محورهاي همايش----------------


۱. منابع داده‌های مهاجرت: داده‌های مهاجرت معمولاً از طریق سرشماری، ثبت و آمارگیری نمونه‌ای جمع‌آوری می‌شوند. با توجه به ضعف این منابع در کشورهای مختلف، هنوز بسیاری از تحرکات جمعیتی و علل آن‌ها به‌خوبی ثبت نمی‌شوند. روش‌شناسی تهیه و تولید داده‌های مهاجرت یکی از موضوعات این محور می‌باشد. داده‌های جمع‌آوری شده نیازمند بازنگری و ارزیابی هستند که موضوع دوم این محور را در بر می‌گیرد. موضوع سوم این محور همکاری بین بخشی و بین‌المللی برای جمع‌آوری داده‌های مهاجرتی (خصوصاً مهاجرت بین‌المللی) و تسهیل مقایسه‌پذیری آنها می‌باشد.


۲. مهاجرت داخلی: تغییرات در میزان (حجم) و الگوهای مهاجرت داخلی (مثلاً روستا به شهر، فصلی، مرحله‌ای و…) از موضوعات مهم این محور می‌باشد. جابجایی‌های کوتاه‌مدت جمعیت به‌عنوان یک الگوی مهاجرتی مهم (عمدتاً در کلان‌شهرها) نیازمند بررسی جدی است. علل مهاجرت که در برگیرنده‌ی عوامل اقتصادی (نظیر کسب شغل)، اجتماعی (نظیر کسب تحصیلات و سبک زندگی)، فرهنگی (نظیر سکونت در شهرهای مذهبی)، جمعیتی (نظیر ازدواج)، زیست-محیطی (نظیر خشک‌سالی)، روان‌شناختی و عوامل کلان (نظیر رشد جمعیت و برنامه‌های توسعه‌ای) می‌باشد موضوع بعدی این محور می‌باشد. تبعات مهاجرت داخلی که عمدتاً در اشکال افزایش شهرنشینی، تغییر تراکم جمعیتی مناطق، تخلیه روستاها، حاشیه‌نشینی، انطباق مهاجران در مقصد، و تغییر وضعیت افراد به‌جامانده در مبدأ بیان می‌شوند نیز در این محور مورد بررسی قرار می‌گیرد. مطالعه تأثیر مهاجرت بر امنیت اجتماعی و سیاسی و سلامت در مناطق مهاجرفرست و مهاجرپذیر نیز نیازمند تحقیق و بررسی جدی است. بررسی ویژگی‌های مهاجران، ارائه‌ی خدمات به مهاجران (مثلاً آموزش و بهداشت)، و ارائه‌ی تجربیات سایر کشورها در زمینه‌ی مهاجرت داخلی نیز از موضوعات دیگر این محور می‌باشند.


۳. مهاجرت خارجی: بررسی میزان، اشکال و روند مهاجرت به داخل و مهاجرت به خارج و علل (شغلی، تحصیلی، اجتماعی، سیاسی، پیوستن به خانواده و ..) آن‌ها از موضوعات مهم این محور می‌باشند. تبعات ناشی ازخروج تحصیل‌کردگان دانشگاهی، حضور و انطباق مهاجران خارجی با جامعه‌ی ایران، و تغییرات احتمالی در ساختار و پویایی جمعیت کشور از دیگر موضوعات مورد بررسی است. با توجه به وضعیت کشور، بررسی خاص موضوع پناهندگی، وضعیت مهاجران ایرانی در خارج از کشور و مرور تجربیات سایر کشورها در این زمینه نیز مورد نیاز می‌باشد.


۴. مهاجرت و اقتصاد: هدف عمده‌ی این محور بررسی رابطه‌ی بین مهاجرت و توسعه‌ی اقتصادی است. تأثیر مثبت مهاجرت بر وضعیت اقتصادی مثلاً از طریق تأمین نیروی کار، کاهش بیکاری (با مهاجرت نیروی کار به خارج)، دریافت وجوه ارسالی مهاجران به مبدأ، بهبود سرمایه‌ی انسانی از طریق مهاجرت افراد تحصیل‌کرده به مبدأ و... یکی از موضوعات مورد بررسی در این محور است. همچنین بررسی اثرات منفی مهاجرت مثلاً از طریق خروج نیروهای تحصیل‌کرده و کارآفرین از موضوعات دیگر مورد بررسی می‌باشد. همچنین ارتباط مهاجرت با عوامل کلان اقتصادی نظیر برنامه‌های اشتغال‌زایی و توسع‌های، نابرابری‌های منطقه‌ای، توسعه‌ی روستایی و آمایش سرزمین از موضوعات دیگری است که نیازمند بررسی و تتبع است.

محورهاي همايش