت‌ "توضيحاتي‌ براي‌ نويسندگان‌" رجوع‌ كرده‌ و اگر قوانين و ضوابط‌ خاصي‌ براي‌ نوشتن‌ چكيده‌ در آن‌ ذكر شده‌ آنرا رعايت‌ نمائيد. مثلا معمولاً گفته‌ مي‌ شود كه‌ چكيده‌ بايد بين‌ صد تا صد و پنجاه كلمه‌ باشد.

چكيده‌ بايد حاوي‌ بخشهاي زير باشد:

حقايق‌ واصول‌ بكار برده‌ شده‌
روشها
نتايج‌ اصلي‌
اهميت‌ نتايج‌ و تعبير و تفسير آنها

چكيده‌ مقاله‌ بايد حاوي‌ مطالب‌ و حقايق‌ يافت‌ شده‌ در كار تحقيقي‌، و مهمترين‌ نتايج‌ و ميزان‌ اهميت‌ كار انجام شده بوده‌ ومعني‌ هر يك‌ از يافته‌ ها را بيان‌ نمايد. نبايد در چكيده‌ مطالبي‌ رابيان‌ نمود كه‌ در مقاله‌ نيامده‌ است‌ بلكه‌ بايديافته‌ هاي‌ مرتبط بامقاله‌ را در برداشته‌ و دقيق‌ باشد . نبايد در قسمت‌ چكيده‌ از عباراتي‌ مثل‌ "اهميت‌ يافته‌ ها در اين‌ مقاله‌ بحث‌ شده‌ است‌..." استفاده‌ نمود زيرا اين‌عبارت‌ و نظاير آن‌ هيچگونه‌ اطلاعاتي‌ را به‌ خوانندگان‌ نمي‌ دهند و غير مفيد هستند و فقط محدوديت استفاده از كلمات را براي شما بيشتر مي كنند.(سقف150كلمه)- . بجاي‌ اينها بايد يافته‌ ها راذكر نموده‌ و بيان‌ كنيد كه‌ چرا اين‌ يافته‌ ها مهم‌ هستند.

چهار جزء اصلي‌ هر چكيده‌ عبارتند از:

1- يافته‌ هايتان‌ ، يا چيزي‌ كه‌ قصد يافتن‌ ‌ آنرا داشته‌ايد. اين‌ موضوع‌ ممكن‌ است‌ قبلا در قسمت‌ عنوان‌مقاله‌ ذكر شده‌ باشد.

2- اگر روشهاي‌ بكار برده‌ شده‌ در كار تحقيقي‌ جالب‌ هستند توضيحي‌ راجع‌ به‌ آنها ذكر كنيد در غير اينصورت لزومي‌ به‌ اينكار نيست‌.

3- نتايج‌ اصلي‌ كار را همراه‌ با تعابيراصلي آنها بصورت شفاف وواضح ذكركنيد.هرگزنبا يد از توصيفات‌ مبهم‌ استفاده‌ نمائيد. تعبير و تفسير‌ از نتايج‌ را براساس‌ اهميت‌ ، كاربرد و استنباط‌ از آنها ذكر نمائيد.

4- حجم يك چكيده نبايد بيش از 150كلمه باشد.

هر يك‌ از موارد فوق‌ را حداكثر در چند جمله‌ ذكر نموده‌ و از كلمات اختصاري‌ كه در متن‌ استفاده‌ نموده‌ايدو يا خود آنها را مخفف‌ كرده و به اختصار آورده ايد، در قسمت‌ چكيده‌ استفاده‌ ننمائيد. در چكيده‌ از اشكال‌ و جداول‌ استفاده‌ ننموده‌ و به‌آنها آدرس‌ هم‌ ندهيد. از عبارات‌ ساده‌ و مسلم‌ همراه‌ با مقادير و اعداد استفاده‌ كنيد. مثلا بنويسيد:"هشتادوشش‌ درصد ( 86%) بيماران‌ بعد از درمان‌ سلامت‌ خود را به‌ دست‌ آوردند"

در چكيده جملات‌ را طوري‌ ننويسيد كه‌ نياز باشد به‌ منبعي‌ آدرس‌ بدهيد ولي‌ اگر لازم‌ شد كه‌ درچكيده‌ به‌ منبعي‌ آدرس‌ دهيد بايد تمام‌ مشخصات‌ منبع‌ يعني‌: زمان‌ چاپ‌ ، نام‌ نويسندگان،‌ نام‌ مجله‌ و غيره‌ راذكر كنيد .

مقاله ISI چگونه ارزيابي مي شود ؟

از جمله عوامل مورد ارزيابي و رعايت استانداردهاي بانك اطلاعاتيISI، كميته علمي منتخب مجله، تنوع بين المللي مقاله هاي چاپ شده درآن، نشر به موقع مجله و جايگاه نشر آن مي باشد.

اين گزارش حاوي اطلاعات ارزشمندي پيرامون مجله ها و رتبه بندي آنها مي باشد. فاكتور تأثير (Impact Faktor)، براي نخستين بار در سال 1995 و توسط بنيانگذار ISI گارفيلد Garfield مطرح شد و به سرعت به صورت دستورالعملي جهت گزينش بهترين مجله ها به كار رفت. حقيقت اين است كه اين فاكتور ابزار كاملي براي اندازه گيري كيفيت مقاله ها نمي باشد، بلكه چون روش بهتري وجود ندارد و در حال حاضر نسبت به ديگر معيارها براي ارزيابي علمي از مزايايي برخوردار است، لذا عموماً مورد استفاده قرار مي گيرد. JCR بيش از 7500 مجله معتبر را در حدود 200 حوزه موضوعي از سال 1997 به بعد در بر مي گيرد و با استفاده از آن مي توان مجله ها را در حوزه هاي تخصصي، طبقه بندي و شاخص هاي رتبه بندي آنها را بررسي كرد. JCR در دو نسخه موجود است، نسخه علمي آن در بر گيرنده بيش از 5900 ژورنال علمي و نسخه علوم اجتماعي مشتمل بر 1700 ژورنال است. JCR از طريق Web of knowledge به شرط پرداخت وجه اشتراك قابل بررسي است.

ضريب تاثير (IF) چيست؟

فاكتور تاثير به صورت ميانگين، تعداد ارجاعات به يك مورد قابل استناد (نظير مقاله پژوهشي، مقاله مروري، نامه، ياد داشت، چكيده و..) در يك مجله علمي در طول زماني معين تعريف شده است. فاكتور تأثير، تعداد ارجاعات به مقاله هاي منتظر شده در دو سال قبل مجله تقسيم بر تعداد مقاله هاي منتشر شده در دو سال مذكور است. در مواردي فاكتور تأثير مجله بطور ميانگين (كه معدل فاكتور تأثير طول دوران فهرست شدن آن مجله در ISI مي باشد)، نيز مورد استفاده قرار مي گيرد. اين شاخص مهمترين و در عين حال كاربردي ترين شاخص ارزيابي مجله ها از نظر ISI است. اين عامل همه ساله توسط ISI بر مبناي ارجاعات به هر يك از مجله هاي علمي آن محاسبه مي شود و نتيجه در گزارش JCR منتشر مي شود. اين ضريب نه براي مقاله يا نويسنده بلكه براي مجله محاسبه مي شود. محاسبه بر مبناي يك دوره سه ساله صورت مي گيرد.

چگونه يك مقاله ISI ارزيابي مي شود؟

براي اينكه بتوانيد يك مقاله بنويسيد، لازم است در اين زمينه اطلاعاتي داشته باشيد. اگر اين مقاله را براي مؤسسه اطلاعات علمي ISI مي نويسيد، احتمالاً برايتان مهم است كه بدانيد اين مقاله ها چگونه ارزيابي مي شود. امروزه ارزيابي مقاله هاي علمي يكي از دغدغه هاي جوامع علمي مي باشد. مؤسسه اطلاعات علميISI براي ارزيابي تحت پوشش فهرست نويسي خود، سه شاخص در نظر گرفته است: 1- فاكتور تأثير گذار (IF): اين شاخص مهمترين و در عين حال كاربردي ترين شاخص ارزيابي مجله ها از نظر ISI است.

2- شاخص فوري(Immediately): تعداد ارجاعات به مقاله هاي منتشر شده مجله در سال مورد ارزيابي تقسيم بر تعداد مقاله هاي منتشر شده در همان سال مجله مذكور است. اين شاخص در حقيقت شيب رشد منحني ارجاعات را بيان مي كند. 3- شاخص نيمه عمر استناد(Cited Half-Life):نيمه عمر ارجاعات يا نيمه عمر استناد، تعداد سال هايي است كه از سال ارزيابي بايد به عقب برگشت تا شاهد پنجاه درصد كل ارجاعات به مجله در سال مورد ارزيابي باشيم.

به عبارت ديگر، اين شاخص مدت زماني كه نيمي از كل استنادات به آن مجله صورت پذيرفته باشد را نشان مي دهد و در حقيقت سرعت كاهش ميزان ارجاعات به مجله را بيان مي كند. بديهي است كه وقتي مقاله هاي يك مجله ارزش خود را براي ارجاعات، زود از دست بدهند (مقاله ها سطحي باشند و خيلي زود بي ارزش شوند)، تنها به مقاله هاي جديد مجله ارجاع داده مي شود. اين موضوع باعث مي شود كه نيمه عمر ارجاعات به مجله كاهش يابد. بنابراين هر چه نيمه عمر ارجاعات به مجله بيشتر باشد، نشان مي دهد كه ارزش مقاله هاي مجله در طول زمان بيشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار مي گيرند.

در مجموع هرچه نيمه عمرارجاعات به يك مجله بيشتر باشد، ارزش مجله بالاتر مي رود. در پايان هر سال، مجله هاي تحت پوشش فهرست نويسي ISI كه در فهرست وبگاه علم (Web of Science=WOB) قرار گرفته اند، ارزيابي مي شوند. معيارهاي ارزيابي و سنجش همان شاخص هاي ارزيابي ISI (سه شاخص اشاره شده دربالا) مي باشند. نتايج اين ارزيابي نيز درگزارش هاي ارجاع مجله JCR هر سال جهت اطلاع عموم اعلام مي شود. در بين فاكتورهاي بالا، فاكتور تأثير، كاربردي ترين شاخص مي باشد و امروزه به طور گسترده اي در درجه بندي و ارزيابي مجله هاي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين فاكتور در حقيقت توانايي مجله و هيأت تحريريه آن را در جذب بهترين مقاله ها نشان مي دهد.

بانك اطلاعات ISI، مركزي براي فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهمترين مجله هاي علمي منتشره در دنيا به منظور تبادل اطلاعات ميان پژوهشگران مختلف مي باشد. پر واضح است كه منظور از پوشش جامع، فهرست نمودن كل مجله هاي علمي منتشر شده در جهان نمي باشد. چرا كه از طرفي مقرون به صرفه نيست و از طرف ديگر تمام مجله هاي نشر يافته در جهان از استانداردهاي ISI پيروي نكرده اند و از غناي علمي لازم برخوردار نيستند. ارزيابي مجله هاي علمي ISI به طور مستمر و مداوم هر دو هفته صورت مي گيرد.

ارزيابي كنندگان ISI در حدود 2000 عنوان جديد را سالانه مورد ارزيابي قرار داده و تنها 10 تا 12 درصد از مجله هاي علمي ارزيابي شده، انتخاب مي شوند. هر مجله علمي قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI يكسري مراحل ارزيابي را پشت سر مي گذارند.

از جمله عوامل مورد ارزيابي و رعايت استانداردهاي بانك اطلاعاتيISI، كميته علمي منتخب مجله، تنوع بين المللي مقاله هاي چاپ شده درآن، نشر به موقع مجله و جايگاه نشر آن مي باشد. لازم به ذكر است كه هيچ يك از اين عوامل به تنهايي مورد بررسي و ارزيابي قرار نمي گيرد، بلكه با بررسي مجموع عوامل، يك امتياز كلي داده خواهد شد.

از جمله مواردي كه در ارزيابي مجله مورد توجه قرار دارد اين است كه عنوان مقاله ها، چكيده و كلمات كليدي بايد به زبان انگليسي باشد همچنين توصيه مي شود كه منابع نيز به زبان انگليسي نوشته شوند. اگر چه اطلاعات علمي مهم به تمامي زبانها به چاپ مي رسد، اما موارد ذكر شده بايد به زبان انگليسي باشد تا تحت داوري و ارزيابي ISI قرار گيرد زيرا ارزيابي كنندگان مجله هاي علمي در ISI نمي توانند عناوين ومنابع بكار رفته در مقاله ها را به زبان انگليسي ترجمه كنند. داوري علمي و تخصصي مقاله هاي چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشناي علمي از جمله عمده ترين موارد مورد توجه ارزيابي كنندگان مي باشد كه گوياي اعتبار و غناي علمي مجله است. سه پايگاه WOS ، EST و JCR از معتبرترين پايگاه هاي علم سنجي هستند كه توسط مؤسسه اطلاعات علمي ISI تهيه و روز آمد سازي مي شوند.

پايگاه Essential Science Indicators) ESI بر مبناي دوره هاي زماني 10 ساله، به ارائه آمار در قالب شاخص هاي تعيين شده توليد علم از جمله رتبه علمي كشورها بر اساس تعداد توليدات علمي، تعدا كل استنادها و نسبت استناد به توليدات علمي مي پردازد. در پايگاه Web of Science(WOS) امكان جستجو و استخراج اطلاعات در طول دوره هاي زماني مختلف بر اساس شاخص هاي گوناگون علم سنجي وجود دارد.

پايگاه (JCR (Journal citation Reports به ارائه گزارش استنادي نشريه ها مي پردازد. از طرفي تعداد نشريه هايي كه هر كدام از اين پايگاه ها نمايه مي كنند نيز با ديگري متفاوت است.

بهترين معيارهاي ISI براي نمايه كردن مجله ها چيست؟

در سايتISI چهار مورد به عنوان ملاك هاي اصلي نمايه شدن مجله آمده است كه عبارتند از:

1- زمان بندي نشر، تعريف شده باشد يعني معلوم باشد كه فصلنامه است، ماهنامه است يا... و در موعد معين هم آماده شود.

2- فرآيند داوري براي مجله تعريف شده باشد.

3- قواعد نشر بين المللي را رعايت كند. براي مثال، عنوان مجله گوياي محتواي آن باشد.

4- مقاله به هر زباني كه باشد مهم نيست ولي چند مورد در آن بايد به زبان انگليسي باشد كه عبارتند از: اسامي نويسندگان، عنوان، چكيده و كلمات كليدي و حتي الامكان منابع و مآخذ هم انگليسي باشد.

موارد فرعي هم وجود دارد كه شامل اين موارد است:

1- مجله بايد حوزه بين المللي داشته باشد و به يك حوزه جغرافيايي خاص تعلق نداشته باشد.

2- در حوزه آن مجله، ترجيحاً مجله مشابه نباشد يا اگر هست آن مجله معيار برتري نسبت به آنها داشته باشد.

3- افراد به وجود آورنده آن حتي الامكان افراد شناخته شده اي باشند.

4- افراد به وجود آورنده، توزيع جغرافيايي مناسبي داشته باشند مثلاً همه ايراني نباشند.

البته موارد فرعي، نمره اضافه دارد و در قبولي يا رد مجله از طرفISI نقش بازي نمي كند.

موسسه ISI و چگونگي ارسال مقاله علمي به اين مركز

موسسه اطلاعات علمي (Institute for Scientific Information):

بانك اطلاعات ISI مركزي براي فهرست نمودن و پوشش دادن جامع مهمترين مجلات علمي منتشره در دنيا به منظور تبادل اطلاعات ميان پژوهشگران مختلف مي باشد. شمار مجلات ISI ثابت نيست. يك مجله ممكن است در يك زمان٬ از مجلات ISI محسوب شود٬ اما به دليل كاهش بار علمي٬ بعداً از ليست مجلات ISI كنار گذاشته شود. در حال حاضر بيش از ۱۶۰۰۰ مجله٬ در ليست ISI قرار دارند. هر ساله ۲۰۰۰ مجله جديد مورد ارزيابي قرار مي گيرد و حدود ده درصد آنها به ليست ISI اضافه مي شوند.

هر مجله علمي قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISIيكسري مراحل ارزيابي را پشت سر مي گذارد. ازجمله عوامل مورد ارزيابي و رعايت استانداردهاي بانك اطلاعاتي ISI ، كميته علمي منتخب مجله، تنوع بين المللي مقالات چاپ شده در آن، نشر به موقع مجله و جايگاه نشرآن مي باشد. لازم به ذكر است كه هيچ يك از اين عوامل به تنهايي مورد بررسي و ارزيابي قرار نمي گيرد بلكه با بررسي مجموع عوامل يك امتياز كلي داده خواهد شد. از جمله مواردي كه در ارزيابي مجله مورد توجه قرار دارد اين است كه عنوان مقالات، چكيده و كلمات كليدي بايد به زبان انگليسي باشد همچنين توصيه مي شود كه منابع نيز به زبان انگليسي نوشته شوند. اگر چه اطلاعات علمي مهم به تمامي زبانها به چاپ مي رسد اما موارد ذكر شده بايد به زبان انگليسي باشد تا تحت داوري و ارزيابي ISI قرار گيرد زيرا ارزيابي كنندگان مجلات علمي در ISI نمي توانند عناوين و منابع بكاررفته در مقالات را به زبان انگليسي ترجمه كنند. داوري علمي و تخصصي مقالات چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشناي علمي از جمله عمده ترين موارد مورد توجه ارزيابي كنندگان مي باشد كه گوياي اعتبار و غناي علمي مجله است.

ارجاع به خود يا self citation چيست؟

اگر منابع ذكر شده در مقاله٬ پژوهش نويسندگان خود مقاله باشد٬ اين كار از ارزش مقاله مي كاهد زيرا جنبه بين المللي بودن آن را ضعيف مي كند. درجه ارجاع به خود مجلات ISI معمولا كمتر از ۲۰٪ است.

ضريب تاثير يا درجه تاثير يا Impact factor چيست؟

اين عامل همه ساله توسط ISI برمبناي ارجاعات به هر يك از مجلات علمي آن محاسبه مي شود و نتيجه در گزارشات ارجاع مجله يا Journal Citation Reports يا به اختصار JCR ٬ منتشر مي شود. اين ضريب٬ نه براي مقاله يا نويسنده٬ بلكه براي مجله محاسبه مي شود. محاسبه برمبناي يك دوره سه ساله صورت مي گيرد. فرضا اگر در سال ۸۴ جمعا ۴۰ ارجاع به يك مجله صورت گرفته باشد و در آن مجله در سال ۸۲ تعداد ۲۶ مقاله و در سال ۸۳ تعداد ۲۴ مقاله چاپ شده باشد٬ ضريب ارجاع آن مجله٬ از تقسيم ۴۰ بر ۵۰ به دست مي آيد كه ۸/۰ است. يعني به طور متوسط٬ هر مقاله آن نشريه ۸/۰ مرتبه مورد استناد مقالات ديگر قرار گرفته است.

ISI بودن يك مجله را چگونه تعيين كنيم؟

بهترين راه٬ مراجعه به سايت هايي نظير تامسون است. زيرا همچنان كه گفته شد٬ هم تعداد مجلات زياد است و هم ISI محسوب شدن يك مجله ممكن است هميشگي نباشد.هر نشريه با هر امتياز علمي در كشور چاپ شود اگر ضريب تأثيرش صفر باشد، در اين پايگاه قرار نمي گيرد. متأسفانه، در حال حاضر تمامي نشريات ايراني داراي ضريب تأثير صفر بوده و جايي در اين پايگاه ندارند.

ISC چيست؟

ISC يا همان پايگاه استنادي علوم جديد و تكنولوژي كه همانند ISI داراي مقالات دانشمندان است كه خوشبختانه در ايران نيز چنين پايگاهي تاسيس شده است وهم اكنون به فعاليت مي پردازد.

معيار اصلي ورود مجلات به نمايه هاي سه گانه ISI چيست؟

بر اساس قانون تجمع گارفيلد متون هسته براي تمامي رشته هاي علمي بيش از 1000 مجله نيست. همچنين مطالعه اي از سوي گارفيلد بر روي پايگاه اطلاعاتي اِس.سي.آي (Science Citation Index) نشان داده است كه 75% ارجاعات در كمتر از 1000 عنوان مجله شناسايي شدند.

حال اگر لازم نباشد كه يك نمايه استنادي چند رشته اي جامع بيشتر از چندهزار مجله را پوشش دهد، اين مجلات را چگونه بايد برگزيد؟

هر چند برخي شائبه تاثير پذيري اين امر از سياست و ... را مطرح مي كنند ولي نظر ISI Thomson چيز ديگري است. يعني هزينه- كارآيي. گارفيلد خود مي گويد: چون مساله پوشش، وجهي عملا اقتصادي دارد، معيار براي آنچه انتخاب مي شود، هزينه-كارايي است. هدف هزينه – كارآمدي يك نمايه به حداقل رسانيدن هزينه در ازاي شناسايي يك مدرك مفيد و به حداكثر رسانيدن احتمال دستيابي به يك مدرك مفيد منتشره است. يك نمايه هزينه- كارآمد بايد پوشش دهي خود را تا حد امكان محدود به آن مداركي نمايد كه ممكن است افراد مفيدشان بدانند. به زبان ساده ISI Thomson مجلاتي را نمايه مي كند كه احتمال استناد به آنها بيشتر باشد.ولي چه شاخصي مي تواند صلاحيت ورود ديگر مجلات به جمع مجلات منبع ISI Thomson را تاييد كند.

جواب بسيار ساده است: فراواني استناد به مجلات در منابعي كه پيشتر در اين نمايه وارد شده اند.اگر دانشگاهها مي خواهند مجلات خود را در نمايه هاي سه گانه ISI Thomson وارد كنند، علاوه بر رعايت ضوابط عمومي مانند وضعيت نشر، كيفيت مقالات، تركيب سردبيري و تحريريه و ... بايد در جستجوي راهكارهايي باشند كه به مجلات آنها از سوي مجلات منبع ISI Thomson، استناد شود. شايد يكي از راهها تشويق محققان دانشگاه در استناد به مدارك مجلات داخلي، در مقالات ارسالي به مجلات تحت پوشش نمايه هاي سه گانه ISI Thomson باشد.

پيوستن پايگاه استنادي علوم ايران به ISI :

رئيس كتابخانه منطقه اي علوم و تكنولوژي گفت: پيوستن ISC به ISI با هدف افزايش سهم توليدات علمي ايران در جهان در نشستي با حضور مسئولين ISI در كتابخانه منطقه اي بررسي شد. با توجه به اينكه تمامي خصيصه هاي ISI در ISC نيز وجود دارد، كتابخانه منطقه اي علوم و تكنولوژي شيراز كه متولي ايجاد ISC ( پايگاه استنادي علوم و تكنولوژي ) در كشور است، براي درج شدن مجلات بيشتري به زبان فارسي در ISI و ايجاد ارتباط بيشترISC با ISI تلاش مي كند.

با برقراري پيوند علمي ميان ISI و ISC شناسايي علم به زبان فارسي در سطح بين المللي بيشترمي شود و سهم ايران از توليدات علمي دنيا بيشتر خواهد شد . هم اكنون بيش از 6 هزار مقاله توسط مجلات معتبر در ISC توليد مي شود اما انعكاس اين توليدات علمي در سطح بين المللي كم است كه با درج تعدادي از مجلات در ISI بازتاب علمي ايران در جهان بيشتر مي شود.

وي با بيان اينكه هم اكنون 25 مجله ايراني توسط ISI شناسايي شده و نمايه مي شود، افزود: در حال حاضر تلاش مي شود اين تعداد به 500 مجله افزايش يابد . مسئول راه اندازي ISC در ايران با بيان اينكه ايران چهارمين كشور داراي مطالعات استنادي علوم بر پايه ISI است، گفت: كشورهاي ژاپن و چين نيز توانسته اند مجلات خود را به همين روش در ISI درج كنند.

گفتني است كتابخانه منطقه اي علوم و تكنولوژي شيراز چندي پيش مأمور راه اندازي پايگاه استنادي علوم ايران و جهان اسلام شد و اين مركز هم كانون در تلاش براي سنجش توليدات علمي در كشورهاي اسلامي، رتبه بندي نشريات كشورهاي اسلامي، توليد نمايه استنادي علوم كشورهاي اسلامي به منظور توسعه ISC در ميان تمامي كشورهاي اسلامي و پيوند دادن ISC به ISI است .